Skip to main content

Το μέλλον μας με τεχνητή νοημοσύνη: Τι είπε ο Έλληνας genius στο ΑΠΘ

Η ομιλία στο ΑΠΘ του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη που σε ηλικία 24 ετών έλυσε τον γρίφο του Νας και στα 27 του έγινε καθηγητής στο ΜΙΤ. Δείτε βίντεο

Με λέξεις μεστές, προσεκτικά διαλεγμένες, όπως αρμόζουν σε μια ευφυΐα τέτοιας τάξης, ο διεθνούς φήμης Έλληνας επιστήμονας, Κωνσταντίνος Δασκαλάκης εξήγησε σε μόλις μιάμιση ώρα στο διψασμένο κοινό του όλα όσα πρέπει κανείς να ξέρει για την τεχνητή νοημοσύνη.

Εκατοντάδες άνθρωποι, όλων των ηλικιών, στριμώχτηκαν στην αίθουσα, άλλοι όρθιοι και άλλοι καθισμένοι στα σκαλοπάτια, για να ακούσουν τον Κρητικό επιστήμονα, ο οποίος σε ηλικία 24 ετών έλυσε τον γρίφο του Νας και στα 27 του έγινε καθηγητής στο φημισμένο αμερικανικό πανεπιστήμιο ΜΙΤ.

Την ώρα που ο ψηλόλιγνος Έλληνας genius μιλούσε για τα επιτεύγματα της τεχνητής νοημοσύνης, τα διλήμματα που θέτει και τα σενάρια του μέλλοντος στο ασφυκτικά γεμάτο αμφιθέατρο δεν έπεφτε καρφίτσα και όλοι περίμεναν να μάθουν για το θέμα που επίκειται να καθορίσει το μέλλον της ανθρωπότητας.

Ξεκινώντας την ομιλία του ο κ. Δασκαλάκης σημειώνει πως η μεγαλύτερη πρόκληση για τον άνθρωπο είναι να καταφέρει να φτιάξει μια μηχανή που θα λειτουργεί όπως η δική του νοημοσύνη.

Παρότι είμαστε μακρυά από τον στόχο αυτό, όπως λέει ο επιστήμονας, στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης οι εξελίξεις είναι συναρπαστικές τα τελευταία χρόνια.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ίδιου, μέσω της τεχνητής νοημοσύνης σε δύο μόλις χρόνια θα μπορούμε να έχουμε την προσωπική μας γραμματέα, σε πέντε περίπου χρόνια θα κυκλοφορούν αυτο-οδηγούμενα αυτοκίνητα στους δρόμους και ίσως σε 15 περίπου χρόνια θα μπορούμε να κάνουμε αναζητήσεις χρησιμοποιώντας μόνο... τη σκέψη μας!

Στη διάρκεια της ομιλίας του, ο κ. Δασκαλάκης ανέφερε ότι μεγάλα άλματα έχουν γίνει στην αναγνώριση ήχου, στην αναγνώριση εικόνας αλλά και στη δυνατότητα των μηχανών να χρησιμοποιούν τη «φαντασία» τους.

Για την αναγνώριση ήχου, ο επιστήμονας ανέφερε τα παραδείγματα των φωνητικών εντολών στη Google αλλά και το Google assistant στα Androids και τη Siri στα i phones.

Αναφορικά με την αναγνώριση εικόνας, η λίστα των παραδείγματων είναι μεγαλύτερη και και πιο εντυπωσιακή. Όπως σημείωσε ο κ. Δασκαλάκης, υπάρχει πλέον αλγόριθμός στον οποίος δίνεις μια εικόνα και έναν πίνακα και αυτός μπορεί να αναπαράξει την εικόνα με την τεχνοτροπία που χρησιμοποιήθηκε στον πίνακα. «Πριν από κάποια χρόνια, κάτι τέτοιο μου φάνταζε επιστημονική φαντασία» σχολίασε.

Όπως προβλέπει ο ίδιος, επόμενο βήμα είναι τα αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα. Όπως εξηγεί, το ζητούμενο είναι τα αυτοοδοηγούμενα ΙΧ να μπορούν να αναγνωρίζουν τη σήμανση, τα εμπόδια, και να κατανοούν αν το αντικείμενο μπορστά είναι κινητό, ακίνητο, άνθρωπος.

Η μαγεία όμως της τεχνητής νοημοσύνης δεν σταμάτει εκεί: οι υπολογιστές νίκησαν τον Γκάρι Κασπάροφ στο σκάκι τη δεκαετία του '90, τον καλύτερο παίχτη σε παιχνίδι γνώσεων το 2011, τον πρωταθλητή ενός αρχαίου ασιατικού παιχνιδιού στρατηγικής, του GO, το 2015 και πέρσι έναν πρωταθλητή του Πόκερ.

Ειδικά στην περίπτωση του Go, ο κ. Δασκαλάκης παρατήρησε πως ο υπολογιστής έκανε κινήσεις οι οποίες στην αρχή φαίνονταν λάθος σύμφωνα με την ανθρώπινη διαίσθηση αλλά ήταν αυτές που εν τέλει του έδωσαν τη νίκη.

Ηθικά Διλήμματα

Όπως όλοι ανέμεναν, ο επιστήμονας αναφέρθηκε εκτενώς και στα ηθικά διλήμματα που προκύπτουν από την εξέλιξη των μηχανών τεχνητής νοημοσύνης. Αρχικά αναφέρθηκε στην αξιοπιστία των μηχανών, δέιχνοντας μάλιστα παραδείγματα κατά τα οποία ένα αυτοκίνητο της google έπεσε σε χαντάκι ή ένα της Tesla δεν αναγνώρισε φορτηγό που κινούνταν στην αριστερή λωρίδα του δρόμου και έπεσε πάνω του. 

Ο ίδιος εξήγησε ότι λάθη γίνονται συνήθως όταν οι μηχανές τροφοδοτούνται με λανθασμένα ή ελλιπή δεδομένα. «Παραδείγματος χάρην, στην περίπτωση του αυτοκινήτου της Tesla δεν δόθηκε ποτέ το παράδειγμα της ύπαρξης κινητού αντικειμένου στην αριστερή λωρίδα» σημείωσε. 

Αντίστοιχα έθιξε το θέμα της ιδιωτικοτήτας, καθώς τα εργαστήρια της τεχνητής νοημοσύνης τροφοδοτούνται με τη διαδικτυακή συμπεριφορά όλων μας και τα δεδομένα μας. Παρότι έχουμε δώσει τη συγκατάθεσή μας να χρησιμοποιούνται τα δεδομένα αυτά, παραμένει το ερώτημα αναφορικά με το κατά πόσο έχουμε πλήρως αντιληφθεί ότι τα προσωπικά μας δεδομένα χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της επιστήμης.

Τέλος, αναφέρθηκε ακόμα στο θέμα της αμεροληψίας που μπορεί να μην διαθέτουν τα μηχανήματα τεχνητής νοημοσύνης καθώς δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμα πλήρης στατιστική σφάλεια. 

Το μέλλον

Ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης αναφέρθηκε σε τρία σενάρια που μπορεί να συμβούν στο μέλλον, στα επόμενα 5 έως 50 χρόνια. 

Το θετικό σενάριο, η Wonderland, όπως εξήγησε είναι η τεχνολογία να κάνει το άλμα και οι μηχανές να αποκτήσουν τη δυνατότητα της γενικής νοημοσύνης, δηλαδή να χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους ανάλογα με το περιβάλλον, συμβιώνοντας αρμονικά με τους ανθρώπους. Στο σενάριο αυτό, οι μηχανές θα αναλάβουν τις χειρονακτικές εργασίες, οι άνθρωποι θα ασχολούνται μόνο με τις πνευματικές και δεν θα σκέφτονται πια για το προς το ζην. Θα σωθούν τα ασφαλιστικά ταμεία και οάνθρωπος αθ ανακτήσει την αυτοπεποίθησή του. 

Το κακό σενάριο, η Pessiland, είναι η τεχνολογία να καταφέρει να κάνει το άλμα της γενικής νοημοσύνης, αλλά το επίτευγμα αυτό να υπάρξει μόνο στα χέρια συγκεκριμένων εταιρειών ή χωρών οι οποίες θα το χρησιμοποιήσουν για ιμπεριαλιστικούς σκοπούς. 

Το τρίτο σενάριο, η Stagnatia, και το οποίο έχει μεγάλες πιθανότητες να συμβεί, είναι να μην γίνει το τεχνολογικό άλμα και απλά να ετοιμαζόμαστε για αυτό ελπίζοντας ότι θα συμβεί στο μακρύτερο μέλλον, δηλαδή σε 50 έως 100 χρόνια.

«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα μωρό που έρχεται στον κόσμο και θα βρεθεί σε ένα περιβάλλον και θα ενσωματώσει πληροφορία από τα δεδομένα του. Αν τα δεδομένα περιέχουν ρατσιστικές θέσεις ή προκαταλήψεις, τις θέσεις αυτές θα τις υιοθετήσει η τεχνητή νοημοσύνη. Γιατί προσπαθεί να μάθει από την αλληλεπίδραση από τον κόσμο» σημείωσε χαρακτηριστικά ο ερευνητής, ο οποίος μάλιστα θέλοντας να εξηγήσει την πρόταση του έφερε ως παράδειγμα ένα ρομπότ που έφτιαξε η Microsoft και το οποίο ενέταξε στο Twitter. Το ρομπότ αλληλεπιδρούσε με άλλους χρήστες ώστε να μαθαίνει από την αλληλεπίδραση αυτή. Ωστόσο δέχθηκε επίθεση από γκρουπ χρηστών οι οποίοι το βομβάρδισαν περιεχόμενο ρατσιστικό και συνωμοσιολογικό. Αποτέλεσμα ήταν σε μερικές ώρες, το ρομπότ να αναπαράγει τη ρητορική αυτή και να γράφει ότι τους μισεί όλους.

Συνοψίζοντας την ομιλία του, ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, έφερε το κοινό του προ των ευθυνών τους λέγοντας: «Βρισκόμαστε σε μια καμπή για την ανθρωπότητα που η πρόοδος θα γίνει από όλους μας. Όλοι οι έχουμε πρόσβαση στην τεχνολογία και θα καθορίσουμε πού θα πάει το ποτάμι αυτό».