Το βυζαντινό χρώμα δε λείπει από τη Θεσσαλονίκη, αφού οι δέκα αιώνες που διήρκεσε η αυτοκρατορία της Κωνσταντινουπόλεως είναι οι σημαντικότεροι της ιστορίας της, αλλά ο φετινός Ιούλιος θα εκπέμψει ιδιαίτερο βυζαντινό άρωμα πάνω από την πόλη. Στις αρχές του μεθεπόμενου μήνα η ομάδα ανθρώπων και φορέων, με πυρήνα τον Εμπορικό Σύλλογο και την Ιερά Μητρόπολη, που τα τελευταία χρόνια ασχολείται συστηματικά με την ανάδειξη, προβολή και προώθηση του βυζαντινού χαρακτήρα της Θεσσαλονίκης, ετοιμάζει «τριπλό» χτύπημα.
Σημειώστε:
Πρώτον, η υπογραφή του καταστατικού της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας «Βυζαντινή Θεσσαλονίκη», στην οποία θα συμμετέχουν ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, η Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, η ΔΕΘ – Helexpo, Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας και πιθανότατα η Μονή Βλατάδων, που υπάγεται απευθείας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ώστε να υπάρχει στο εγχείρημα άρωμα Κωνσταντινούπολης. Τις επόμενες έξι εβδομάδες δεν αποκλείεται το σχήμα να διευρυνθεί, καθώς στον ένα χρόνο της κυοφορίας του σχήματος οι ζυμώσεις είναι πολλές, με αρκετούς φορείς να μελετούν τη συμμετοχή τους.
Δεύτερον, η προκήρυξη είτε από το νομικό πρόσωπο της «Βυζαντινής Θεσσαλονίκης», εάν έχει συγκροτηθεί, είτε από τον Εμπορικό Σύλλογο, διεθνούς διαγωνισμού κοσμήματος με σχέδια εμπνευσμένα από τη βυζαντινή τέχνη. Στόχος είναι ο διαγωνισμός να έχει καταλήξει σε απότέλεσμα στα τέλη του 2018 ή –το αργότερο- στο πρώτο τρίμηνο του 2019.
Τρίτον, η έναρξη του Θερινού Πανεπιστημίου Βυζαντινών Σπουδών, που «επιστρέφει» στην Ελλάδα μετά από ένα χρόνο που είχε «μεταναστεύσει» στη Ρουμανία. Πρόκειται για πρωτοβουλία του Ιταλού βυζαντινολόγου καθηγητή στο Παρίσι Πάολο Οντορίκο, ο οποίος ξεκίνησε το 15νθήμερο σεμινάριο μεταπτυχιακών και διδακτορικών φοιτητών το 2009. Μέχρι το 2016 τα μαθήματα είχαν γίνει στη Δράμα, στις Σέρρες, στην Καβάλα και στη Θεσσαλονίκη. Φέτος οι περίπου 40 φοιτητές θα διαμείνουν μία εβδομάδα (1 – 7 Ιουλίου) στη Θεσσαλονίκη και μία δεύτερη εβδομάδα (8 – 13 Ιουλίου) στην Καστοριά, μια πόλη με έντονα τα σημάδια της βυζαντινής περιόδου, κυρίως στις δεκάδες εκκλησίες της πόλης. Η προέλευση των φοιτητών είναι ένα σημαντικό στοιχείο αυτής της πρωτοβουλίας, καθώς πρόκειται για επιστήμονες –μελλοντικούς καθηγητές και ερευνητές- οι οποίοι τα επόμενα χρόνια θα προωθήσουν τις βυζαντινές μελέτες –άρα τον ελληνικό πολιτισμό- σε όλο τον κόσμο. Συγκεκριμένα προέρχονται από την Αυστραλία, τη Χιλή, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τη Ρωσία, την Αρμενία, τη Γεωργία, το Ισραήλ, την Παλαιστίνη, τη Σερβία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο, την Αυστρία, τη Γερμανία, τη Δανία, τη Σουηδία, την Αγγλία, το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, αλλά και την Ελλάδα.
Το ενδιαφέρον στην υπόθεση της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης, πέραν του μέτρου της απήχησης των πρωτοβουλιών, είναι διπλό:
Αφενός, η συνδρομή της επίσημης Πολιτείας, καθώς οι άνθρωποι της «Βυζαντινής Θεσσαλονίκης» έχουν ενημερώσει μέχρι και το Γραφείο Πρωθυπουργού στη Θεσσαλονίκη και αναμένουν…
Αφετέρου, η αντίδραση όσων δεν συμφωνούν, με την ανάδειξης της βυζαντινής φυσιογνωμίας της Θεσσαλονίκης, δηλαδή με την αισθητική και τόυς συμβολισμούς του «δικέφαλου αετού». Κυρίως πρόκειται για την αντιδημαρχία Τουρισμού του δήμου Θεσσαλονίκης, καθώς ο κ. Σπύρος Πέγκας έχει μιλήσει για… αχρείαστο νεοβυζαντινισμό και είχε διαφωνήσει ανοιχτά με την οργάνωση πέρσι τον Μάιο μουσικής εκδήλωσης, που πραγματοποιήθηκε στο ναό της Αγίας Σοφίας, ως μνήμη για την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης.
Προφανώς η πρωτοβουλία για τη «Βυζαντινή Θεσσαλονίκη» έχει ενδιαφέρον, διότι η πόλη είναι μία από τις δύο – τρεις πιο ενδιαφέρουσες πόλεις του Βυζαντίου, με βάση την ιστορία –ήταν Συμβασιλεύουσα-, τα μνημεία και την ατμόσφαιρα. Καλό θα ήταν, λοιπόν, η κατάσταση να αποφορτιστεί ιδεολογικά και να παραμείνει στην ιστορική της διάσταση. Με δεδομένο ότι η πόλη δεν έχει καταφέρει ακόμη να συγκροτήσει την τουριστική της ταυτότητα, ενδεχομένως η βυζαντινή περίοδος να της προσφέρει μοναδικά πλεονεκτήματα, καθώς και ένα ιδιαίτερο και διεθνώς αναγνωρίσιμο χαρακτήρα.