Skip to main content

Παρουσιάστηκε το σχέδιο αναβάθμισης του δυτικού παράκτιου μετώπου

Το σχέδιο για την αναβάθμιση του παράκτιου μετώπου έχει συγκεκριμένες δράσεις, ενώ υπάρχουν και τα χρηματοδοτικά μέσα για να υλοποιηθεί.

Να αναστρέψει μέσα στα επόμενα χρόνια και μέσα από ένα ολοκληρωμένο σχέδιο 14 παρεμβάσεων (επτά άμεσων και επτά δεύτερης φάσης) την εικόνα του πιο υποβαθμισμένου και εγκαταλειμμένου τμήματος του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης επιχειρεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπως σας ενημέρωσε με δημοσίευμά της η Voria.gr (δείτε εδώ).

Το σχέδιο για την αναβάθμιση του παράκτιου μετώπου, που παρουσιάστηκε σήμερα από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, έχει συγκεκριμένες δράσεις, ενώ υπάρχουν και τα χρηματοδοτικά μέσα για να υλοποιηθεί. Τα κονδύλια μπορούν να προέλθουν, όπως ανακοίνωσε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, μέσω του Interreg, του νέου ΕΣΠΑ και συγκεκριμένα μέσα από τα 100 εκ. ευρώ του προγράμματος Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης, που είναι σε εξέλιξη, καθώς και μέσω τομεακών προγραμμάτων των υπουργείων.



Τόσο ο κ. Τζιτζικώστας, όσο και οι δήμαρχοι και οι άλλοι ομιλητές, επισήμαναν την έντονη υποβάθμιση που παρατηρείται στα περίπου 6,5 χιλιάδες στρέμματα που μελετήθηκαν και περιλαμβάνουν παράκτιες εκτάσεις τριών δήμων (Θεσσαλονίκης, Αμπελοκήπων Μενεμένης και Δέλτα).

Μάλιστα, όπως ανακοίνωσαν οι ομιλητές για να γίνει πλήρης καταγραφή της κατάστασης ελέγχθηκαν περίπου 200 βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εργοστάσια, συνεργεία, αποθήκες και άλλες παραγωγικές μονάδες που λειτουργούν στη συγκεκριμένη περιοχή. Επίσης, έγινε πολύ μεγάλος αριθμός δειγματοληψιών εδάφους για το μέγεθος της ρύπανσης, ενώ καταγράφηκαν και τα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα της περιοχής.



Ευρήματα

Μερικά μόνο από τα ευρήματα:

-Τα εδάφη είναι επιβαρημένα και από βαρέα μέταλλα.

-Στα επιφανειακά στρώματα οι συγκεντρώσεις είναι δυο έως και τρεις φορές υψηλότερες από τα χαμηλότερα στρώματα.

-Οι δυτικές και νότιες επιφανειακές περιοχές είναι επιβαρημένες από βιομηχανικές, αστικές και γεωργικές απορροές.

-Μεγάλες περιοχές επηρεάζονται από τα διυλιστήρια.

-Τα βαρέα μέταλλα προέρχονται και από τις γεωργικές πλύσεις του εδάφους (φυτοφάρμακα που περιέχουν χαλκό), από την απορροή επιβαρημένων ρεμάτων, από αποχετεύσεις και αποστραγγίσεις χωματερών.

-Οι συγκεντρώσεις των βαρέων μετάλλων ήταν εντός των ορίων της ΕΕ, εκτός από τα όρια για τα μέταλλα σε διάφορους τύπους εδαφών.

-Στην περιοχή του Καλοχωρίου έχει καταγραφεί σημαντική ρύπανση από τη βιομηχανική δραστηριότητα και κυρίως στο ρέμα Δενδροποτάμου και στην περιοχή των παλιών βυρσοδεψείων, οι οποίες χρήζουν άμεσης παρέμβασης.

-Το έδαφος είναι ακατάλληλο για χρήσεις υποστήριξης της τροφικής αλυσίδας (γεωργοκτηνοτροφικές) και δραστηριότητες που φέρνουν τον άνθρωπο σε επαφή με το έδαφος (όπως πάρκα).

-Οι πιο ρυπασμένες περιοχές είναι αυτές κοντά στη θάλασσα, λόγω έκπλυσης των ρύπων.

Σύμφωνα με τους μελετητές, το δυτικό παράκτιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα σημαντικό όσο και εξαιρετικά ευαίσθητο οικοσύστημα που περιλαμβάνει το μητροπολιτικό κέντρο της Θεσσαλονίκης και την πεδιάδα της Κεντρικής Μακεδονίας και ως αναπόσπαστο στοιχείο της ποιότητας ζωής και περιβάλλοντος του Ευρύτερου Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης. Συνιστά ένα σύνθετο περιβάλλον, με ισχυρές δεσμεύσεις προστασίας από τη μια και με έντονα «αστικά» χαρακτηριστικά από την άλλη, καθώς σε αυτήν συγκεντρώνονται πλήθος δραστηριοτήτων του δευτερογενούς και του τριτογενούς τομέα.

Ολοκληρωμένη παρέμβαση

Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, όπως δήλωσε στην εισαγωγική ομιλία του ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, φιλοδοξεί να βάλει οριστικά τέρμα στη διαχρονική περιβαλλοντική υποβάθμιση, κατάσταση που έχει ευρύτερες κοινωνικές συνέπειες στην περιοχή.

«Θέλουμε να διαμορφώσουμε ένα ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο για την περιοχή, που περιλαμβάνει από έργα και δράσεις προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος (αποκατάσταση ρεμάτων και υγροτόπων, σταθεροποίηση του εδάφους, ολοκλήρωση δικτύου ακαθάρτων και ομβρίων υδάτων, ενίσχυση παράκτιου αναχώματος) μέχρι τη δημιουργία περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών και σε δεύτερο χρόνο επιχειρηματικού πάρκου και υποδομών για μαρίνες. Κομβικό ρόλο για την αντιμετώπιση του μείζονος περιβαλλοντικού προβλήματος της περιοχής θα παίξει το έργο αποκατάστασης και διευθέτησης του ρέματος Δενδροποτάμου με το οποίο αφενός θα περιοριστεί η ανεξέλεγκτη ροή αποβλήτων από βιομηχανίες που καταλήγουν στην ήδη επιβαρημένη από λύματα θαλάσσια περιοχή και αφετέρου θα ενισχυθεί η αντιπλημμυρική προστασία. Τα 14 έργα και δράσεις που παρουσιάζουμε στο σχέδιό μας για την πιο υποβαθμισμένη ίσως περιοχή του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, με συνολική έκταση περίπου 6.615 στρεμμάτων, αποτελούν στην ουσία την πρώτη φορά που επιχειρείται να γίνει μια ολοκληρωμένη παρέμβαση εξυγίανσης, με αναπτυξιακό πρόσημο, σε ένα χώρο που μέχρι σήμερα αποτελεί παράδειγμα εγκατάλειψης. Ενδεικτικό είναι ότι για τις ανάγκες της μελέτης ελέγχθηκαν μία προς μία 200 παραγωγικές μονάδες της περιοχής», επισήμανε ο κ. Τζιτζικώστας.

Στρεβλώσεις

Όπως είπε ο κ. Τζιτζικώστας, «όλα τα προηγούμενα χρόνια, τις εποχές πριν την κρίση, πριν τη δημοσιονομική ασφυξία, το αναπτυξιακό μοντέλο της οικονομίας μας, έβριθε στρεβλώσεων. Και ένα από τα πιο εξόφθαλμα παραδείγματα, τέτοιου είδους στρεβλώσεων, εδώ στον τόπο μας είναι αναμφίβολα η ανισορροπία μεταξύ ανατολικής και δυτικής Θεσσαλονίκης. Η αναπτυξιακή διαδικασία που ακολουθήθηκε, αντί να αμβλύνει, διεύρυνε τις ανισότητες. Από τη μία πλευρά της πόλης, οι δείκτες ποιότητας ζωής βελτιώνονταν, από την άλλη πλευρά της πόλης, η επιβάρυνση και η υποβάθμιση μεγεθύνονταν. Και φυσικά, χαριστική βολή για τη δυτική Θεσσαλονίκη, αποτέλεσε η κρίση. Με αυτή την κατάσταση, ούτε ως διοίκηση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, ούτε και προσωπικά δέχομαι να συμβιβαστούμε. Σ' αυτή την πορεία, υπάρχει σημείο αναστροφής. Και αφετηρία είναι το ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχέδιο από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, για την περιβαλλοντική αναβάθμιση του δυτικού παράκτιου τμήματος της πόλης».

Χρηματοδότηση

Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας δήλωσε αισιόδοξος πως με το σχέδιο δράσης για το Δυτικό Παράκτιο Μέτωπο Θεσσαλονίκης και με την αξιοποίηση πόρων από το Interreg, το νέο ΕΣΠΑ, , αλλά και μέσα από τα Τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα των Υπουργείων Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και των Προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης και Θάλασσας και Αλιείας «θα καταφέρουμε να βάλουμε οριστικά τέλος στη διαχρονική περιβαλλοντική υποβάθμιση του δυτικού παράκτιου μετώπου της Θεσσαλονίκης, μια κατάσταση που έχει ευρύτερες κοινωνικές συνέπειες στην περιοχή».

Στόχοι

Οι κεντρικές στρατηγικές επιδιώξεις της Περιφέρειας, μέσα από το σχέδιο δράσης είναι η διατήρηση του χαρακτήρα της περιοχής και η δημιουργία προϋποθέσεων για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας και επίσης η διατήρηση, η ανάδειξη και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.

Οι στόχοι για την εκπλήρωση των δύο αυτών επιδιώξεων είναι:

1.Η εξυγίανση της περιοχής παραγωγικών και λοιπών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

2.Η εξασφάλιση επαρκούς γης για την ανάπτυξη κεντρικών αστικών λειτουργιών.

3.Η βελτίωση της ποιότητας του αστικού περιβάλλοντος και η ενίσχυση της ελκυστικότητας της περιοχής.

4.Η προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος.

5.Η προστασία από βιομηχανικά ατυχήματα και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

«Δημιουργούμε μια περιοχή πρότυπο, όπου θα συνυπάρχουν με επιτυχία και με όρους βιωσιμότητας, σε οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό επίπεδο, αφενός μια σημαντική οικονομική δραστηριότητα και αφετέρου ένα ιδιαίτερα αξιόλογο φυσικό περιβάλλον», επισήμανε ο κ. Τζιτζικώστας.

Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας τόνισε ότι μέσω του νέου ΕΣΠΑ (ΣΕΣ 2014-2020) η Περιφέρεια δέσμευσε για τη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη το 10% του συνολικού προϋπολογισμού, που ξεπερνά τα 100 εκ. ευρώ. «Μέσα από τα έργα που θα υλοποιήσουμε το επόμενο διάστημα, δίνουμε απάντηση σε πέντε μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας και οι οποίες εμφανίζονται με μεγαλύτερη οξύτητα στις αστικές περιοχές:

-Την οικονομική πρόκληση, με την φυγή ή το κλείσιμο επιχειρήσεων.

-Την κοινωνική, με την ανεργία, τη μείωση του εισοδήματος και τον αποκλεισμό κοινωνικών ομάδων.

-Τη δημογραφική, με τη γήρανση του πληθυσμού και μετανάστευση στο εξωτερικό για οικονομικούς και εργασιακούς λόγους.

-Την περιβαλλοντική, με την άναρχη οικοδόμηση, τη μείωση των χώρων πρασίνου και το κυκλοφοριακό πρόβλημα.

-Την πρόκληση από την κλιματική αλλαγή, με τον κίνδυνο από τις φυσικές καταστροφές και τη σπατάλη ενέργειας», είπε ο κ. Τζιτζικώστας.

Τα 14 έργα

Τα προτεινόμενα έργα και παρεμβάσεις του σχεδίου δράσης, που της μελέτης που παρουσιάστηκαν από την αρχιτέκτονα – πολεοδόμο Χαρίκλεια Κυριακίδου και τη μηχανικό χωροταξίας πολεοδομίας και περιφερειακής ανάπτυξης Αναστασία Τασοπούλου, είναι συνολικά 14 και χωρίζονται σε δύο σκέλη. Το πρώτο σκέλος αφορά στα έργα «πρώτης προτεραιότητας», που είναι επτά, και στις «δράσεις που χρήζουν ωρίμανσης», οι οποίες είναι επίσης επτά και έπονται σε δεύτερη φάση:

α)Πρώτης προτεραιότητας

-Αντιπλημμυρική προστασία του ρέματος του Δενδροποτάμου.

-Αποκατάσταση της μόλυνσης στις εκβολές του ρέματος Δενδροποτάμου και σταθεροποίηση του εδάφους.

-Ολοκλήρωση δικτύου ακαθάρτων και ομβρίων υδάτων στην ευρύτερη περιοχή.

-Δημιουργία περιπατητικής και ποδηλατικής διαδρομής από το λιμάνι μέχρι τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου σε συνδυασμό με ήπια αναψυχή.

-Κατασκευή έργων ενίσχυσης παράκτιου αναχώματος στη Δημοτική Ενότητα Καλοχωρίου.

-Υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων ευρύτερης περιοχής Λαχαναγοράς.

-Εφαρμογή συστήματος φυτοαποκατάστασης σε εδαφικά οικοσυστήματα της περιοχής για τη λειτουργία τους ως χώρων αναψυχής.

β)Δράσεις που χρήζουν ωρίμανσης

-Ανάπτυξη Επιχειρηματικού Πάρκου στον Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης σε έκταση περίπου 200 στρεμμάτων.

-Μελέτη σκοπιμότητας και αξιοποίησης της περιοχής των παλαιών βυρσοδεψείων ως εμπορευματικό ή εμπορικό κέντρο.

-Μελέτη για τον ενιαίο χειρισμό της περιοχής των Λαχανοκήπων ως πόλου ανάπτυξης αστικών κεντρικών λειτουργιών.

-Χωροθέτηση και δημιουργία μαρίνας αναψυχής.

-Επικαιροποίηση υπάρχουσας μελέτης και κατασκευή αλιευτικού καταφυγίου εντός της περιοχής ΑΒ2 του Δήμου Δέλτα.

-Εφαρμογή συστήματος φυτοαποκατάστασης σε εδαφικά οικοσυστήματα της περιοχής για τη λειτουργία τους ως χώρων αναψυχής.

-Σχέδιο αποκατάστασης υγροτοπικών λειτουργιών Δενδροποτάμου.

Προτείνονται επίσης παρεμβάσεις όπως η Πολεοδόμηση Ζώνης Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων (ΠΕ14) Δήμου Δέλτα έκτασης περίπου 1.110 στρ. (χρήσεις μη οχλούσας βιομηχανίας-βιοτεχνίας), η μελέτη / έρευνα αντιστοίχισης επιτρεπόμενων χρήσεων με την Οδηγία SEVESO ΙΙΙ κ.ά.