Του Δημήτρη Βαρτζόπουλου*
Στο έγγραφο της έκθεσης συμμόρφωσης που συνέταξε η Κομισιόν για την δεύτερη αξιολόγηση του Τρίτου Προγράμματος, που αποκάλυψε το πρακτορείο Bloomberg και αναδημοσίευσε η Καθημερινή, αναφέρεται: «Ένας κατάλληλος συνδυασμός μέτρων διαχείρισης του χρέους (περιλαμβανομένης της πλήρους εφαρμογής των βραχυπρόθεσμων μέτρων), παράτασης των ωριμάνσεων και των περιόδων χάριτος για το κεφάλαιο και τους τόκους, συν η χρήση των κερδών των SMP και ANFA θα επιτρέψουν στο ελληνικό χρέος να επιστρέψει σε βιώσιμα επίπεδα σε όρους ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών».
Υπενθυμίζεται περαιτέρω ότι, οι ακαθάριστες αυτές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας δεν πρέπει να ξεπερνούν το 15% του ΑΕΠ της μεσοπρόθεσμα και το 20% του ΑΕΠ της μακροπρόθεσμα.
Σύμφωνα με την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους της ίδιας της Κομισιόν, στο βασικό σενάριο οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες διαμορφώνονται στο 17,5% το 2017 και υποχωρούν στη συνέχεια σημαντικά κάτω από 15% φτάνοντας το 9,5% του ΑΕΠ το 2022. Μετά το 2030 ανεβαίνουν, αλλά και πάλι συγκρατούνται στο όριο του αποδεκτού, φτάνοντας στο 20% του ΑΕΠ το 2045 και στο 20,8% του ΑΕΠ το 2060.
Και εδώ αρχίζουν τα αστεία και τούτο διότι:
Το βασικό αυτό σενάριο βασίζεται στην παραδοχή ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσον όρο καθ' όλη την περίοδο μετά το 2022 (έως τότε θα είναι 3,5%του ΑΕΠ). Πιο συγκεκριμένα η απόφαση του Eurogroup προβλέπει πως το πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να είναι «ίσο ή πάνω αλλά κοντά στο 2% του ΑΕΠ» στην περίοδο από το 2023 έως το 2060.
Εάν τώρα αυτό το βασικό σενάριο δεν καταστεί εφικτό, εάν ισχύσει το δυσμενές σενάριο, οι παραδοχές του οποίου είναι ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα περιοριστεί στο 1,5% του ΑΕΠ στην περίοδο μεταξύ του 2023 και του 2060 και η ανάπτυξη θα είναι 2,7% κατά μέσον όρο την ίδια περίοδο, τότε τι γίνεται;
«Της τρελής» είναι η απάντηση κατά την Κομισιόν: η δυναμική του χρέους καθίσταται εκρηκτική από τα μέσα της δεκαετίας του 2030. Στο σενάριο αυτό, οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες ξεπερνούν το όριο του 20% από το 2033 και φτάνουν στο εξωπραγματικό 56,6% του ΑΕΠ το 2060, όπου το χρέος φτάνει πλέον το 241% του ΑΕΠ!!
Άρα την βάψαμε κατά το κοινώς λεγόμενον. Και εδώ σταματά η φαιδρότης και αρχίζει το παράλογο:
«Ελάφρυνση χρέους με δημοσιονομικό ζουρλομανδύα». Έτσι χαρακτηρίζει την πρόσφατη απόφαση του Eurogroup για την Ελλάδα, ο οικονομολόγος του Ινστιτούτου Peterson Ζερομίν Ζελτεμέγιερ. Το δημοσιονομικό μονοπάτι το οποίο υιοθέτησε το Eurogroup είναι μη ρεαλιστικό προειδοποιεί, οιοδήποτε πακέτο ελάφρυνσης χρέους βασιστεί σε αυτή την υπόθεση θα αποτύχει.
«Πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 2% του ΑΕΠ από το 2023 έως το 2060 είναι κάτι που δεν έχει γίνει σε καμία χώρα από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».
Είναι παντελώς ανέφικτο δηλαδή. Αυτοί, που το πιστεύουν και προτείνουν, χρειάζονται μάλλον τον ζουρλομανδύα, υπονοεί κατά συνέπεια ο καλός αναλυτής.
Είναι δυνατόν; Θα ερωτήσουν εαυτούς οι νουνεχείς και συντηρητικοί πολίτες. Όχι φυσικά, δεν είναι. Δεν τρελάθηκαν οι ευρωπαίοι ηγέτες. Απλώς κοιτούν το συμφέρον τους, μεταθέτουν το πρόβλημα, λένε μεν ανοησίες, γνωρίζουν δε, ότι όλα αυτά θα αλλάξουν πολλές φορές στα πολλά χρόνια που θα ακολουθήσουν...Εν ολίγοις : είναι κατώτεροι των περιστάσεων.
Άρα δεν υπάρχει λύση; Υπάρχει και ήδη προτείνεται, έστω ως αχνό σχέδιο.
Ποτέ δεν μου άρεσαν πολιτικοί σαν τον Ε. Μακρόν. Αλεξιπτωτιστές δηλαδή, που δεν διστάζουν, να υπηρετήσουν τύπους σαν τον Φ. Ολάντ και ανακαλύπτουν τον εκσυγχρονισμό μόλις τους βολεύει. Πιστεύουν σε λίγο από όλα, υπόσχονται πολλά σε πολλούς και συνήθως κάνουν λίγα για λίγους ( ας μην εγκληματούσε κατά του εαυτού του και της παράταξής του ο Φιγιόν και θα βλέπαμε..).
Γεγονός όμως αδήριτον, ο Γάλλος Πρόεδρος είναι ο μόνος, που θέτει τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, προτείνοντας ουσιαστικώς την νέα εποχή: ενιαία ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική, ευρωπαϊκές επενδύσεις στις ασθενέστερες περιοχές. Είχε μάλιστα το πραγματικό θάρρος, να θέσει προχθές στην σύνοδο κορυφής ζητήματα, όπως της προστασίας της Ευρώπης από τις κινέζικες επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς, ανήκουστα στο παρελθόν.
Η πραγματικότητα απαιτεί βέβαια πολύ πιο ιστορικές αποφάσεις για την Ευρώπη, δεν παύει όμως να είναι ο πρώτος και ο μόνος. Μπράβο του!
*Ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος διετέλεσε γενικός γραμματέας Συντονισμού της κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά, υφυπουργός Υγείας και πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής στη ΝΔ Θεσσαλονίκης.