Η δημόσια καταγγελία του Ευάγγελου Γαζή, καθηγητή του Μετσόβειου Πολυτεχνείου και μέλους της Επιστημονικής Επιτροπής του CERN, ότι η Ελλάδα δεν θα εξελιχθεί σε αποκλειστικό κέντρο εξειδικευμένης θεραπείας ορισμένων μορφών καρκίνου για τις χώρες των Βαλκανίων, της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, επειδή αρνήθηκε να διεκδικήσει την απόκτηση και την εγκατάσταση καινοτόμου μονάδας ακτινοβολίας καρκινικών όγκων, τεχνολογίας CERN, ακουμπά εμμέσως τη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη.
Κι αυτό διότι θυμίζει ότι πριν από 3,5 χρόνια –στις αρχές Δεκεμβρίου 2014- η «Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης» υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με το CERN, για τη δημιουργία θερμοκοιτίδας επιχειρήσεων από την Ελλάδα και τα Βαλκάνια που θα προωθούν στην αγορά τις τεχνολογίες του πολυεθνικού οργανισμού, στον οποίο αφενός συμμετέχει επισήμως η Ελλάδα για πάνω από 60 χρόνια και αφετέρου εργάζονται πολλοί Έλληνες επιστήμονες.
Η συμφωνία προέβλεπε ότι η «Τεχνόπολη» θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις, ώστε να φιλοξενήσει στις εγκαταστάσεις της στη Θέρμη νέους επιχειρηματίες, οι οποίοι θα είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις τεχνολογίες που δημιουργεί και εξελίσσει το CERN, στην προσπάθεια του να εξυπηρετήσει τη βασική του έρευνα για τη δημιουργία του σύμπαντος. Οι επιχειρηματίες αυτοί, στους οποίους η τεχνολογία του CERN παρέχεται δωρεάν, καλούνται να δημιουργήσουν υπηρεσίες και προϊόντα ωφέλιμα για την κοινωνία και κατάλληλα για την αγορά. Για παράδειγμα, οι ερευνητές του CERN για να αναλύσουν τα δεδομένα των πειραμάτων δημιουργούν πολλά καινοτόμα προγράμματα software, τα οποία με κατάλληλες προσαρμογές χρησιμοποιούνται σε εμπορικές χρήσεις.
Το πιο γνωστό από τα επιτεύγματα του CERN είναι το WorldWideWeb, το γνωστό μας www. Πρόκειται για το πρώτο web browser, που γράφτηκε στο δεύτερο εξάμηνο του 1990 στη Γενεύη από τον Τιμ Μπέρνερς Λι και τότε ήταν το μοναδικό πρόγραμμα για περιήγηση στον παγκόσμιο ιστό. Ο κώδικας έγινε κοινό κτήμα το 1993 και ο υπολογιστής NextCube του Μπέρνερς Λι φυλάσσεται στο μουσείο του CERN.
Σε πολλές περιπτώσεις, όπως είχε γίνει γνωστό τότε, οι καινοτομίες του CERN αξιοποιούνται για την πρόοδο τα ιατρικής και την εφαρμογή νέων μεθόδων θεραπείας ασθενειών, για τις οποίες απαιτείται μοριακή παρέμβαση. Προφανώς σε αυτή την κατηγορία εντάσσεται η υπόθεση της καινοτόμου μονάδας ακτινοβολίας καρκινικών κυττάρων, για την οποία –σύμφωνα με τον κ. Γύζη- αδιαφόρησε η Ελλάδα.
Ούτε, πάντως, η συμφωνία της Τεχνόπολης με το CERN είχε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα. Έγιναν κάποιες παρουσιάσεις στην επιστημονική και ερευνητική κοινότητα, αλλά το ενδιαφέρον που υπήρξε ήταν σχετικά μικρό και πολύ χλιαρό, στα όρια του απογοητευτικού. Εάν η οργάνωση των παρουσιάσεων από την πλευρά της «Τεχνόπολης» ήταν επαρκής, ώστε το σήμα να φτάσει στους κατάλληλους αποδέκτες στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια, είναι ένα ερώτημα. Το «κλειδί», πάντως, για την επιτυχία του εγχειρήματος ήταν από την πρώτη στιγμή η επιχειρησιακή δυνατότητα των Ελλήνων επιστημόνων και επιχειρηματιών να ανταποκριθούν σε μία πρόκληση διεθνούς επιπέδου. Κάτι για το οποίο δεν υπάρχει μέχρι στιγμής σαφή απάντηση, οπότε δεν γνωρίζουμε εάν το CERN είναι ήδη «καμένο χαρτί» ή «χαμένο στοίχημα» για τη Θεσσαλονίκη, όπως κάποιοι που παρακολουθούν την υπόθεση από κοντά πιστεύουν και σιγοψιθυρίζουν μεταξύ τους.
Η συνεργασία του CERN με έναν φορέα που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, την πόλη που μέσω της Ζώνης Καινοτομίας προσπαθεί επισήμως και με τη στήριξη της πολιτείας να αναδειχθεί σε τεχνολογικό επίκεντρο της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ασφαλώς ακούγεται ως μια πολύ καλή ιδέα. Μόνο που στη Θεσσαλονίκη συχνά «οι ωραίες ιδέες, άσχημα καίγονται». Από την άλλη στην πόλη –ιδιαίτερα στην ανατολική της πλευρά- λειτουργούν ορισμένες εξαιρετικά σημαντικές και με έντονη διεθνή δραστηριότητα καινοτομικές επιχειρήσεις, κυρίως στον τομέα του software. Κάτι που σημαίνει ότι η «μαγιά» υπάρχει. Αυτό που αναζητείται είναι ο καταλύτης που θα δώσει τέτοια ώθηση στις καινοτομικές και τεχνολογικές εξελίξεις στην ευρύτερη Θεσσαλονίκη, ώστε κανείς –ούτε η ίδια η παγκοσμιοποιημένη αγορά του κλάδου- να μη μπορεί να την αγνοήσει.