Στο άγριο από πολιτική άποψη 1989 ο Διονύσης Σαββόπουλος πέρασε -όπως ο ίδιος λέει- τις δυσκολότερες στιγμές της ζωής και της καριέρας του. Αφενός λόγω των δηλώσεων του υπέρ ενός δεξιού κόμματος -τότε αποχωρούσε από την εξουσία το ΠΑΣΟΚ του ασθενούντος Ανδρέα Παπανδρέου και υποψήφιος πρωθυπουργός της Νέας Δημοκρατίας ήταν ο Κώστας Μητσοτάκης- και αφετέρου λόγω του δίσκου που είχε κυκλοφορήσει τότε με τίτλο «Το κούρεμα», στο εξώφυλλο του οποίου φιγουράριζε ο ίδιος ξυρισμένος, για πρώτη -και μάλλον- τελευταία φορά στη ζωή του. Οι αντιδράσεις για όσα δήλωνε, αλλά και για τα τραγούδια -δηλαδή για το περιεχόμενό τους- ήταν τόσο μεγάλες, που οι συναυλίες του Νιόνιου στο Αριστοτέλειον της Θεσσαλονίκης έγιναν με την παρουσία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων απ’ έξω για την αποφυγή επεισοδίων, ενώ ο κόσμος που τις παρακολούθησε ήταν περιορισμένος. Ένα από τα τραγούδια -όχι το μοναδικό- που είχε προκαλέσει αντιδράσεις ήταν αυτό με τον προκλητικό τίτλο «Κωλοέλληνες», στο οποίο ο Σαββόπουλος «προφήτευε» ότι στο μέλλον η μεν Ελλάδα ως κρατική οντότητα θα παρακμάσει, ο δε ελληνισμός θα συνεχίσει να μεγαλουργεί εκτός των συνόρων. Στην ουσία ο τροβαδούρος έλεγε με έμμετρη, άμεση και ωμή γλώσσα κάτι που στην πραγματικότητα ισχύει από συστάσεως του νέου ελληνικού κράτους. Ότι συχνά -όχι πάντα, αλλά πολύ συχνά- οι επιτυχίες των Ελλήνων είναι μοναχικές. Οφείλονται στον προσωπικό τους αγώνα. Δεν προκύπτουν ούτε στηρίζονται από το σύστημα της χώρας, που δυστυχώς ήταν και παραμένει γραφειοκρατικό και ενδιαφέρεται περισσότερο για την επιβίωσή του, παρά για την αποτελεσματικότητά του. Αυτή η συνθήκη ισχύει και για όσους ζουν εντός των συνόρων και για όσους δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, όπου οι περιπτώσεις τους είναι απολύτως ευδιάκριτες.
Παρά την πλήρη ένταξή της στον δυτικό κόσμο και τη συμμετοχή της στους σημαντικότερους θεσμούς του πλανήτη, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, στη χώρα μας επικρατεί σε σημαντικό βαθμό η ανατολίτικη νοοτροπία. Διότι μπορεί η Ελλάδα να προοδεύει οργανωτικά, αλλά δεν έχει καταφέρει ακόμη να δουλεύει συλλογικά, ούτε καν για το συλλογικό καλό. Η μόνη συγκολλητική ουσία που λειτουργεί στην ελληνική κοινωνία είναι το κράτος και -για να είμαστε ακριβείς- το δημόσιο ταμείο. Εκεί συναντώνται ετερόκλητα συμφέροντα, από τους επιδοματούχους και τους κρατικούς υπαλλήλους, μέχρι τις επιχορηγούμενες επιχειρήσεις, τις επιδοτούμενες επενδύσεις και τους αγροτοσυνδικαλιστές δημοσιοϋπαλληλικής μενταλιτέ. Πρόκειται για σύστημα που ενδεχομένως επιτρέπει σε κάποιους να αναπτυχθούν μέχρι ενός σημείου, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία κινείται στη μετριότητα και κάτω. Από εκεί και πέρα υπάρχουν και κάποιες λίγες όσο και μεμονωμένες περιπτώσεις πραγματικής επιτυχίας, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία υπακούν στα αξιώματα που πρεσβεύει το τραγούδι «Κωλοέλληνες» του Σαββόπουλου, δηλαδή λειτουργούν επί της ουσίας κατά μόνας, είτε βρίσκονται στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό. Τις τελευταίες μόνο ημέρες καταγράφηκαν τρία επιτυχημένα παραδείγματα από διαφορετικούς τομείς δραστηριότητας, που δείχνουν -αν δεν αποδεικνύουν- ότι η αλλαγή παραδείγματος και νοοτροπίας στη χώρα μας είναι ατομική υπόθεση, κάτι που αποτελεί μονόδρομο για όσους το αίτημα ξεπερνάει το απόλυτα συντηρητικό να μη βουλιάξουμε, να διατηρηθούμε ίσα – ίσα στην επιφάνεια. Ο Γιώργος Λάνθιμος, με την ταινία των τεσσάρων Όσκαρ, ο Μίλτος Τεντόγλου των χρυσών μεταλλίων και του πρόσφατου στο παγκόσμιο πρωτάθλημα κλειστού στίβου και η εταιρεία BETA CAE Systems, του Παναγιώτη Κουβράκη και των συνεργατών του στη Θεσσαλονίκη, που εξαγοράστηκαν στην Αμερική έναντι 1,24 δισ. δολ., δεν είναι «προϊόντα» ελληνικής παραγωγής.
Προφανώς οι άνθρωποι είναι Έλληνες και γι’ αυτό προσφέρουν χαρά και ικανοποίηση σε όλη τη χώρα, αλλά η παγκόσμια ανάδειξή τους οφείλεται ελάχιστα στο εγχώριο σύστημα. Σχεδόν καθόλου. Ο Λάνθιμος πήρε των ομματιών του και η έδρα του βρίσκεται, πλέον, στο Λονδίνο, απ’ όπου οργανώνει τις συνεργασίες και τις ταινίες του. Ο Τεντόγλου λειτουργεί μόνος με τον προπονητή του, με τον ΣΕΓΑΣ, όπως λέγεται η εθνική ομοσπονδία στίβου, να μη μπορεί να επηρεάσει ούτε καν την ώρα που θα γίνει ο τελικός του αγωνίσματός του στο παγκόσμιο πρωτάθλημα. Ή έστω να διαμαρτυρηθεί εκ των υστέρων. Όσο για τη BETA CAE Systems, όχι μόνο δεν έχει επιδοτηθεί για τις επενδύσεις της, όχι μόνο δεν συμμετέχει ενεργά σε καμία από τις επιχειρηματικές συλλογικότητας της Θεσσαλονίκης και της χώρας ολόκληρης, όχι μόνο υποχρεώθηκε να μεταναστεύσει φορολογικά στην Ελβετία, αλλά αντίθετα χρειάζεται να παλεύει μήνες και χρόνια με την εγχώρια γραφειοκρατία κάθε φορά που απαιτείται κάποια έγκριση ή κάποια άδεια για την παραγωγική της επέκταση.
Το τραγούδι του Σαββόπουλου «Κωλοέλληνες» είναι απαισιόδοξο -όπως λέει σε κάποιο σημείο «δεν υπάρχει ελπίς, στο χειρότερο του ελληνισμού κομμάτι / στην Ελλάδα ζεις»-, αλλά με ένα φωτεινό, άρα αισιόδοξο τέλος. Τότε, μάλιστα, ο Νιόνιος δεν μπορούσε να φανταστεί ότι λίγα χρόνια μετά, στις αρχές του 2010, η Ελλάδα θα χρεοκοπούσε, με αποτέλεσμα πολλά από τα καλύτερα μυαλά της να ξενιτευτούν και δι’ αυτού του δραματικού τρόπου να εκπληρωθεί η… προφητεία του. Διότι όπως λέει στο τέλος του τραγουδιού:
«Σκαλιστές σκιές / μακρυχέρηδες / με το φως σπασμένο / κρατικοποιημένο, / αχ, οι Έλληνες! / Αλλά εκεί στην ξένη / στην οθόνη σκυμμένοι / θεϊκά δεμένοι / με την οικουμένη / στους απέναντι τόπους / φωτοκολλημένοι / απ` τον εδώ ουρανό τους. /
Κι ενώ εδώ θα ζούμε καταρρεύσεις / ο έξω Ελληνισμός θα προχωρεί / και φως και μουσική μιας άλλης σκέψης / στη μείζονα Ελλάδα θα εκραγεί / στους Πανέλληνες».