Skip to main content

H παγκοσμιοποίηση, ο Τραμπ και η επιστροφή του Εθνικού Κράτους

Η πολιτική που έχει εξαγγείλει ο Τραμπ δεν έχει σχέση με τον απομονωτισμό των ΗΠΑ της εποχής του Μονρόε, αλλά με την επαναφορά του Εθνικού Κράτους.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, από την έναρξη σχεδόν της προεκλογικής του εκστρατείας έδειξε τις προθέσεις του να τεθεί ενάντια στην αποκαλούμενη παγκοσμιοποίηση, που έδωσε πολλές ελπίδες σε πολλούς, αλλά ήταν απλώς ένα ωραίο περιτύλιγμα με αντίθετο από το επιθυμούμενο περιεχόμενο.

Είναι προφανές, πως αυτή η απογοήτευση παντού στον κόσμο, φέρνει τους λαούς να επιλέγουν πολιτικούς "αντισυστημικούς", όπως λέγεται, όπως εμφανίστηκε ο Τραμπ, αλλά και τα ακροδεξιά, όπως και τα "πράσινα" κόμματα στην Ευρώπη. Σ’ αυτήν την εναντίωση στο σύστημα εντάσσονται και οι αναδείξεις φιλορώσων πολιτικών (Βουλγαρία, Μολδαβία, Γαλλία και αλλού).

Ο Ντόναλντ Τραμπ, από τον Απρίλιο ακόμη, και μετά τη νίκη του σε πέντε Πολιτείες για το χρίσμα του ρεπουμπλικανού υποψηφίου, είχε δηλώσει ότι σκοπεύει να επανεξετάσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ προς μια κατεύθυνση λιγότερο επεμβατική.

Παράλληλα, εξήγγειλε ότι οι ΗΠΑ θα συμβάλουν λιγότερο υπέρ της άμυνας των συμμάχων της Ουάσιγκτον και ότι θα αναγκάσει τους συμμάχους να αναλάβουν μεγαλύτερο οικονομικό βάρος για την άμυνα. «Έχουμε δαπανήσει δισεκατομμύρια δολάρια σε αεροσκάφη, πυραύλους, εξοπλισμούς πλοίων, έχουμε επενδύσει στις ένοπλες δυνάμεις μας για να υπερασπιστούμε την Ευρώπη και την Ασία. Οι χώρες που υπερασπιζόμαστε πρέπει να πληρώσουν για το κόστος της άμυνάς τους. Ειδάλλως, οι ΗΠΑ πρέπει να είναι έτοιμες να αφήσουν αυτές τις χώρες να αμυνθούν με δικά τους μέσα» είπε χαρακτηριστικά ο Ντόναλντ Τραμπ.

Έχω γράψει σε παλαιότερο σημείωμα, πως η πολιτική αυτή δεν έχει σχέση με τον απομονωτισμό των ΗΠΑ της εποχής του Μονρόε. Είναι βέβαιο ότι πρόκειται για επαναφορά του Εθνικού Κράτους, το οποίο επί αιώνες διατηρήθηκε, έως ότου οι λαοί άρχισαν να βομβαρδίζονται με προπαγάνδα ότι η παγκοσμιοποίηση και η πολυπολιτισμικότητα είναι που θα φέρουν την ευτυχία στους λαούς.

Όπως έγραψα στην αρχή, τα αποτελέσματα διέψευσαν τις προσδοκίες, χώρες διαλύθηκαν με βομβαρδισμούς, εθνοτισμοί αναπτύχθησαν, αυτόδουλες αποσκιρτήσεις παρουσιάστηκαν, η Ευρώπη -που μας ενδιαφέρει φυσικά ιδιαίτερα- έπαψε να είναι αυτό που ήταν, με τους λαούς ορισμένων κρατών να ζουν υπό το κράτος φοβίας και με ένοπλους στρατιώτες να περιπολούν.

Την επαναφορά στην προτέρα κατάσταση υποσχέθηκε ο Τραμπ, και ο αμερικανικός λαός τον επέλεξε, χωρίς να δώσει σημασία στις όποιες επικοινωνιακές παραδοξολογίες εκστόμιζε. Η ψήφος του μάλλον ως άρνηση στην Χίλαρυ Κλίντον μπορεί να εκληφθεί , επειδή εκπροσωπούσε την παγκοσμοποίηση την οποία οι Αμερικανοί δοκίμασαν και απογοητεύθηκαν.

Ο Τραμπ τους πλησίασε, επειδή υποσχέθηκε, και είναι βέβαιο ότι πιστεύει, άσχετα αν του το επιτρέψουν: «Η εξωτερική πολιτική που θα ακολουθήσω θα τοποθετεί τα συμφέροντα των Αμερικανών πολιτών και την ασφάλεια της Αμερικής πάνω απ΄ ο,τιδήποτε άλλο», είχε πει.  «"Πρώτα η Αμερική" θα είναι η κεντρική θεματική της διακυβέρνησής μου», πρόσθεσε.

Ενόχλησε το σύνθημα του Τραμπ «πρώτα την Αμερική». Με ένα εντυπωσιακό πρωτοσέλιδο κυκλοφόρησε το περιοδικό Economist, αναδεικνύοντας τον προβληματισμό του για το μέλλον, μετά την αναπάντεχη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Κάτω απ' τον τίτλο «Ο νέος εθνικισμός», ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίζεται μαζί με τον ευρωσκεπτικιστή Νάιτζελ Φάρατζ να χτυπούν δυο τύμπανα, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν να παίζει φλογέρα. Πίσω τους, η Γαλλίδα Μαρίν Λεπέν εμφανίζεται κρατώντας την σημαία της χώρας της.

«Με το κάλεσμά του να βάλουμε "πρώτα την Αμερική" ο Τραμπ έγινε ο τελευταίος νεοσύλλεκτος ενός επικίνδυνου εθνικισμού... Για πρώτη φορά απ' τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι μεγάλες και οι αναδυόμενες δυνάμεις είναι ταυτόχρονα δέσμιες διάφορων μορφών σωβινισμού», σχολιάζει ο αρθρογράφος του περιοδικού, υποστηρίζοντας την παγκοσμιοποίηση.

Οι υποστηρικτές της δεν θα εγκαταλείψουν όσα κέρδισαν κατά τα τελευταία 40 χρόνια, αλλά και η παλαιά κατάσταση φαίνεται πως αντέχει.