Skip to main content

Υπάρχει στο τραπέζι συζήτηση για διχοτόμηση της Κύπρου;

Είναι αναμφίβολο, ότι η διχοτόμηση του νησιού της Κύπρου με κανένα τρόπο δεν είναι επιθυμητή στην Τουρκία αλλιώς θα την είχε επιβάλλει.

Υπάρχουν δύο δημοσιεύματα στην εφημερίδα "Φιλελεύθερος" της Λευκωσίας, που θεωρώ πως αποτελούν απαρχή μιας συζήτηση για το μέλλον της Κύπρου, επί της πραγματικής βάσεως και όχι της επιθυμίας.

Έχω γράψει παλαιότερα, ότι αποφεύγουμε να εκφράσουμε δημόσια την σκέψη, ότι όπως βαίνουν τα πράγματα στην Κύπρο, με δεδομένη την πρόθεση της Τουρκίας για πλήρη έλεγχο του νησιού, είτε θα καταλήξουμε σ’ αυτόν λόγω ενδοτισμού των ηγετών μας, Ελλαδιτών και Κυπρίων, είτε στην διχοτόμηση.

Αποκλείω να βρεθεί λύση που να ικανοποιεί τον ελληνισμό, για μια αδιαίρετη Κύπρο, ανεξάρτητη, χωρίς κηδεμονίες, και με δημοκρατικό πολίτευμα το οποίο να στηρίζεται -όπως σε όλα τα δημοκρατικά κράτη- στην αρχή της πλειοψηφίας. Επειδή όμως, αφενός κανείς δεν θέλει να παραδεχθεί ότι αυτή η επιθυμία μας είναι ανέφικτη, και αφετέρου αποτελεί ταμπού να γίνει συζήτηση για διχοτόμηση, στην καλύτερη περίπτωση θα επαναλαμβάνεται συνεχώς η ίδια ιστορία, όπως εδώ και δεκαετίες, στην χειρότερη θα προβαίνει η Τουρκία σε μονομερείς αυθαίρετες ενέργειες βλάπτοντας το Κυπριακό κράτος.

Είναι αναμφίβολο, ότι η διχοτόμηση με κανένα τρόπο δεν είναι επιθυμητή στην Τουρκία -αλλιώς θα την είχε επιβάλλει- και εξ αρχής είχε εκδηλώσει την αντίθεσή της γι’ αυτήν την προοπτική. Στη συνέχεια όμως, εκμεταλλευόμενη τον φόβο των Ελλήνων, μήπως δεν επιτευχθεί η λύση της ενιαίας και ανεξάρτητης Κύπρου, διακαής πόθος μας, σήκωσε αυτή το λάβαρο των δύο κρατών ως απειλή, για να υποχρεώνει τους Έλληνες σε υποχωρήσεις.

Στον "Φιλελεύθερο", ο τουρκολόγος Νίκος Μούδουρος, τόνισε ότι για τον παραμερισμό του Κυπριακού υπάρχει και η ιδεολογική πτυχή του ζητήματος. «Οι Τ/Κ φαίνεται να αναπτύσσουν νέες "κόκκινες γραμμές" στο Κυπριακό. Παίρνουν ως δεδομένο ότι μεγάλο μέρος των Ε/Κ είναι ανέτοιμοι να προχωρήσουν σε διαμοιρασμό της εξουσίας. Ως εκ τούτου, προσπαθούν να μπουν σε έναν διάλογο με την Τουρκία για επίλυση άλλων ανοιχτών ζητημάτων που δεν αφορούν στην Ε/Κ κοινότητα, αλλά τις σχέσεις των Τ/Κ με την Τουρκία».

Οι Τ/Κ δηλαδή, αντιλαμβανόμενοι ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή -παρ’ όλο που κατ’ αρχάς την αποδέχθηκε ο Ν. Αναστασιάδης- ούτε η εναλλαγή στην Προεδρία, ούτε το μετ’ ευκολίας βέτο των Τ/Κ στις αποφάσεις της κεντρικής διοίκησης που δεν συμφέρουν στην Τουρκία, ούτε η κατά 50-50% συνδιοίκηση, άρχισαν να παίρνουν στα σοβαρά τις δύο πιθανότητες που έχουν. Είτε να αποτελέσουν νομό της Τουρκίας, είτε ανεξάρτητο κράτος υπό τον έλεγχο της Άγκυρας.

Αυτό είναι που τους ανησυχεί περισσότερο, ιδιαιτέρως τους εναπομείναντες Τ/Κ, που η κοινωνία τους έχει κοσμικό χαρακτήρα, είναι η κυριαρχία των εποίκων σουνιτών, που αλλοιώνει πλήρως τον τρόπο ζωής τους με την επιβολή του ισλαμισμού. Γι’ αυτό και μεγάλο μέρος του πληθυσμού των Κατεχομένων στρέφεται κατά της Άγκυρας. Η πραγματικότητα όμως είναι, ότι παρατηρείται μείωση των Τ/Κ που εγκαταλείπουν το νησί, και αύξηση των εποίκων που αποτελούν και την πλειοψηφία, όπως φάνηκε και στις προχθεσινές εκλογές.

Νύξη για ύπαρξη δύο κρατών, κάνει και σε άρθρο του ο γνωστός Κύπριος δημοσιογράφος και αναλυτής, Κώστας Βενιζέλος, στην ίδια εφημερίδα, διαπιστώνοντας μάλιστα ότι αλλάζει η ατζέντα του Κυπριακού.  Η τουρκική πλευρά παρουσιάζεται ανοικτή στη διαπραγμάτευση λύσης δύο κρατών, υπό τους δικούς της όμως όρους. Η διαφοροποίηση της τουρκικής στάσης αποτελεί απάντηση, όπως προκύπτει, σε κινήσεις που έγιναν προς αυτή την κατεύθυνση, χωρίς να κατονομάζονται οι εμπνευστές και προωθητές της ιδέας.

Με την παρέμβαση της τουρκικής πλευράς -στις 29.12.2017- υπάρχει στοιχείο, που φαίνεται ότι θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το μετεκλογικό τοπίο στο Κυπριακό.  Θέτει το ζήτημα με τη λύση δύο κρατών στην Κύπρο. Αρχικά συνάγεται από τη διατύπωση ότι η εισήγηση για δύο κράτη δεν είναι τουρκική αλλά τέθηκε ή συζητήθηκε από άλλους, και ότι η τουρκική πλευρά απλώς απαντά και δείχνει να διάκειται κατ’ αρχήν θετικά.

Ποιος πήρε την πρωτοβουλία να θέσει τέτοια ιδέα, πότε έγινε αυτό και μεταξύ ποιων είναι ένα μεγάλο θέμα. Πληροφορίες για το τι συνέβη υπάρχουν, ωστόσο, λόγω της σοβαρότητας του θέματος, πριν τεκμηριωθούν πλήρως, δεν θα δημοσιοποιηθούν. Σημειώνεται συναφώς ότι Τουρκοκύπριοι πολιτικοί λένε σε συναντήσεις τους πως το θέμα αυτό συζητήθηκε ήδη και πως έγινε με πρωτοβουλία της ελληνοκυπριακής πλευράς. Πόσο αυτό ευσταθεί εναπόκειται στην ελληνοκυπριακή πλευρά να το επιβεβαιώσει ή να το διαψεύσει.

Περαιτέρω, η τουρκοκυπριακή πλευρά συνδέει αυτή τη συζήτηση ως αποτέλεσμα του γεγονότος ότι, όπως ισχυρίζεται, «η αμετάβλητη νοοτροπία των Ελληνοκυπρίων μάς έδειξε για άλλη μια φορά ότι δεν θα είναι δυνατόν να επιτύχουμε μια διευθέτηση στο νησί με βάση την πολιτική ισότητα και έτσι η διαπραγμάτευση για λύση δύο κρατών θα μπορούσε επίσης να προστεθεί στο τραπέζι ως επιλογή».  

Καιρός είναι να μπουν στο τραπέζι τα αρνητικά και θετικά αυτής της προοπτικής, ώστε ή να αποτελέσει απαρχή συζητήσεων, ή να απορριφθεί τελεσιδίκως και να αναζητούμε κάποια άλλη λύση, μακριά βεβαίως από τα σχέδια τύπου Ανάν.