Skip to main content

Το «κακό» παλιό φεύγει. Το καινούργιο που έρχεται θα είναι «καλό»;

Για να φέρουμε το καλό καινούργιο στη θέση του κακού παλιού, πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε πού βρισκόμαστε. Γιατί τα πάρτι τέλειωσαν...

Αποτελεί πάγια πεποίθηση ότι το νέο που αντικαθιστά το παλιό, θα είναι καλύτερο, ιδιαίτερα όταν αυτό που φεύγει είναι γεμάτο από δυσάρεστες καταστάσεις. Να το ευχηθούμε, έστω και αν είναι πλήθος οι επιφυλάξεις.

Παλιά η συνήθεια ανταλλαγής ευχών με τον ερχομό του νέου χρόνου, και ανεξάρτητα από το γεγονός ότι είναι κοινότυπες, δεν παύουμε να τις επαναλαμβάνουμε, ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή "θα σπάσει το ρόδι" και θα υλοποιηθούν. Αλίμονο αν στερηθούμε και την ελπίδα, τι άλλο μας απέμεινε;

Μόνο που η ελπίδα δεν μπορεί να είναι "χειροπιαστή", όπως κάποτε υποσχέθηκε ο Α. Σαμαράς (είχε απολύσει άραγε τον λογογράφο του;) και η πραγμάτωσή της δεν εξαρτάται από εμάς.
Εφέτος, όπως και κατά τελευταία χρόνια, η διαφοροποίηση που υπάρχει στις ευχές, είναι σημάδι ότι και την ελπίδα παραμερίσαμε, αφού είναι γνωστά τα όσα θα υποστούμε, χωρίς δυνατότητα διόρθωσης - προς το χειρότερο, ίσως. Η διαφοροποίηση συνίσταται ότι η κύρια ευχή είναι να "έχουμε την υγεία μας, τουλάχιστον". Νομίζω πως ίσως είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να ευχηθούμε, αφού αν χάσουμε κι αυτήν, τότε θα απουσιάσει κάθε δυνατότητα να αντεπεξέλθουμε στις δυσκολίες.

Οι αρχαίοι Έλληνες -που οι ρεπούσηδες, φίληδες, λιάκοι και λοιποί όμοιοι, δεν θεωρούσαν προγόνους μας, επειδή μάλλον οι νεοέλληνες ήμαστε κατ’ αυτούς, μια "μπάσταρδη" κοινότητα, όπως λένε οι Σλάβοι των Σκοπίων και οι Αλβανοί- εύχονταν μεν "υγίαινε" ή "έρρωσο" (το σημερινό "γειά σου", που έχει στην πλάτη του όμως πολλούς αιώνες), αλλά η σημαντικότερη ευχή ήταν "τύχη αγαθή", που περιλαμβάνει τα πάντα μέσα της.

Πέρα όμως από αυτά, αλίμονο αν αρκούμαστε μόνον στις ευχές. Οι παππούδες μας έλεγαν «συν Αθηνά και χείρα κίνει». Αυτό το λησμονήσαμε. Και περιμένουμε πότε να μας σώσει η Ευρώπη, πότε ο Μόσκοβος, πότε ο από μηχανής Θεός, αλλά πάνε πλέον αυτά. Καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν θα καταφέρουμε να σηκώσουμε κεφάλι, αν δεν ανασκουμπωθούμε να συμμαζέψουμε τα ερείπια που εμείς δημιουργήσαμε, μήπως και καταφέρουμε να μιμηθούμε τους λίγο παλιότερους, που βγήκαν από μια καταστραμμένη χώρα την δεκαετία του 1940, και με δουλειά κατάφεραν να ορθοποδήσουν. Αλίμονο αν περίμεναν από άλλους να τους σώσουν.

Για να φέρουμε το καλό καινούργιο στην θέση του κακού παλιού, πρέπει πρώτα να συνειδητοποιήσουμε πού βρισκόμαστε. Διότι προφανώς και δεν θέλουμε να το αντιληφθούμε. Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μπορεί να ξαναγυρίσουμε σύντομα στο 2008. Πάει αυτό, και δεν είναι βέβαιο αν θα ξαναέρθει, χωρίς προσπάθεια και πολύ ιδρώτα. Τα πάρτι τέλειωσαν.

Το κακό είναι, ότι στον ορίζοντα εμφανίζεται το καινούργιο με την μορφή του αναπαλαιωμένου προηγούμενου. Οι μετακινήσεις πολιτικών από το ένα σχήμα στο άλλο είναι πρωτοφανείς. Πάντα με τις ίδιες αντιλήψεις, πάντα με τις ίδιες τακτικές. Πώς μπορεί κάποιος να περιμένει βελτίωση; Το καινούργιο θα πρέπει να είναι και νέο, ή τουλάχιστον το παλιό να ανακατασκευασθεί σωστά, χωρίς να φέρει μαζί του αμαρτήματα του παρελθόντος. Κάτι τέτοιο δεν βλέπουμε.

Δεν αρκούν επομένως οι ευχές. Απαιτείται δική μας δραστηριοποίηση. Όχι βέβαια με αποδοκιμασίες των πολιτικών που εμείς οι ίδιοι ψηφίσαμε. Αυτές δεν είναι τίποτε άλλο παρά εξωτερίκευση του θυμού μας.

Αυτή είναι η ευχή του υπογράφοντος. Να ανατρέψουμε την διαπίστωση του Τολστόι, πως όλοι θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά κανείς δεν θέλει να αλλάξει τον εαυτό του. Χωρίς ηθικό αξιακό σύστημα, κανείς λαός δεν έχει μέλλον. Και το δικό μας αξιακό σύστημα είναι ο ελληνικός τρόπος ζωής, που τον εγκαταλείψαμε είτε μαϊμουδίζοντας εισάγοντας ξένες αταίριαστες αντιλήψεις, είτε υποχρεούμενοι να το πράξουμε από την ισοπεδωτική παγκοσμιοποίηση και την πλύση εγκεφάλου που ασκεί.