Στους επόμενους μήνες κλείνει οριστικά το υπαίθριο πάρκινγκ αυτοκινήτων που λειτουργεί επί πολλά χρόνια, στην πλατεία Ελευθερίας, η οποία, μετά την ριζική αναμόρφωσή της, θα αποτελέσει κοινόχρηστο χώρο πρασίνου αλλά και μνήμης, καθώς συνδέεται με πολλά ιστορικά γεγονότα που αποτέλεσαν σταθμούς για την Θεσσαλονίκη και τους κατοίκους της στον προηγούμενο αιώνα.
Ο Δήμος, μετά την απόρριψη της προσφυγής που έκανε στην ειδική επιτροπή του άρθρου 152 της αποκεντρωμένης διοίκησης Μακεδονίας- Θράκης, θα κινήσει τη διαδικασία διοικητικής αποβολής της εταιρείας που έχει την εκμετάλλευση του χώρου, όπως αποκαλύπτει δημοσίευμα της εφημερίδας "Μακεδονία".
Η αντίστροφη μέτρηση για το πάρκινγκ της πλατείας Ελευθερίας ξεκίνησε πριν από περίπου δύο χρόνια, όταν με απόφαση που εξέδωσε ο γενικός γραμματέας της αποκεντρωμένης διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης δεν αναγνώριζε στον κεντρικό δήμο τη δυνατότητα να μισθώσει το συγκεκριμένο χώρο για τη λειτουργία σταθμού αυτοκινήτων. Συγκεκριμένα, η αποκεντρωμένη διοίκηση είχε επισημάνει ότι ο χώρος της πλατείας Ελευθερίας δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως υπαίθριο πάρκιγκ, αφού είναι χαρακτηρισμένος ως κοινόχρηστος χώρος πρασίνου. “Δεν παρέχεται η δυνατότητα παραχώρησης της χρήσης κοινόχρηστων χώρων ως χώρων στάθμευσης, παρά μόνο υπό την προϋπόθεση της μη αναίρεσης της κοινής χρήσης του κοινόχρηστου πράγματος ή τη δημιουργία υπόγειου χώρου στάθμευσης κάτω από την επιφάνεια του κοινοχρήστου”, είχε αποφανθεί ο γενικός γραμματέας της αποκεντρωμένης διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης προσέφυγε κατά της απόφασης αυτής στην ειδική επιτροπή του άρθρου 152 της αποκεντρωμένης διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, ζητώντας ο χώρος να εξακολουθήσει να λειτουργεί ως πάρκινγκ, μέχρι να ενεργοποιηθεί ο σχεδιασμός για την πλήρη ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας. Ωστόσο, η επιτροπή του άρθρου 152 απέρριψε την προσφυγή του δήμου Θεσσαλονίκης, ο οποίος στην πορεία κάλεσε την εταιρεία που εκμεταλλεύεται το πάρκιγκ να παραδώσει το χώρο εντός είκοσι ημερών.
“Παρ’ όλα αυτά η ανάδοχος εταιρεία, καταβάλλοντας την αντίστοιχη αποζημίωση χρήσης, συνεχίζει έως σήμερα να κάνει χρήση του χώρου αυτού, μη ανταποκρινόμενη στην υποχρέωση παράδοσής του”, τονίζεται σε σχετική εισήγηση των οικονομικών υπηρεσιών προς το δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης, που θα συζητήσει το θέμα στην αυριανή συνεδρίασή του. Ειδικότερα, τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου θα κληθούν να δώσουν την έγκρισή τους, ώστε να κινηθούν οι διαδικασίες για τη διοικητική αποβολή της εταιρείας.
Ο Δήμος, όπως αναλυτικά αναφέρεται στο σχετικό δημοσίευμα, θα εντάξει στο τεχνικό πρόγραμμα του 2016, την ανάπλαση της Πλατείας, σύμφωνα με αρχιτεκτονική προμελέτη και, αναζητεί πόρους χρηματοδότησης του έργου.
Επίκεινται έργα ανάπλασης
Ο χώρος της πλατείας Ελευθερίας δεν αποκλείεται για κάποιο διάστημα να μείνει κενός μέχρι να τεθούν σε τροχιά υλοποίησης τα σχέδια του δήμου Θεσσαλονίκης για τον πλήρη ανασχεδιασμό του. Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας Θανάση Παππά, η ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας θα ενταχθεί στο τεχνικό πρόγραμμα του δήμου Θεσσαλονίκης για το νέο έτος, ενώ θα αναζητηθούν και τα αναγκαία χρηματοδοτικά εργαλεία για την κάλυψη του κόστους κατασκευής του έργου.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί από τις τεχνικές υπηρεσίες του δήμου Θεσσαλονίκης, τα τεύχη δημοπράτησης του έργου θα πρέπει να έχουν κατατεθεί έως τα τέλη της τρέχουσας χρονιάς. Στόχος του κεντρικού δήμου είναι με τα έργα ανάπλασης που θα εξελιχθούν να αναδειχθεί το βαρύ ιστορικό φορτίο της πλατείας Ελευθερίας και συγχρόνως η έκταση αυτή να αποδοθεί στους πεζούς για χρήσεις αναψυχής και περιπάτου.
Ήδη οι αρμόδιες δημοτικές υπηρεσίες έχουν στα χέρια τους την προμελέτη του έργου, την οποία συνέταξαν οι αρχιτέκτονες Θεμιστοκλής Χατζηγιαννόπουλος και Κωνσταντίνος Χαραλαμπίδης. Η συγκεκριμένη μελετητική ομάδα απέσπασε το πρώτο βραβείο -μεταξύ 131 συμμετεχόντων- σε σχετικό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που προκηρύχθηκε από πλευράς δήμου Θεσσαλονίκης.
Στη νέα πλατεία Ελευθερίας που σχεδιάζεται να δημιουργηθεί, θα κυριαρχούν το πράσινο και τα ψηλά δέντρα, όπως προβλέπεται και από τις προτάσεις στις οποίες κατέληξαν οι μελετητές για τη βιοκλιματική ανάπλαση του χώρου. Ο χώρος της πλατείας θα διαμορφωθεί με ενιαία δαπεδόστρωση από το μέτωπο των κτιρίων στα ανατολικά μέχρι τη δυτική πλευρά και από το βόρειο μέτωπο μέχρι τη θάλασσα.
Με την ανάπλασή της η πλατεία Ελευθερίας σχεδιάζεται να αποτελέσει τόπο μνήμης των 50.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης που μαρτύρησαν στα ναζιστικά στρατόπεδα. Άλλωστε, αποτελεί έναν τόπο μαρτυρίου για τους Εβραίους, καθώς είναι ο χώρος όπου τον Ιούλιο του 1942 διατάχθηκαν να συγκεντρωθούν όλοι οι άνδρες, ηλικίας από 18 έως 45 ετών. Εκεί, αφού υπέστησαν απερίγραπτα μαρτύρια από τους ναζί, καταγράφηκαν και οδηγήθηκαν σε καταναγκαστικά έργα.
Το μνημείο του Ολοκαυτώματος, που και σήμερα βρίσκεται τοποθετημένο στην πλατεία Ελευθερίας, όχι μόνο διατηρείται, αλλά μετακινείται σε νέο περίοπτο σημείο, με σκοπό να αναδειχθεί και να ενταχθεί στο συνολικό σχεδιασμό για την αναβάθμιση του χώρου. Το μνημείο του Ολοκαυτώματος σχεδιάστηκε από τους αδελφούς Glid και παριστάνει την επτάφωτο λυχνία και φλόγες με ένα πλέγμα ανθρώπινων σωμάτων.
Ένα ισχυρό τοπόσημο όχι μόνο της νέας πλατείας, αλλά ολόκληρης της Θεσσαλονίκης προσδοκάται ότι θα αποτελέσει το “επιλεκτικό ηλιακό ρολόι”, που έχει σχεδιαστεί από τους μελετητές του έργου, για να θυμίζει την πληθώρα των σημαντικών ιστορικών γεγονότων που διαδραματίστηκαν στο χώρο αυτό. Πέραν των γεγονότων που συνδέονται με τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης, η πλατεία Ελευθερίας είναι μεταξύ άλλων το σημείο απ’ όπου τον Οκτώβριο του 1912 ο απελευθερωτικός στρατός έκανε τη θριαμβευτική είσοδό του στην πόλη και ο χώρος όπου το 1916 έγινε η πανηγυρική υποδοχή του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Ακόμη, είναι ο χώρος όπου κατασκευάστηκαν πρόχειρα ξύλινα παραπήγματα το 1917 για τη διαμονή των πυροπαθών και το 1922 για τους πρόσφυγες που έφτασαν στη Θεσσαλονίκη μετά τη μικρασιατική καταστροφή. Εξάλλου, η πλατεία Ελευθερίας πήρε τη σημερινή ονομασία της το 1908, όταν στο συγκεκριμένο χώρο πραγματοποιήθηκαν οι κεντρικές διαδηλώσεις και η συντακτική συνέλευση του κινήματος των Νεότουρκων.