Την ανάγκη της πρόληψης κυρίως στην παιδική ηλικία τονίζει η Ελληνική Οδοντιατρική Ομοσπονδία με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Στοματικής Υγείας που φέτος έχει σύνθημα «Γεια στο στόμα σου».
Οι οδοντίατροι ζητούν την παγίωση και την επέκταση του dentist pass και σε μεγαλύτερες ηλικίες, καθώς και την ασφαλιστική κάλυψη των οδοντιατρικών πράξεων, που ακόμα παραμένει στο μηδέν, αποτρέποντας για πολλούς την πρόσβαση στην περίθαλψη.
«Από το dentist pass ωφελήθηκαν μέχρι σήμερα 245.000 παιδιά, δηλαδή περίπου 35-40% του συνόλου των δυνητικά ωφελουμένων. Περιμένουμε από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να δώσει την ανανέωση για έναν χρόνο ακόμη. Αυτό που ζητάμε είναι η παγίωσή του και η επέκταση σε όρια ηλικίας μέχρι τα 18 ή τουλάχιστον μέχρι 16 ετών», είπε στη Voria.gr ο πρόεδρος της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, Θανάσης Δεβλιώτης, εκφράζοντας πάντως τον προβληματισμό του κατά πόσο η πρωτοβουλία αυτή που χρηματοδοτήθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης θα συνεχιστεί μέσω κρατικού προϋπολογισμού και ασφαλιστικών ταμείων.
Κρίσιμης σημασίας η στοματική υγεία
Η στοματική υγεία θεωρείται κρίσιμης σημασίας για τη γενική υγεία και για την ποιότητα ζωής. Δεν είναι τυχαία, εξάλλου, η έκφραση ότι το στόμα είναι καθρέφτης του σώματος, καθώς η στοματική υγιεινή επηρεάζει τη συνολική σωματική υγεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι, για παράδειγμα, ο διαβήτης δεν μπορεί να ρυθμιστεί σωστά εφόσον ο ασθενής έχει ενεργή περιοδοντίτιδα, ενώ η ίδια η νόσος επηρεάζει την περιοδοντίτιδα. Επίσης, οι πολλοί και πολύ αυξημένοι -πλέον- καρκίνοι της στοματικής κοιλότητας θα μπορούσαν να διαγνωστούν σε πρώιμο στάδιο με τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο.
Ωστόσο, η οδοντιατρική φροντίδα στην Ελλάδα παραμένει ακάλυπτη, τη στιγμή που στις περισσότερες χώρες της ΕΕ υπάρχουν δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για τα παιδιά, ενώ για τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες υπάρχει συμμετοχή ταμείου στις οδοντιατρικές πράξεις. «Η στοματική υγεία δεν είναι πολυτέλεια, είναι δικαίωμα. Η Οδοντιατρική Ομοσπονδία έκανε προσπάθειες, τις οποίες υιοθέτησε το υπουργείο Υγείας και πέρασαν και σε ψήφισμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που λέει ότι το μεγάλο μας στοίχημα είναι η καθολική πρόσβαση στην οδοντιατρική περίθαλψη μέχρι το 2030. Είναι ένας μεγάλος στόχος, άρα πρέπει να δουλέψουμε πάνω σε αυτόν. Και δεν εννοούμε δωρεάν θεραπεία των οδοντιατρικών προβλημάτων, αλλά την καθολική πρόσβαση, που είναι πολύτιμη, διότι θα φέρει καλή στοματική υγεία και άρα θα μειώσει τις δαπάνες του συστήματος υγείας σε ό,τι αφορά προβλήματα που συνδέονται και με τη γενική υγεία και διαγιγνώσκονται πρώιμα από το στόμα», τόνισε ο κ. Δεβλιώτης.
Σύμφωνα με τους οδοντιάτρους, πρέπει να γίνονται δύο επισκέψεις τον χρόνο σε οδοντίατρο και σε κάθε περίπτωση τουλάχιστον μία. «Δυστυχώς, το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού πηγαίνει στον οδοντίατρο όταν έχει πρόβλημα. Και η πρόληψη στην οδοντιατρική, ειδικά για τις δύο μεγάλες νοσολογικές οντότητες που είναι η τερηδόνα και τα νοσήματα των ούλων, τα πιο συχνά μη μεταδιδόμενα νοσήματα, η πρόληψη αποτελεί ένα είδος εμβολιασμού όταν ξεκινά και από την παιδική ηλικία», σημείωσε ο πρόεδρος της ΕΟΟ.
Ανησυχητικά τα στατιστικά στοιχεία για την οδοντιατρική περίθαλψη
Το 2023 δημοσιεύθηκε η πιο πρόσφατη έρευνα για την οδοντιατρική περίθαλψη των νέων κυρίως της χώρας, τα αποτελέσματα της οποίας ήταν κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά.
Όπως προέκυψε, κατά́ τους τελευταίους 12 μήνες πριν από τη διενέργεια της έρευνας, 1 στους 2 (46,8%) χρειάστηκαν οδοντιατρική́/στοματολογική́/ορθοδοντική́ εξέταση ή θεραπεία.
Ποσοστό́ 32,0% όσων χρειάστηκαν οδοντιατρική́/στοματολογική́/ορθοδοντική́ εξέταση ή θεραπεία δεν την έλαβε κάθε φορά́ που χρειάστηκε.
Οι λόγοι που αναφέρθηκαν ως κύριοι για τη μη ικανοποίηση της αναγκαίας οδοντιατρικής/ στοματολογικής/ορθοδοντικής εξέτασης ή θεραπείας, από́ τον πληθυσμό́ που χρειάστηκε οδοντιατρική́ εξέταση ή θεραπεία και δεν την έλαβε (ποσοστό 32%) ήταν για 9 στους 10 πολίτες (87,5%), οικονομικοί.
Η ανάγκη για οδοντιατρική́ εξέταση ή θεραπεία που δεν ικανοποιήθηκε στον πληθυσμό ηλικίας 16 ετών και άνω για τα έτη 2018-2022 ήταν σταθερή μεταξύ 28-32% των ερωτηθέντων.
Με την έρευνα συγκεντρώθηκε πληροφορία και για τη συχνότητα των επισκέψεων του πληθυσμού́ ηλικίας 16 ετών και άνω κατά́ τους τελευταίους 12 μήνες για δικό́ τους πρόβλημα υγείας σε: (α) ιατρό́ γενικής ιατρικής, παθολόγο ή τον προσωπικό́ ιατρό́, (β) ιατρό́ άλλης ειδικότητας ή χειρουργό́ για ειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες και (γ) οδοντίατρο/ στοματολόγο/ορθοδοντικό́. Καμία επίσκεψη στον οδοντίατρο καταγράφηκε σε ποσοστό 68%, μία έως δύο επισκέψεις καταγράφηκαν σε ποσοστό 24%, τρεις έως πέντε επισκέψεις σε ποσοστό 6%, ενώ ελάχιστοι επισκέφθηκαν 6 και πάνω φορές το οδοντίατρό τους.
Αξίζει να σημειωθεί πως ένα ποσοστό 10,6% του πληθυσμού δήλωσε πως επιβαρύνθηκε πάρα πολύ οικονομικά, για να ανταπεξέλθει στη δαπάνη για οδοντιατρική θεραπεία.
Σημαντικές ελλείψεις οδοντιάτρων στις δημόσιες δομές
Σοβαρές είναι και οι ελλείψεις οδοντιάτρων στις δημόσιες δομές οδοντιατρικής περίθαλψης της χώρας, οι οποίες εξυπηρετούν δωρεάν κυρίως ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Στοιχεία που συγκέντρωσε η Εθνική Επιτροπή Στοματικής Υγείας δείχνουν ότι σε σύνολο 649 οργανικών θέσεων οδοντιάτρων του ΕΣΥ καλύπτονται μόλις οι 380. Μέχρι στιγμής, το κενό αναπληρώνεται με 64 επικουρικούς οδοντιάτρους, η πλειοψηφία των οποίων απασχολείται στην 1η ΥΠΕ, δηλαδή στην Αττική.
Οι υπό ένταξη οδοντίατροι σε όλη την επικράτεια που θα ενταχθούν στο ΕΣΥ είναι μόλις δώδεκα, εκ των οποίων οι δέκα θα απασχοληθούν επίσης Αττική. Ωστόσο, η τελευταία προκήρυξη ιατρών και οδοντιάτρων (Μάρτιος 2024) δεν περιλαμβάνει καμία θέση οδοντιάτρου, κάτι που σύμφωνα με την ομοσπονδία αποδεικνύει τη συνεχή υποβάθμιση της οδοντιατρικής φροντίδας του πληθυσμού της χώρας.
Για την ΕΟΟ αποτελεί βασική προτεραιότητα η άμεση στελέχωση των δημόσιων δομών οδοντιατρικής περίθαλψης, ειδικά των δυσπρόσιτων, ακριτικών και νησιωτικών περιοχών.