Οι πρώτες θετικές εκτιμήσεις για ανακοπή της πτώσης των ρυθμών ανάπτυξης της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την επόμενη χρονιά αρχίζουν και βλέπουν
Οι πρώτες θετικές εκτιμήσεις για ανακοπή της πτώσης των ρυθμών ανάπτυξης της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τα νοικοκυριά και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις από την επόμενη χρονιά αρχίζουν και βλέπουν το φως της δημοσιότητας, με ό,τι θετικό συνεπάγεται αυτό για την συμβολή που μπορεί να υπάρξει στην προσπάθεια εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την ύφεση και στην επάνοδο σε αναπτυξιακούς ρυθμούς.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Alpha Bank, για το 2010 ως σύνολο η πιστωτική επέκταση επιβαρύνεται σε μεγάλο βαθμό από τη διατάραξη της πιστοληπτικής ικανότητας του δημόσιου τομέα, και ενδέχεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω στους επόμενους μήνες. Ωστόσο, η διαφαινόμενη επιτυχής εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας στο δεύτερο οκτάμηνο του 2010 και η αναμενόμενη σημαντική μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων έως το τέλος του έτους αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης του ελληνικού δημοσίου και των τραπεζών από τις αγορές κατά τη διάρκεια (πιθανότατα από το δεύτερο εξάμηνο) του 2011 και στη σημαντική βελτίωση της καταναλωτικής και της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης.
Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες συνθήκες λειτουργίας και χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας από το δεύτερο εξάμηνο του 2011. Απαιτείται επομένως η έγκαιρη ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ 2007- 2013, ιδιαίτερα για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων του ιδιωτικού τομέα ή έργων που προωθούνται με συμπράξεις δημοσίου - ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), που δύνανται να ενεργοποιήσουν και την τραπεζική χρηματοδότηση, αναφέρουν οι αναλυτές της Alpha Bank.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών Χρήστος Γκόρτσος σε πρόσφατη εκδήλωση που διοργανώθηκε με θέμα την χρηματοοικονομική κρίση στην χώρα μας εξέφρασε την αισιοδοξία του για το γεγονός ότι παρά την ύφεση στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία, οι ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης στον ιδιωτικό τομέα εξακολουθούν να είναι θετικοί. (Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες που, όταν βρίσκονται σε ύφεση, παρουσιάζουν αρνητικούς ρυθμούς στην πιστωτική επέκταση)
Εξάλλου, θετική αναμένεται να είναι σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και η επίπτωση στους ρυθμούς της πιστωτικής επέκτασης και από την υλοποίηση της συμφωνίας που υπήρξε μεταξύ της κυβέρνησης και του προεδρείου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), με στόχο τη διοχέτευση πρόσθετης ρευστότητας στην αγορά και την ενίσχυση της ανάπτυξης. Ειδικότερα, στις αρχές της εβδομάδας ανακοινώθηκε μεταξύ άλλων η σύναψη Συμφώνου Ρευστότητας με τις τράπεζες, προκειμένου η ενίσχυση των τραπεζών με το νέο πακέτο των εγγυήσεων του Δημοσίου, ύψους 25 δισ. ευρώ, να διοχετευθεί μέσω δανείων στην αγορά. Θα υπάρξει συγκεκριμένο πλαίσιο δεσμεύσεων με κάθε τράπεζα ξεχωριστά, το οποίο θα παρακολουθείται από την Τράπεζα της Ελλάδος και τους επιτρόπους του Δημοσίου στις τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρος της ΕΕΤ και πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, Βασίλης Ράπανος, και ο αντιπρόεδρος της ΕΕΤ και διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Νίκος Νανόπουλος, διαβεβαίωσαν ότι οι τράπεζες τίθενται στη διάθεση της πολιτείας, ώστε να αυξηθεί η ρευστότητα στην αγορά. Επεσήμαναν ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι διατεθειμένο να ενταχθεί στο νέο πακέτο των εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ, το οποίο θα «μετεξελιχθεί» σε δάνεια, αρκεί, όπως είπαν, να υπάρξει και η ανάλογη ζήτηση. Είναι χαρακτηριστική στο συγκεκριμένο σημείο η αποστροφή του λόγου του κ. Ράπανου ότι «η κάνουλα είναι ανοικτή, η δεξαμενή είναι άδεια». Παράλληλα, ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της ΕΕΤ διαβεβαίωσαν ότι το εγχώριο πιστωτικό σύστημα είναι υγιές και ισχυρό.
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου σε δηλώσεις του ανέφερε ότι είναι σαφείς η σταθερότητα και η ευρωστία των τραπεζών μας, που υποστηρίζεται από την άντληση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τις εγγυήσεις του Δημοσίου και από το νέο πακέτο των 25 δισ. ευρώ και τόνισε ότι το ελληνικό πιστωτικό σύστημα γίνεται ισχυρότερο όσο ξεπερνιούνται οι δυσκολίες.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών ενίσχυσης της ρευστότητας της των τραπεζών μας ανακοινώθηκε επίσης η σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με πρόεδρο το Παναγιώτη Θωμόπουλο, ο οποίος έχει διατελέσει υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και έχει εργαστεί για πολλά χρόνια στον ΟΟΣΑ. Το ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας αποτελεί μέρος της χρηματοπιστωτικής συνδρομής που χορηγήθηκε από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ προς την Ελλάδα και αποσκοπεί στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και, κατ΄ αυτόν τον τρόπο, της χορήγησης πιστώσεων προς την εθνική οικονομία.
Ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης στο ιδιωτικό τομέα
Ο ρυθμός ανόδου της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) επιβραδύνθηκε περαιτέρω στο 1,5% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010 από 2,3% τον Ιούλιο το 2010, 2,4% τον Ιούνιο του 2010, 4,1% τον Δεκέμβριο του 2009 και 6% τον Αύγουστο του 2009.
Η πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις επιβραδύνθηκε στο 2,3% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010, από 3,4% τον Ιούλιο του 2010, 3,1% τον Ιούνιο του 2010, 5% τον Δεκέμβριο του 2009 και 7,3% τον Αύγουστο του 2009. Επιβράδυνση σημειώθηκε στους περισσότερους κλάδους, ωστόσο, ικανοποιητική παραμένει η αύξηση της πιστωτικής επέκτασης προς τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τον κλάδο Ηλεκτρισμός-Φωταέριο-Ύδρευση.
Αντίθετα, σημειώνεται η αρνητική μεταβολή των πιστώσεων προς το εμπόριο και τη βιομηχανία, η οποία συνδυάζεται και με την πτώση των λιανικών πωλήσεων τον Ιούνιο του 2010.
Ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των δανείων προς τα νοικοκυριά επιβραδύνθηκε τον Αύγουστο του 2010 στο 0,6% σε ετήσια βάση από 1% τον Ιούλιο του 2010, 1,6% τον Ιούνιο του 2010, 3,1% τον Δεκέμβριο του 2009 και 4,7% τον Αύγουστο το 2009.
Ειδικότερα, ο ρυθμός αύξησης των στεγαστικών δανείων υποχώρησε στο 1,6% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010, από 1,9% τον Ιούλιο του 2010, 2,3% τον Ιούνιο του 2010, 3,7% τον Δεκέμβριο του 2009 και 4,8% τον Αύγουστο του 2009. Ο δωδεκάμηνος ρυθμός ανόδου των καταναλωτικών δανείων διαμορφώθηκε στο -1,3% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010, από -0,9% τον Ιούλιο του 2010, 0,4% τον Ιούνιο του 2010, 1,8% τον Δεκέμβριο του 209 και 4,4% τον Αύγουστο του 2009. Η κάμψη της ροής των καταναλωτικών δανείων αντικρίζεται στην μεγάλη πτώση της ζήτησης για διαρκή κυρίως (σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενα) καταναλωτικά αγαθά.
Η συνολική δανειακή επιβάρυνση των επιχειρήσεων ανήλθε τον Αύγουστο του 2010 στο 54,3% του ΑΕΠ έναντι του σημαντικά υψηλότερου μέσου όρου στη ευρωζώνη. Αντίστοιχα, η δανειακή επιβάρυνση των νοικοκυριών ανήλθε τον Αύγουστο του 2010 στο 50,3% του ΑΕΠ, έναντι 67,1% στην ευρωζώνη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Alpha Bank, για το 2010 ως σύνολο η πιστωτική επέκταση επιβαρύνεται σε μεγάλο βαθμό από τη διατάραξη της πιστοληπτικής ικανότητας του δημόσιου τομέα, και ενδέχεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω στους επόμενους μήνες. Ωστόσο, η διαφαινόμενη επιτυχής εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας στο δεύτερο οκτάμηνο του 2010 και η αναμενόμενη σημαντική μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων έως το τέλος του έτους αναμένεται να συμβάλουν στη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης του ελληνικού δημοσίου και των τραπεζών από τις αγορές κατά τη διάρκεια (πιθανότατα από το δεύτερο εξάμηνο) του 2011 και στη σημαντική βελτίωση της καταναλωτικής και της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης.
Μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερες συνθήκες λειτουργίας και χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας από το δεύτερο εξάμηνο του 2011. Απαιτείται επομένως η έγκαιρη ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ 2007- 2013, ιδιαίτερα για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων του ιδιωτικού τομέα ή έργων που προωθούνται με συμπράξεις δημοσίου - ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ), που δύνανται να ενεργοποιήσουν και την τραπεζική χρηματοδότηση, αναφέρουν οι αναλυτές της Alpha Bank.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ) καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών Χρήστος Γκόρτσος σε πρόσφατη εκδήλωση που διοργανώθηκε με θέμα την χρηματοοικονομική κρίση στην χώρα μας εξέφρασε την αισιοδοξία του για το γεγονός ότι παρά την ύφεση στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία, οι ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης στον ιδιωτικό τομέα εξακολουθούν να είναι θετικοί. (Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες που, όταν βρίσκονται σε ύφεση, παρουσιάζουν αρνητικούς ρυθμούς στην πιστωτική επέκταση)
Εξάλλου, θετική αναμένεται να είναι σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και η επίπτωση στους ρυθμούς της πιστωτικής επέκτασης και από την υλοποίηση της συμφωνίας που υπήρξε μεταξύ της κυβέρνησης και του προεδρείου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), με στόχο τη διοχέτευση πρόσθετης ρευστότητας στην αγορά και την ενίσχυση της ανάπτυξης. Ειδικότερα, στις αρχές της εβδομάδας ανακοινώθηκε μεταξύ άλλων η σύναψη Συμφώνου Ρευστότητας με τις τράπεζες, προκειμένου η ενίσχυση των τραπεζών με το νέο πακέτο των εγγυήσεων του Δημοσίου, ύψους 25 δισ. ευρώ, να διοχετευθεί μέσω δανείων στην αγορά. Θα υπάρξει συγκεκριμένο πλαίσιο δεσμεύσεων με κάθε τράπεζα ξεχωριστά, το οποίο θα παρακολουθείται από την Τράπεζα της Ελλάδος και τους επιτρόπους του Δημοσίου στις τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρόεδρος της ΕΕΤ και πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, Βασίλης Ράπανος, και ο αντιπρόεδρος της ΕΕΤ και διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Νίκος Νανόπουλος, διαβεβαίωσαν ότι οι τράπεζες τίθενται στη διάθεση της πολιτείας, ώστε να αυξηθεί η ρευστότητα στην αγορά. Επεσήμαναν ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι διατεθειμένο να ενταχθεί στο νέο πακέτο των εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ, το οποίο θα «μετεξελιχθεί» σε δάνεια, αρκεί, όπως είπαν, να υπάρξει και η ανάλογη ζήτηση. Είναι χαρακτηριστική στο συγκεκριμένο σημείο η αποστροφή του λόγου του κ. Ράπανου ότι «η κάνουλα είναι ανοικτή, η δεξαμενή είναι άδεια». Παράλληλα, ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της ΕΕΤ διαβεβαίωσαν ότι το εγχώριο πιστωτικό σύστημα είναι υγιές και ισχυρό.
Από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου σε δηλώσεις του ανέφερε ότι είναι σαφείς η σταθερότητα και η ευρωστία των τραπεζών μας, που υποστηρίζεται από την άντληση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τις εγγυήσεις του Δημοσίου και από το νέο πακέτο των 25 δισ. ευρώ και τόνισε ότι το ελληνικό πιστωτικό σύστημα γίνεται ισχυρότερο όσο ξεπερνιούνται οι δυσκολίες.
Στο πλαίσιο των προσπαθειών ενίσχυσης της ρευστότητας της των τραπεζών μας ανακοινώθηκε επίσης η σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, με πρόεδρο το Παναγιώτη Θωμόπουλο, ο οποίος έχει διατελέσει υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και έχει εργαστεί για πολλά χρόνια στον ΟΟΣΑ. Το ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας αποτελεί μέρος της χρηματοπιστωτικής συνδρομής που χορηγήθηκε από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ προς την Ελλάδα και αποσκοπεί στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας των πιστωτικών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και, κατ΄ αυτόν τον τρόπο, της χορήγησης πιστώσεων προς την εθνική οικονομία.
Ρυθμοί πιστωτικής επέκτασης στο ιδιωτικό τομέα
Ο ρυθμός ανόδου της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα (επιχειρήσεις και νοικοκυριά) επιβραδύνθηκε περαιτέρω στο 1,5% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010 από 2,3% τον Ιούλιο το 2010, 2,4% τον Ιούνιο του 2010, 4,1% τον Δεκέμβριο του 2009 και 6% τον Αύγουστο του 2009.
Η πιστωτική επέκταση προς τις επιχειρήσεις επιβραδύνθηκε στο 2,3% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010, από 3,4% τον Ιούλιο του 2010, 3,1% τον Ιούνιο του 2010, 5% τον Δεκέμβριο του 2009 και 7,3% τον Αύγουστο του 2009. Επιβράδυνση σημειώθηκε στους περισσότερους κλάδους, ωστόσο, ικανοποιητική παραμένει η αύξηση της πιστωτικής επέκτασης προς τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τον κλάδο Ηλεκτρισμός-Φωταέριο-Ύδρευση.
Αντίθετα, σημειώνεται η αρνητική μεταβολή των πιστώσεων προς το εμπόριο και τη βιομηχανία, η οποία συνδυάζεται και με την πτώση των λιανικών πωλήσεων τον Ιούνιο του 2010.
Ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των δανείων προς τα νοικοκυριά επιβραδύνθηκε τον Αύγουστο του 2010 στο 0,6% σε ετήσια βάση από 1% τον Ιούλιο του 2010, 1,6% τον Ιούνιο του 2010, 3,1% τον Δεκέμβριο του 2009 και 4,7% τον Αύγουστο το 2009.
Ειδικότερα, ο ρυθμός αύξησης των στεγαστικών δανείων υποχώρησε στο 1,6% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010, από 1,9% τον Ιούλιο του 2010, 2,3% τον Ιούνιο του 2010, 3,7% τον Δεκέμβριο του 2009 και 4,8% τον Αύγουστο του 2009. Ο δωδεκάμηνος ρυθμός ανόδου των καταναλωτικών δανείων διαμορφώθηκε στο -1,3% σε ετήσια βάση τον Αύγουστο του 2010, από -0,9% τον Ιούλιο του 2010, 0,4% τον Ιούνιο του 2010, 1,8% τον Δεκέμβριο του 209 και 4,4% τον Αύγουστο του 2009. Η κάμψη της ροής των καταναλωτικών δανείων αντικρίζεται στην μεγάλη πτώση της ζήτησης για διαρκή κυρίως (σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενα) καταναλωτικά αγαθά.
Η συνολική δανειακή επιβάρυνση των επιχειρήσεων ανήλθε τον Αύγουστο του 2010 στο 54,3% του ΑΕΠ έναντι του σημαντικά υψηλότερου μέσου όρου στη ευρωζώνη. Αντίστοιχα, η δανειακή επιβάρυνση των νοικοκυριών ανήλθε τον Αύγουστο του 2010 στο 50,3% του ΑΕΠ, έναντι 67,1% στην ευρωζώνη.