Tο πρόβλημα του χρέους δεν μπορεί να λυθεί δίνοντας μερικά δισεκατομμύρια για να κλείσεις μία από τις πολλές πληγές, όταν άλλες σοβαρότερες (βλ. ελλείμματα Βρετανίας, Ιρλανδίας κλπ.) είναι ανοιχτές κα
Το ξημέρωμα της 8η Μαΐου του 2010 ενδέχεται να μείνει στην ευρωπαϊκή ιστορία ως το «ξημέρωμα» της Ενωμένης Ευρώπης. Ενδέχεται όμως παράλληλα να σημάνει και την αφύπνιση των συνειδήσεων των ευρωπαϊκών λαών για μία νέα Ενωμένη Ευρώπη που θα είναι σε θέση να λαμβάνει ταχύτερα και ευστοχότερα τις αποφάσεις εκείνες που θα θωρακίζουν το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, αλλά και τις ευρωπαϊκές αρχές που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την κοινωνική αλληλεγγύη.
Οι ηγέτες του Eurogroup μπορεί να ενέκριναν οριστικά το τριετές σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα και να δήλωσαν έτοιμοι επί της αρχής να ενισχύσουν τη δημοσιονομική πειθαρχία στην ευρωζώνη, ωστόσο στην παρούσα φάση και μετά από τόσο θόρυβο που μετατράπηκε τελικά σε μία κάκιστη επικοινωνιακή πολιτική για να πείσουν τους λαούς τους να συμμετάσχουν στα αυτονόητα είναι δύσκολο πλέον να καθησυχάσει τις αγορές και την κοινή γνώμη.
Και ο λόγος είναι ότι το πρόβλημα του χρέους δεν μπορεί να λυθεί δίνοντας μερικά δισεκατομμύρια για να κλείσεις μία από τις πολλές πληγές, όταν άλλες σοβαρότερες (βλ. ελλείμματα Βρετανίας, Ιρλανδίας κλπ.) είναι ανοιχτές και αιμορραγούν. Μοιάζει σαν να κάνεις εγχείρηση στο πόδι, αδιαφορώντας για την καρδιά που είναι έτοιμη να σταματήσει.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι αγορές λοιπόν μίλησαν και μάλιστα επιμόνως την προηγούμενη εβδομάδα. Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι η Ελλάδα ήταν το ένα και μοναδικό πρόβλημα και αρχίζουν πλέον να λοξοκοιτάζουν και άλλες οικονομίες με μεγάλα ελλείμματα στον προϋπολογισμό τους.
Οι αγορές παραμένουν συγκλονισμένες σύμφωνα με αναλυτές από την ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη να αντιδράσει περισσότερο από έξι μήνες παραμελώντας την ελληνική κρίση, πριν τελικά να καταλήξει σε ένα τόσο σοβαρό σχέδιο. Πάνω απ ΄όλα, υπάρχει μια έντονη αίσθηση ότι δεν είναι τα προβλήματα του χρέους που προκάλεσαν την πιο σοβαρή οικονομική κατάρρευση της μεταπολεμικής περιόδου, αλλά απλώς ότι η κρίση εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Η κατάρρευση της Lehman Brothers ήταν απλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ή ακόμα καλύτερα αυτή που τράβηξε το πάπλωμα αποκαλύπτοντας τι κρυβόταν από κάτω.
Επομένως, οι αγορές δεν θα πεισθούν τόσο γρήγορα ότι τα 110 δις ευρώ θα επιλύσουν εν μία νυκτί διαρθρωτικά προβλήματα των οικονομιών της ευρωζώνης. Ας το εξετάσουμε με απλά μαθηματικά: κάποιοι θα πρέπει να τα πληρώσουν και μέχρι να τα πάρουν πίσω βγάζοντας κέρδη από το υψηλό κατά γενική ομολογία επιτόκια κάποιοι άλλοι θα πρέπει κόβοντας ότι θεωρείται στον πολιτισμένο κόσμο πολυτέλεια να τα αποπληρώσουν. Διότι, όπως συνηθίζει να επαναλαμβάνει η Γερμανίδα Καγκελάριος για να πείσει τη δική της κοινή γνώμη, τα 110 δις ευρώ είναι δάνεια.
Σε όλο αυτό το ομιχλώδες και αβέβαιο σκηνικό θα πρέπει να προστεθεί και η ρευστή πολιτική κατάσταση σε μία από τις υπερχρεωμένες μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, τη Βρετανία. Μία περίοδος αβεβαιότητα σε μία τόσο μεγάλη και σημαντική οικονομία και για τις δύο όχθες του Ατλαντικού θα μπορούσε να συντηρήσει έως και να επιδεινώσει το κλίμα στις διεθνείς αγορές επισκιάζοντας την ιστορική αν και καθυστερημένη απόφαση της Ενωμένης Ευρώπης. Το αντίκτυπο σε επίπεδο Βρετανίας θα μπορούσε να είναι υποτίμηση της στερλίνας και αύξηση των επιτοκίων, καθιστώντας τα μακροπρόθεσμα δάνεια ακριβότερα για τις επιχειρήσεις και τους αγοραστές κατοικιών, επιβραδύνοντας έτσι ακόμα περισσότερο την ήδη ασθενή οικονομική ανάκαμψη.
Ωστόσο η δημιουργία μίας νέας κυβέρνησης στη Βρετανία στις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα καθησυχάσει σίγουρα την αγορά, αλλά όχι όμως για πολύ. Η ιστορία δείχνει ότι μία κυβέρνηση μειοψηφίας θα επιδιώξει με την πρώτη ευκαιρία μια ισχυρή εντολή, σημάδι ότι η πολιτική αστάθεια θα παραμείνει για πολύ ακόμα.
Δεδομένων λοιπόν όλων αυτών κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα με τι mood (διάθεση) θα ανοίξουν οι αγορές στην πρώτη συνεδρίαση της εβδομάδας. Και οι λόγοι είναι τρεις: πρώτον τα 110 δις ευρώ είναι δάνεια τα οποία επουλώνουν ίσως την μικρότερη πληγή της ευρωζώνης, δεύτερον η Ενωμένη Ευρώπη δεν έχει αποφασίσει και δεν έχει δείξει εμπράκτως τουλάχιστον προς το παρόν ότι είναι διατεθειμένη να λειτουργεί με δικλίδες ασφαλείας για όλες τις επόμενες δύσκολες μέρες και τρίτον η Βρετανία μετά τις εκλογές παραμένει μία κινούμενη άμμος σε πολιτικό επίπεδο, ενώ σε οικονομικό είναι μία βόμβα έτοιμη να εκραγεί.
Οι ηγέτες του Eurogroup μπορεί να ενέκριναν οριστικά το τριετές σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα και να δήλωσαν έτοιμοι επί της αρχής να ενισχύσουν τη δημοσιονομική πειθαρχία στην ευρωζώνη, ωστόσο στην παρούσα φάση και μετά από τόσο θόρυβο που μετατράπηκε τελικά σε μία κάκιστη επικοινωνιακή πολιτική για να πείσουν τους λαούς τους να συμμετάσχουν στα αυτονόητα είναι δύσκολο πλέον να καθησυχάσει τις αγορές και την κοινή γνώμη.
Και ο λόγος είναι ότι το πρόβλημα του χρέους δεν μπορεί να λυθεί δίνοντας μερικά δισεκατομμύρια για να κλείσεις μία από τις πολλές πληγές, όταν άλλες σοβαρότερες (βλ. ελλείμματα Βρετανίας, Ιρλανδίας κλπ.) είναι ανοιχτές και αιμορραγούν. Μοιάζει σαν να κάνεις εγχείρηση στο πόδι, αδιαφορώντας για την καρδιά που είναι έτοιμη να σταματήσει.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι αγορές λοιπόν μίλησαν και μάλιστα επιμόνως την προηγούμενη εβδομάδα. Κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι η Ελλάδα ήταν το ένα και μοναδικό πρόβλημα και αρχίζουν πλέον να λοξοκοιτάζουν και άλλες οικονομίες με μεγάλα ελλείμματα στον προϋπολογισμό τους.
Οι αγορές παραμένουν συγκλονισμένες σύμφωνα με αναλυτές από την ανικανότητα της πολιτικής ηγεσίας στην Ευρώπη να αντιδράσει περισσότερο από έξι μήνες παραμελώντας την ελληνική κρίση, πριν τελικά να καταλήξει σε ένα τόσο σοβαρό σχέδιο. Πάνω απ ΄όλα, υπάρχει μια έντονη αίσθηση ότι δεν είναι τα προβλήματα του χρέους που προκάλεσαν την πιο σοβαρή οικονομική κατάρρευση της μεταπολεμικής περιόδου, αλλά απλώς ότι η κρίση εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα από τον ιδιωτικό τομέα στο κράτος. Η κατάρρευση της Lehman Brothers ήταν απλά η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ή ακόμα καλύτερα αυτή που τράβηξε το πάπλωμα αποκαλύπτοντας τι κρυβόταν από κάτω.
Επομένως, οι αγορές δεν θα πεισθούν τόσο γρήγορα ότι τα 110 δις ευρώ θα επιλύσουν εν μία νυκτί διαρθρωτικά προβλήματα των οικονομιών της ευρωζώνης. Ας το εξετάσουμε με απλά μαθηματικά: κάποιοι θα πρέπει να τα πληρώσουν και μέχρι να τα πάρουν πίσω βγάζοντας κέρδη από το υψηλό κατά γενική ομολογία επιτόκια κάποιοι άλλοι θα πρέπει κόβοντας ότι θεωρείται στον πολιτισμένο κόσμο πολυτέλεια να τα αποπληρώσουν. Διότι, όπως συνηθίζει να επαναλαμβάνει η Γερμανίδα Καγκελάριος για να πείσει τη δική της κοινή γνώμη, τα 110 δις ευρώ είναι δάνεια.
Σε όλο αυτό το ομιχλώδες και αβέβαιο σκηνικό θα πρέπει να προστεθεί και η ρευστή πολιτική κατάσταση σε μία από τις υπερχρεωμένες μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, τη Βρετανία. Μία περίοδος αβεβαιότητα σε μία τόσο μεγάλη και σημαντική οικονομία και για τις δύο όχθες του Ατλαντικού θα μπορούσε να συντηρήσει έως και να επιδεινώσει το κλίμα στις διεθνείς αγορές επισκιάζοντας την ιστορική αν και καθυστερημένη απόφαση της Ενωμένης Ευρώπης. Το αντίκτυπο σε επίπεδο Βρετανίας θα μπορούσε να είναι υποτίμηση της στερλίνας και αύξηση των επιτοκίων, καθιστώντας τα μακροπρόθεσμα δάνεια ακριβότερα για τις επιχειρήσεις και τους αγοραστές κατοικιών, επιβραδύνοντας έτσι ακόμα περισσότερο την ήδη ασθενή οικονομική ανάκαμψη.
Ωστόσο η δημιουργία μίας νέας κυβέρνησης στη Βρετανία στις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα καθησυχάσει σίγουρα την αγορά, αλλά όχι όμως για πολύ. Η ιστορία δείχνει ότι μία κυβέρνηση μειοψηφίας θα επιδιώξει με την πρώτη ευκαιρία μια ισχυρή εντολή, σημάδι ότι η πολιτική αστάθεια θα παραμείνει για πολύ ακόμα.
Δεδομένων λοιπόν όλων αυτών κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα με τι mood (διάθεση) θα ανοίξουν οι αγορές στην πρώτη συνεδρίαση της εβδομάδας. Και οι λόγοι είναι τρεις: πρώτον τα 110 δις ευρώ είναι δάνεια τα οποία επουλώνουν ίσως την μικρότερη πληγή της ευρωζώνης, δεύτερον η Ενωμένη Ευρώπη δεν έχει αποφασίσει και δεν έχει δείξει εμπράκτως τουλάχιστον προς το παρόν ότι είναι διατεθειμένη να λειτουργεί με δικλίδες ασφαλείας για όλες τις επόμενες δύσκολες μέρες και τρίτον η Βρετανία μετά τις εκλογές παραμένει μία κινούμενη άμμος σε πολιτικό επίπεδο, ενώ σε οικονομικό είναι μία βόμβα έτοιμη να εκραγεί.