Την ανάγκη διεύρυνσης της ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας- ΕΕ τόνισε ο Βλαντίμιρ Τσιζόφ μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στην Ένωση, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων από την Βερόνα όπου πραγματοποιείται το 10ο Ευρωασιατικό Οικονομικό Φόρουμ με κυρίαρχο ζήτημα το ενεργειακό.
Ο κ. Τσιζόφ χαρακτήρισε σημαντικό το ρόλο του φυσικού αερίου κυρίως «του αέριου που μεταφέρεται μέσω αγωγών» σε αντίθεση με το υγροποιημένο της Αμερικής το οποίο επί του παρόντος φαντάζει σαν ... «παραμύθι», όπως είπε, λόγο της υψηλής τιμής του.
Αναφερόμενος στους υπό κατασκευή υποθαλάσσιους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από το Βορρά και από το Νότο, επισήμανε ότι θα συμβάλουν στην ενεργειακή σταθερότητα και ασφάλεια στη ευρύτερη περιοχή.
Υποστήριξε ότι δεν υπάρχει σκέψη να κοπεί το τράνζιτ μέσα από την Ουκρανία. «Αλλά ο αγωγός της είναι σε άθλια κατάσταση και από το 2015 η χώρα σταμάτησε την αγορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία».
Αναφορικά με τη Συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας για την κατασκευή του αγωγού "Ποσειδών" στο πλαίσιο του Νότιου αγωγού, ο κ. Τσιζόφ ανέφερε απλά ότι θα γίνει μετά από εκείνον που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο από την Τουρκία και η διαδρομή του είναι «καθαρά θέμα ... γεωγραφίας».
Αναφορικά με το βήμα διαλόγου που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του Ευρωασιατικού Οικονομικού Φόρουμ, ο ίδιος παρατηρεί σημαντικά βήματα της ΕΕ προς την ευρωασιατική ολοκλήρωση, αλλά και σημεία ταύτισης...
Η συνέντευξη που παραχώρησε ο Βλαντίμιρ Τσιζόφ στον Δημήτρη Λιάτσο για το ΑΠΕ έχει ως εξής:
Κύριε πρέσβη, είμαστε εδώ, στη Βερόνα, το χώρο που γίνεται για δεκάτη φορά το Ευρωασιατικό Οικονομικό Φόρουμ, ο μοναδικός ευρωπαϊκός χώρος συνθετικού διαλόγου ανάμεσα στην ΕΕ και την Ευρωασιατική Οικονομική Ένωση. Δώστε μου, παρακαλώ , μια δική σας προσέγγιση...
Πρέπει να ομολογήσω ότι έρχομαι σε αυτό το φόρουμ πρώτη φορά και βλέπω ότι είναι αρκετά αντιπροσωπευτικό. Ασχολείται με τις δυνατότητες διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ των δυο πυλώνων της Ευρωασιατικής μας ηπείρου. Βλέποντας από κοντά την εξέλιξη προσέγγισης της ΕΕ προς την ευρωασιατική ολοκλήρωση, πρέπει να παραδεχτώ ότι η ΕΕ έχει διανύσει ένα δρόμο από την πλήρη άρνηση της ίδιας της ύπαρξης της ευρωασιατικής ολοκλήρωσης μέχρι μια αναγνώριση, ντε φάκτο αναγνώριση θα έλεγα, σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων προς το παρόν. Από πολλές απόψεις οι δυο αυτοί Οργανισμοί μοιάζουν, η Ευρωασιατική Ένωση, από τότε που δημιουργήθηκε η Τελωνειακή Ένωση, το 2010, έχει αξιοποιήσει την εμπειρία της ΕΕ. Τόσο τη θετική όσο και την αρνητική.
Προσωπικά πιστεύω ότι η ΕΕ κάποτε, αντί να εμβαθύνει την ολοκλήρωσή της αποφάσισε να τη διευρύνει, έτσι ... έγινε όπως έγινε. Σήμερα, ενώ μπορεί να πει κανείς ότι η ΕΕ χάνει μέλη, η Ευρωασιατική Ένωση κερδίζει .... Αλλά λαμβάνει υπόψη και την αρνητική πείρα. Δεν βιάζεται να διευρυνθεί γρήγορα. Υπάρχουν ορισμένες χώρες που ενδιαφέρονται να μπουν στην Ένωση. Το κύριο περιεχόμενο τής εξέλιξης είναι να εμβαθύνει την ολοκλήρωση. Έχει ένα εξωτερικό κύκλο χωρών που ενδιαφέρονται, η Μολδοβία π.χ. ζήτησε καθεστώς παρατηρητή. Γίνονται συνομιλίες με την Κίνα με το Βιετνάμ με το Ιράν...
Κύριε πρέσβη, όπως βλέπουμε μέσα στο φόρουμ της Βερόνας, πέρα από τα άλλα θέματα, κυριαρχεί το ενεργειακό. Κυρίως αυτό που εξελίσσεται με τους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τους υποθαλάσσιους αγωγούς και από το Βορρά και από το Νότο, μέσω Τουρκίας. Αυτό, λένε, θα αυξήσει την ενεργειακή σταθερότητα στην Ευρώπη...
Και την ενεργειακή ασφάλεια, το πιο βασικό...
Πριν απ΄ όλα, όμως, να πω ότι ο ρόλος του φυσικού αερίου θα συνεχίσει να είναι σημαντικός. Κυρίως το αέριο που μεταφέρεται μέσω αγωγών. Διότι το υγροποιημένο της Αμερικής, θα μπορούσε να πει κανείς ότι προς το παρόν είναι ένα ... παραμύθι. Αλλά και όταν και όποτε γίνει θα είναι τουλάχιστον ένα 30-40% πιο ακριβό. Υπάρχει μια ρωσική λαϊκή παροιμία που λέει «από την εκεί πλευρά της θάλασσας η αγελάδα κοστίζει ένα καπίκι ... Αλλά για να την μεταφέρεις στην από δω πλευρά χρειάζεται ένα ρούβλι».
Δηλαδή, εκατό φορές πιο ακριβά ...
Από τεχνικής άποψης, στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ υπάρχει μόνο ένα εργοστάσιο (φόρτωσης των τάνκερ).
Ακόμα, τη στιγμή που στην Ασία η τιμή του φυσικού αερίου είναι 50% πιο πάνω από ό,τι στην Ευρώπη, ότι και να θέλει η αμερικανική κυβέρνηση, οι εταιρείες δεν θα εξάγουν προς την Ευρώπη σε βάρος τους.
Για τη Ρωσία, παρά την ύπαρξη των κυρώσεων από την Ευρώπη, οι εξαγωγές φυσικού αερίου πέρσι αυξήθηκαν κατά 12%. Φέτος θα αυξηθούν ακόμα παραπάνω.
Με τους υπό κατασκευή υποθαλάσσιους αγωγούς τι γίνεται;
Υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα δυο σχέδια. Όταν μιλάμε για τη "Βόρεια Ροή 2" είναι ένας αγωγός που ξεκινά από μια χώρα και καταλήγει σε μια άλλη, τη Γερμανία. Όταν φθάνει στη Γερμανία μπαίνει στο ήδη υφιστάμενο δίκτυο.
Στον αγωγό προς το Νότο είναι διαφορετική η κατάσταση. Θα φθάσει στην Τουρκία αλλά από κει και πέρα πρέπει να χτιστεί και το δίκτυο. Αυτό κάνει το έργο όχι διμερές αλλά πολυμερές. Σήμερα η πιο σκληρή πάλη γίνεται γύρω από τον Βόρειο αγωγό.
Αναφορικά με το Νότιο, αυτός θα γίνει μόνο σε περίπτωση που η ευρωπαϊκή επιτροπή ενέργειας θα δώσει το "πράσινο φως". Θα δούμε .... Αυτές τις μέρες ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είπε πως για τον Βόρειο αγωγό δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των χωρών- μελών. Οι νομικές υπηρεσίες και της Επιτροπής και του Συμβουλίου έδωσαν απάντηση προς τη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Επιτροπής, ότι το έργο αυτό δεν συνάδει με τις ευρωπαϊκές διατάξεις ...
Μα, από κει που ξεκινάει ο Βόρειος αγωγός δεν υπάρχει άλλη χώρα που να βάλει φυσικό αέριο σε αυτόν. Άλλες πηγές δεν υπάρχουν που να διαθέτουν τόσες ποσότητες και τόσο φθηνό φ/α που να μεταφέρεται στην Ευρώπη με ασφάλεια. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να συνεχιστεί η μεταφορά μέσω Ουκρανίας. Δεν σκοπεύουμε να κόψουμε το τράνζιτ μέσα από την Ουκρανία. Αλλά ο αγωγός της είναι σε άθλια κατάσταση. Στα χρόνια της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας δεν επένδυσαν ούτε ένα ευρώ στη συντήρηση του αγωγού. Σήμερα ισχύουν ακόμα οι συμφωνίες για τράνζιτ και τροφοδοσία της Ουκρανίας. Αλλά η Ουκρανία από το 2015 σταμάτησε την αγορά φυσικού αερίου από τη Ρωσία...
Ναι, και παίρνει φυσικό αέριο από τη Σλοβακία ...
... Που είναι ρωσικό. Αγοράζουν κάρβουνο από την Αμερική, την Αυστραλία και τη Νότια Αφρική. Με μόνο στόχο να μην το παίρνουν από το Ντονμπάς που είναι δίπλα. Δεν έχουμε σκοπό να κόψουμε εντελώς την Ουκρανία, π.χ. η Μολδοβία, ο μόνος τρόπος να παίρνει φυσικό αέριο είναι από τους αγωγούς μέσω Ουκρανίας.
Υπάρχουν τρία σημεία που μας ανησυχούν, μέσω Ουκρανίας. Το ένα είναι, είπαμε, η κατάσταση των αγωγών, το δεύτερο είναι οι αποστάσεις: Το φ/α που θα πάει από τα νέα κοιτάσματα από το Βορρά της Ρωσίας μέσω του αγωγού από τη Βαλτική, τότε η διαδρομή αυτή είναι 1.700 χιλιόμετρα πιο κοντά σε σύγκριση με τη μεταφορά μέσω Ουκρανίας. Τρίτο, η Ουκρανία έχει δηλώσει πως όταν λήξει το υπάρχον συμβόλαιο στο τέλος του 2019, θα αυξήσει την τιμή του τράνζιτ.
Τι εκτιμάτε, θα γίνει δυνατό να δοθούν οι άδειες που ζητούν η Ελλάδα και η Ιταλία για να γίνει ο αγωγός μέσω Τουρκίας και να ξεπεραστεί το πρόβλημα;
Εγώ είμαι αισιόδοξος, αν δεν ήμουν δεν θα πήγαινα στο διπλωματικό σώμα. Νομίζω ότι η πραγματικότητα, τα πραγματικά συμφέροντα που πολλές φορές δεν συμπίπτουν με τους πολιτικούς στόχους των κυβερνήσεων και των πολιτικών κύκλων σε κάποιες χώρες θα υπερισχύσουν τελικά. Ναι, υπάρχει η Συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας για την κατασκευή του αγωγού "Ποσειδών" αλλά αυτός είναι μετά. Μέχρι αυτόν θα πρέπει να γίνει εκείνος από την Τουρκία που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο. Είναι καθαρά θέμα ... γεωγραφίας.