Κυρίαρχο παραμένει το έλλειμμα αισιοδοξίας στους κατοίκους της Βόρειας Ελλάδας, σύμφωνα με το εξαμηνιαίο Κοινωνικό Βαρόμετρο «Εγνατία Point of View» που παρουσιάζει σήμερα η Voria.gr.
Η ανεργία παραμένει ο κυρίαρχος διογκούμενος εφιάλτης για την περιοχή την ώρα που τα εισοδήματα μειώνονται για δύο στα τρία νοικοκυριά της Βόρειας Ελλάδας ακόμα κι όταν η ερώτηση αφορά όχι το σύνολο της περιόδου της κρίσης, αλλά μόλις τον τελευταίο χρόνο. Οι περικοπές στις δαπάνες αφορούν την ένδυση, την προσωπική υγιεινή, ακόμα και τα τρόφιμα, ενώ ένας στους δύο βορειοελλαδίτες δεν μπορεί να καλύψει -χωρίς δανεισμό- ούτε μία έκτακτη πλην αναγκαία δαπάνη της τάξης των 500 ευρώ...
Απαισιοδοξία
Αναλυτικότερα, σε πολύ χαμηλά επίπεδα παραμένει το ποσοστό των πολιτών των τεσσάρων περιφερειών της Βόρειας Ελλάδας (Κεντρική Μακεδονία, Δυτική Μακεδονία, Ήπειρος, Ανατολική Μακεδονία – Θράκη) που εκτιμούν ότι μέσα στον επόμενο χρόνο η ζωή τους θα είναι βελτιωμένη σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση.
Πιο συγκεκριμένα, στο ερώτημα «Πιστεύετε ότι τον επόμενο χρόνο η ζωή στην περιοχή σας θα είναι...», το 51,9% απαντά «Ίδια» (έναντι 61,7% τον Νοέμβριο του 2016), το 30,5% «Χειρότερη» (έναντι 24,5%) και μόλις το 15,1% κρίνει ότι η ζωή του θα βελτιωθεί, ποσοστό πάντως που αυξάνεται σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση (10,3%).
Είναι σαφές ότι οι πολίτες της Βόρειας Ελλάδας συνεχίζουν σε μεγάλο, αν και ελαφρώς μειούμενο, ποσοστό να μην διαβλέπουν βελτίωση της ζωής τους (82,4% έναντι 86,2%) λίγο διάστημα μετά και τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ δανειστών και Ελλάδας. Αξιοσημείωτο είναι δε, ότι αν και αυξάνεται το ποσοστό αυτών που πιστεύουν ότι η ζωή τους θα βελτιωθεί, την ίδια τάση δείχνει και το ποσοστό των πολιτών που θεωρούν ότι η ζωή τους θα χειροτερέψει.
Αυτά τα ποσοστά θα μπορούσαν να συσχετιστούν με τα στοιχεία του Πολιτικού Βαρόμετρου «Εγνατία Point of View» που σας παρουσίασε η Voria.gr στις 29 Ιουνίου. Ειδικότερα, στο ερώτημα του κυβερνητικού έργου στην περιοχή των ερωτηθέντων, το ποσοστό αποδοκιμασίας φτάνει το 76,5%, κάτι που προφανώς δεν επιτρέπει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας των συγκεκριμένων πολιτών για τον επόμενο χρόνο.
Όλα περιστρέφονται γύρω από την ανεργία
Πάνω από ένας στους δύο πολίτες (55,4%) της Β. Ελλάδας θεωρούν την ανεργία το σημαντικότερο πρόβλημα της γεωγραφικής τους περιοχής. Κατά πολύ πίσω ακολουθούν η ακρίβεια (13,9%), οι αλλοδαποί (13,1%), το οδικό δίκτυο (12,3%), η καθαριότητα (11,4%) (σ.σ. η έρευνα διεξήχθη πριν την απεργία των συμβασιούχων στην καθαριότητα), η υποανάπτυξη/έλλειψη υποδομών (10,9%), η εγκληματικότητα (10,4%). Ακόμη χαμηλότερα ποσοστά σημειώνουν το κυκλοφοριακό (4,9%), το πάρκινγκ (4,8%), οι συγκοινωνίες (4,4%), η ιατρική περίθαλψη (3,9%), η ύδρευση (3,3%), το πράσινο/πάρκα/αναψυχή (3%), τα σχολεία (2%) και το αποχετευτικό (0,7%).
Σε άμεση συνάρτηση βρίσκεται και το επόμενο εύρημα της έρευνας, το οποίο απαντά στην ερώτηση «Ποια/ες από τις παρακάτω προτάσεις/ έργα θεωρείτε ότι θα βοηθούσαν στη βελτίωση της περιοχής σας;». Οι δημοφιλέστερες απαντήσεις των πολιτών περιστρέφονται γύρω από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στην περιοχή. Το 52,5% θα προέκρινε επενδύσεις για νέες επιχειρήσεις στην περιοχή, ενώ το 49,8% θεωρούν ότι θα βοηθούσαν ειδικά προγράμματα καταπολέμησης της ανεργίας. Με μεγάλη διαφορά ακολουθεί το πράσινο, πάρκα και παιδικές χαρές (16,5%), οι επενδύσεις σε μεγάλα έργα υποδομών (12,1%), οι κοινωνικές δομές (11,2%), η βελτίωση υποδομών εκπαίδευσης και κατάρτισης (7,7%), οι παιδικοί σταθμοί (6,9%) και τέλος η δημιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων (4,4%).
Ανησυχητικά στοιχεία για τους ανέργους
Σοκ προκαλούν τα ευρήματα για τον χρόνο της ανεργίας των πολιτών που δηλώνουν χωρίς εργασία στη Βόρεια Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα, έξι στους δέκα (60,2%) είναι τουλάχιστον δύο ολόκληρα χρόνια χωρίς δουλειά, το 18,8% είναι άνεργοι 1-2 χρόνια, το 9,2% 6-12 μήνες, το 1,4% 3-6 μήνες και το 9,2% 0 έως 3 μήνες.
Ενδιαφέρον είναι ότι σχεδόν ένας στους δύο ανέργους (49%) εργαζόταν τουλάχιστον 5 χρόνια πριν απολέσει την εργασία του, το 20,1% των ερωτηθέντων εργαζόταν έως ένα χρόνο, το 11,6% 3-5 χρόνια, το 8,7% από 1 έως 3 χρόνια και το 10,6% δεν δούλεψε ποτέ/δεν είχε βρει ποτέ δουλειά.
Ο ιδιωτικός τομέας τις μεγαλύτερες απώλειες
Σε ό,τι αφορά την προηγούμενη επαγγελματική θέση των ανέργων, οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα αγγίζουν το εντυπωσιακό 60%. Ακολουθούν οι αυτοαπασχολούμενοι (13,7%), οι ημερομίσθιοι (10,3%), οι μισθωτοί του δημόσιου τομέα (8,2%), οι εργοδότες (6,7%), οι χωρίς αμοιβή (0,8%) και οι αγρότες (0,7%).
Η ελπίδα των ανέργων στα 8μηνα προγράμματα
Στο ερώτημα «Ποιες πολιτικές του κράτους πιστεύετε ότι θα σας βοηθούσαν να βρείτε ευκολότερα δουλειά», οι Βορειοελλαδίτες απαντούν σε ποσοστό 30,3% πως ο προσφορότερος τρόπος θα ήταν η κοινωφελής εργασία για 8 μήνες στους Δήμους και σε δημόσιες επιχειρήσεις. Ακολουθεί η επιδότηση για ορισμένο χρονικό διάστημα των επιχειρήσεων κατά ένα ποσοστό του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών (21%) και η ολοκληρωμένη υποστήριξη με κατάρτιση – πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις και στη συνέχεια επιδότηση των επιχειρήσεων κατά ένα ποσοστό του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών (19,1%).
Πιο χαμηλά, σε ό,τι αφορά τις κρατικές πολιτικές για τη μείωση της ανεργίας, βρίσκονται η κατάρτιση σε σύγχρονες δεξιότητες με πιστοποίηση προσόντων και πρακτική άσκηση σε ιδιωτικές επιχειρήσεις (12,6%), η συμβουλευτική για επιχειρηματική δραστηριότητα και επιδότηση της έναρξης ελευθέρου επαγγέλματος ή επιχείρησης (10,6%) και η επιδότηση προγραμμάτων απόκτησης εργασιακής εμπειρίας εξάμηνης διάρκειας (6,4%).
Το Internet κυρίαρχο μέσο εύρεσης εργασίας
Το διαδίκτυο αξιοποιούν, σε ποσοστό 72,9%, ως μέσο αναζήτησης εργασίας, οι άνεργοι της Βόρειας Ελλάδας. Ακολουθούν οι υπηρεσίες του ΟΑΕΔ (31,8%), οι εφημερίδες και τα περιοδικά (10,3%), οι μικρές αγγελίες (5,7%) και ο Δήμος (1,6%).
Εργασία
Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας είναι ότι μόλις το 43% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι εργάζεται, 29% είναι συνταξιούχοι, 10,7% οι άνεργοι, με οικιακά ασχολείται το 8,2%, το 5,7% είναι φοιτητές και το 3,3% δηλώνουν άεργοι.
Σε ό,τι αφορά την επαγγελματική θέση των εργαζομένων, σχεδόν ένας στους δύο (47,6%) είναι μισθωτός ιδιωτικού τομέα, ενώ ακολουθούν αυτοαπασχολούμενοι (24,7%) και μισθωτοί Δημοσίου τομέα (20%). Σε χαμηλά ποσοστά βρίσκονται οι εργοδότες (4%), οι αγρότες (3,5%) και οι ημερομίσθιοι (0,2%).
Τα υψηλά ποσοστά ανεργίας στους νέους επιβεβαιώνονται και από το επόμενο εύρημα που αφορά στον χρόνο εργασίας των εργαζομένων. Ειδικότερα, το 66,2% των ερωτηθέντων εργάζεται τουλάχιστον 12 χρόνια, το 10,1% 9-12 χρόνια, το 12,2% 4-8 χρόνια και μόλις το 11,5% 1-3 χρόνια.
Βουτιά σε εισοδήματα, κατανάλωση, δαπάνες
Σημαντική μείωση σημειώνεται στα «συνολικά εισοδήματα του νοικοκυριού σήμερα σε σχέση με το προηγούμενο έτος». Χαρακτηριστικό είναι ότι το 66,1% δηλώνει πως το εισόδημά του έχει μειωθεί σε σχέση με πέρσι. Το 27,7% των κατοίκων της Βόρειας Ελλάδας δηλώνει ότι το εισόδημά του παραμένει ίδιο, ενώ μόλις το 5,7% δηλώνει αύξηση στα εισοδήματά του.
Τα ποσοστά αυτά κλιμακώνονται σε σχέση με τις καταναλωτικές συνήθειες. Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτηση «τα τελευταία 3 χρόνια, έχετε μειώσει γενικά την κατανάλωση στο νοικοκυριό σας (συνολικά, σε όλους τους τομείς);», το 84,9% των πολιτών απαντά «ναι», ενώ μόλις το 15,1% απαντά «όχι».
Η μείωση της κατανάλωσης των Βορειολλαδιτών συναντάται κυρίως στην ένδυση (45,9%), την προσωπική υγιεινή (38,2%), τα καλλυντικά (34,7%) και τα τρόφιμα (30,1%). Ακολουθούν οι διακοπές (14,5%), η εκπαίδευση (9%), η διασκέδαση (7,2%), η υγεία (6,8%), η καθαριότητα του σπιτιού (6,7%), ο οικιακός εξοπλισμός (3,2%) και οι μετακινήσεις (3%). Σημειώνεται ότι το 37,5% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι έχουν μειώσει την κατανάλωση σε όλα τα παραπάνω.
Συνέπεια παρά τις μεγάλες δυσκολίες
Παρά τη γενικότερη οικονομική δυσπραγία, είναι υψηλό το ποσοστό των πολιτών που τον τελευταίο χρόνο ανταποκρίθηκε επαρκώς σε όλες τις πάγιες οικονομικές του ιδιωτικές υποχρεώσεις. Πιο συγκεκριμένα, το 86% των ερωτηθέντων απαντά πως κατάφερε να ανταποκριθεί σε πάγιες υποχρεώσεις, όπως δάνεια, τηλέφωνο, ίντερνετ, κλπ. Αντιστοίχως, το ποσοστό των πολιτών που δεν μπόρεσε να αποπληρώνει αυτές τις υποχρεώσεις ανήλθε στο 14%.
Ανάλογα είναι και τα ευρήματα στο επόμενο σχετικό ερώτημα. Ειδικότερα, στην ερώτηση «τον τελευταίο χρόνο ανταποκριθήκατε επαρκώς σε όλες τις πάγιες οικονομικές σας κρατικές υποχρεώσεις (πχ φόροι, ΕΝΦΙΑ, έκτακτες εισφορές, κλπ);», το 89% απαντά «ναι» και το 11% «όχι». Είναι σαφές ότι οι πολίτες έχουν μειώσει τις καταναλωτικές τους δαπάνες προκειμένου να μπορούν να ανταποκρίνονται σε πάγιες και διαρκείς υποχρεώσεις.
Ένας στους δύο αδυνατεί να καλύψει κάποια έκτακτη δαπάνη
Εντυπωσιακό αλλά και ενδεικτικό της συνεχούς μείωσης των εισοδημάτων είναι το στοιχείο της έρευνας που δείχνει ότι το 54% των κατοίκων της Βόρειας Ελλάδας θα αδυνατούσε να καλύψει άμεσα μία έκτακτη αλλά αναγκαία δαπάνη ύψους περίπου 550 ευρώ (χωρίς δανεισμό).
Τοπικές επιχειρήσεις
Να επιδείξουν μεγαλύτερη κοινωνικό έργο ζητούν οι κάτοικοι της Βόρειας Ελλάδας από τις μεγάλες τοπικές επιχειρήσεις «για να βοηθήσουν τον τόπο τους».
Πιο συγκεκριμένα, να συνεργαστούν με την Αυτοδιοίκηση για έργα κοινής ωφελείας ζητά το 54,6%, ενώ το 48,5% επιθυμεί να αναλάβουν πρωτοβουλίες ανακούφισης /υποστήριξης των πολύ φτωχών συμπολιτών τους. Ακολουθούν τα περιβαλλοντικά έργα (15,7%) και οι πολιτιστικές πρωτοβουλίες (15,3%).
Διόδια Εγνατίας Οδού
Ευρύτατη είναι η πλειοψηφία των Βορειοελλαδιτών που διαφωνεί με την επικείμενη αύξηση των αριθμών των διοδίων κατά μήκος της Εγνατίας Οδού.
Το 53,2% των πολιτών θεωρούν πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί, το 35,9% πιστεύει ότι πρέπει να γίνει, αλλά με μικρότερο αριθμό διοδίων (δηλαδή όχι 38 όπως έχει αποφασιστεί) και μόλις το 8,1% θεωρεί πως αν και δυσάρεστο, είναι κάτι αναγκαίο.
Αν αθροιστούν, μάλιστα, τα δύο πρώτα ποσοστά, το ποσοστό των κατοίκων της Βόρειας Ελλάδας που διαφωνεί με την τοποθέτηση 38 νέων σταθμών διοδίων στην Εγνατία Οδό φτάνει το 89,1%.
Τα στοιχεία της έρευνας
Η έρευνα Κοινωνικό Βαρόμετρο «Εγνατία Point of View» έγινε στο διάστημα 14 έως 20 Ιουνίου 2017 στις τέσσερις βορειοελλαδικές περιφέρειες τις οποίες συνδέει η Εγνατία Οδός, ήτοι Ήπειρο, Δυτική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία Θράκη. Ήταν ποσοτική, τηλεφωνική, με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και την υποστήριξη Η/Υ.
Συμμετείχαν σε αυτήν 1.117 άτομα, άνδρες και γυναίκες άνω των 18 ετών. Η κατανομή του δείγματος ανά περιφέρεια ήταν Κεντρική Μακεδονία 59,7%, Ανατολική Μακεδονία Θράκη 19,8%, Δυτική Μακεδονία και Ήπειρος 20,5%.
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη την έρευνα εδώ.
Μπορείτε επίσης να διαβάσετε το Πολιτικό Βαρόμετρο Εγνατία Point of View εδώ.
Δείτε περισσότερα για το Βαρόμετρο Εγνατία Point of View εδώ.
Η Voria.gr θα παρουσιάσει μέσα στην εβδομάδα το πολιτικό βαρόμετρο της Κεντρικής Μακεδονίας, που θα περιλαμβάνει τις δημοφιλίες πολιτικών προσώπων και προσωπικοτήτων της περιοχής, και στη συνέχεια το Επιχειρηματικό Βαρόμετρο της Βόρειας Ελλάδας.