Η συζήτηση για το τέλος της Μεταπολίτευσης άρχισε δειλά πριν από μία 20ετία περίπου, όταν ο κ. Αβραμόπουλος ίδρυσε το κόμμα του και επιτιθέμενος στη Ν.Δ., για να της αποσπάσει ψηφοφόρους, δήλωνε τακτικά ότι τα δύο κόμματα εξουσίας (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) έκλεισαν τον κύκλο τους. Το γεγονός βεβαίως ότι ο κ. Αβραμόπουλος μετά την αποτυχία του εγχειρήματός του επέστρεψε στη Ν.Δ. «στο κόμμα που έκλεισε τον κύκλο του», είναι σύνηθες φαινόμενο στους κατ’ επάγγελμα πολιτικούς, οπότε δεν εκπλήσσει.
Όπως δεν εκπλήσσει ούτε η οβιδιακή μεταμόρφωση του κ. Α. Σαμαρά, ο οποίος δήλωνε κατ’ απόλυτο τρόπο πως «ούτε ως πρόεδρος δεν επιστρέφω στη Ν.Δ.». Κατά περίεργο τρόπο, δεν λαμβάνουμε υπόψη κατά την ώρα των επιλογών μας την επιβεβαιωμένη αφερεγγυότητα των πολιτικών μας, και τους τιμάμε με την ψήφο μας, αδιαφορώντας για την ηθική διάσταση της πράξης μας.
Προφανώς, αποτελεί και δείγμα του πολιτιστικού μας επιπέδου, το οποίο -στρουθοκαμηλίζοντας- κάνουμε πως δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο έχει κατέλθει. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος της σήψης της κοινωνίας μας, που αποδέχεται κάθε διεφθαρμένη «προσωπικότητα» ως σπουδαία και φανταχτερή, μέχρι της στιγμής που θα επέμβει η δικαιοσύνη (σε ελάχιστες περιπτώσεις). Δεν θα φύγει η εικόνα από τη μνήμη μου, ενός ζεύγους που με την μικρή του κόρη δίπλα, ζήτησε να φωτογραφηθεί με την πορνοστάρ Τζούλια, υπερήφανοι για την γνωριμία.
Εν πάση περιπτώσει, τα Μνημόνια αποδεικνύονται «προεδροφάγα» αλλά και καταστροφείς κομμάτων. Φάνηκε αυτό με τον κ. Γ. Παπανδρέου, που λίγο καιρό μετά τις θριαμβευτικές υποδοχές από τους οπαδούς του ΠΑΣΟΚ, κατάντησε να μιλά εμπρός σε κάποιες δεκάδες μόνον συγκεντρωμένους, το δε κόμμα που κυριάρχησε επί δύο δεκαετίες, μόλις και συγκεντρώνει -κατά τις δημοσκοπήσεις- ποσοστό άνω του 3%.
Ανάλογη μοίρα επεφύλασσε και ο κ. Σαμαράς στη Ν.Δ. Με τον εξαναγκασμό του σε παραίτηση, δεν σημαίνει απαραιτήτως πως θα επανακάμψει το κόμμα στα παλαιά του ποσοστά, αλλά διατηρεί τις ελπίδες γι’ αυτό με την προϋπόθεση ότι θα αναδειχθεί νέος πρόεδρος κάποιος αμέτοχος στο παλαιοκομματικό παιχνίδι, που θα τον αποδεχθούν οι υπόλοιποι χωρίς να αρχίσουν οι τρικλοποδιές και τα πισώπλατα μαχαιρώματα από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του. Κι αυτό δεν είναι εύκολο να γίνει. Δεν ξέρω αν θα υπάρξει εκ νέου ανάμιξη του κ. Αβραμόπουλου (υπήρξε συνομιλία του εχθές με τον κ. Μεϊμαράκη) ή η επαναδιεκδίκηση της αρχηγίας από την κα Μπακογιάννη, θα συγκινήσει τους νεοδημοκράτες.
Και τα άλλα πρόσωπα που εμφανίστηκαν μέχρι στιγμής ως διεκδικητές δεν φαίνεται να έχουν τις στιβαρές πλάτες που απαιτούνται για να σηκώσουν τόσο βάρος. Υπάρχουν και οι πολιτικές οικογένειες που θα θελήσουν να αναμιχθούν. Υπάρχει ο κ. Κωνσταντίνος Καραμανλής του Αχιλλέα (πολύ νέος ακόμη, αλλά μπορεί να τού κρατήσει τη θέση ο κ. Στυλιανίδης), ο κ. Μπακογιάννης, η κα. Κεφαλογιάννη. Όπως και να έχει, αν δεν καθοριστεί επακριβώς η ιδεολογία της Ν.Δ. και δεν γίνει πανστρατιά με επιστροφή πολλών γνωστών και ικανών πολιτικών, που η μετατροπή της Ν.Δ. σε ΠΟΛ.ΑΝ. δεν τους ταίριαζε, το μέλλον της Ν.Δ. θα είναι ασαφές. Τέλος, σημειώνω ότι ενδεικτικό της σύγχυσης που υπάρχει είναι ότι διεφάνη πως έχει επιθυμία να διεκδικήσει την προεδρία της Ν.Δ. και η κα. Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου (βουλευτής μόλις 3 ετών!) που προκάλεσε θυμηδία και ειρωνικά σχόλια σε μεγάλο τμήμα της Κ.Ο. του κόμματος (λέγεται ότι έχει την προσωπική υποστήριξη του κ. Αντώνη Σαμαρά).
Ένας από τους λόγους της υπερψήφισης του «όχι» είναι και το γεγονός ότι υποστηρικτές εμφανίστηκαν τα φθαρμένα πρόσωπα του μεταπολιτευτικού κόσμου. Οι κ.κ. Σαμαράς, Βενιζέλος, Σημίτης, ποιο πολιτικό βάρος έχουν για να πείσουν τον κόσμο. Τους δόθηκε η ευκαιρία να προσφέρουν στον τόπο, αλλά την χρησιμοποίησαν για προσωπικό όφελος (και που τελικά, ούτε αυτό επέτυχαν, αφού εγκαταλείπουν με το κεφάλι σκυφτό). Μέσα από τις στάχτες που οδήγησαν την Ελλάδα, και συνεχίζει το έργο τους και η παρούσα κυβέρνηση με εξίσου ανεπιτυχή αποτελέσματα, και μετά από την απίστευτη ταλαιπωρία που μας περιμένει ακόμη, κάτι διαφορετικό θα εμφανιστεί.
Δεν ξέρω αν θα είναι καλύτερο, ή όμοιο με τα προηγούμενα. Κάποτε όμως δεν πρέπει να ξυπνήσουμε και να καταλάβουμε πού οδηγούμαστε, αρνούμενοι να αποχωριστούμε έναν δρόμο ξένο προς τον ελληνικό τρόπο ζωής;