Η παραβατικότητα, με βασικό άξονα τη φοροδιαφυγή, μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων, θεριεύει, καθώς με τα νέα φορολογικά και ασφαλιστικά δεδομένα, η παραοικονομία και το μαύρο χρήμα αποτελούν λύσεις επιβίωσης όχι μόνο αυτοαπασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών, αλλά και επιχειρήσεων.
Οι τελευταίοι έλεγχοι σε καταστήματα της Θεσσαλονίκης είναι αποκαλυπτικοί. Φτάσαμε στο σημείο να μην εκδίδονται όλες οι αποδείξεις από εννέα στα δέκα καταστήματα που ελέγχθηκαν (δείτε εδώ). Και η συνήθεια αυτή αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω, όταν έρθουν οι πρώτοι λογαριασμοί με το νέο καθεστώς.
Ποιος ωφελείται άραγε από όλη αυτή την κατάσταση; Προφανώς, εκείνοι που δεν εκδίδουν αποδείξεις έχουν κάποιο όφελος. Συζητώντας μαζί τους διαπιστώνει κάποιος εύκολα ότι στο σύνολό τους ισχυρίζονται πως καταφεύγουν σε αυτή την παρανομία (δεν τη δικαιολογώ σε καμιά περίπτωση) διότι σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους και να περάσουν στην ανεργία, μαζί με όλους τους εργαζομένους που απασχολούν.
Έχει βάση αυτός ο ισχυρισμός; Δεν είναι άλλωστε καινούργιος... Δεν είναι λίγοι πλέον εκείνοι οι πολίτες, που δείχνουν να συμπαραστέκονται στους παραβάτες, αν και αναγνωρίζουν ότι η παρανομία δεν είναι λύση. Δημιουργείται όμως αυτό το κλίμα συμπαράστασης, επειδή και οι ίδιοι γνωρίζουν τι σημαίνει να επιβιώνεις στην Ελλάδα του 2017, ζώντας by the book...
Χωρίς καμιά διάθεση δραματοποίησης της κατάστασης, κάτι τέτοιο αποτελεί στοίχημα. Με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, η επιβίωση είναι το ζητούμενο για πολύ μεγάλο αριθμό πολιτών, οι οποίοι τα προηγούμενα χρόνια τα κατάφερναν.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι η μεσαία και μικρομεσαία τάξη φτωχοποιείται με ταχύτατους ρυθμούς και η σύνθεση της κοινωνίας γίνεται ακραία ταξική. Οι πλούσιοι μπορεί να μη γίνονται πλουσιότεροι, πάντως μπορούν να αντέξουν την κρίση. Από την άλλη, μένει ένα κενό στο μέσον ή αν θέλετε υπάρχει η πρώην μεγαλομεσαία τάξη (λίγοι), η οποία κατορθώνει έστω και με δυσκολίες να συντηρείται και μαζί της οι δημόσιοι υπάλληλοι και απομένει η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου να συγκεντρώνεται σε εκείνη την τάξη των φτωχών, οι οποίοι δεν μπορούν καν να επιβιώσουν.
Το δυστύχημα είναι ότι οι συνθήκες στην αγορά εργασίας επιδεινώνονται διαρκώς, οι αριθμοί φαίνονται να ευημερούν και οι άνθρωποι να φτωχοποιούνται. Το μοντέλο σίγουρα δεν λειτουργεί. Οι θέσεις εργασίας που «παράγει» ή «εφευρίσκει» το δημόσιο είναι αντιπαραγωγικές έτσι κι αλλιώς και επίσης δεν ενισχύουν σε καμιά περίπτωση την κατανάλωση. Πρέπει να θυμίσω σε τι καθεστώς οικονομίας λειτουργούμε; Επίσης, τα καλά δεδομένα από τα έσοδα του κράτους από τους πολίτες αναγνωρίζουν πάρα πολλοί επιστήμονες πως αποτελούν συγκυρία, η οποία στο επόμενο διάστημα θα αναστραφεί, με την αδυναμία πληρωμών.
Η κυβέρνηση μπορεί να θέλει να δείξει ότι δεν υπάρχει καμιά ανοχή στη φοροδιαφυγή, μπορεί να θέλει να μας πείσει ότι εξασφαλίζει για τους μη έχοντες έστω το ελάχιστο και ότι χτυπάει το κεφάλαιο, αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι.
Η λύση που βρήκε η κυβέρνηση στην κρίση στην πραγματική οικονομία είναι μισθοί κάτω των 500 ευρώ για όλους; Είναι η φορολόγηση του αυτοαπασχολούμενου και του ελεύθερου επαγγελματία με 20% παρακράτηση φόρου, 24% ΦΠΑ, 26,95% ασφαλιστικές εισφορές και προκαταβολή φόρου; Τα έχουν αθροίσει να δουν πόσο πάει το μαλλί; Ή θεωρούν ότι με έναν εργαζόμενο (στην καλύτερη περίπτωση) σε κάθε σπίτι αμειβόμενο με 500 ευρώ (συνήθως μικτά) μπορεί μια οικογένεια να ζήσει; Να θυμίσω ότι δεν κληρονόμησαν όλοι ακίνητα, όπως και ότι τα ενοίκια, ακόμη και σε... τρώγλες δεν είναι κάτω των 200 ευρώ (τιμές Θεσσαλονίκης).
Σε αυτό το υπεραπλουστευμένο πλαίσιο, όπου οι απασχολούμενοι ακόμη και για τέσσερις (τυπικά) ώρες λογίζονται από τους δημιουργικούς στατιστικολόγους ως «εργαζόμενοι», η ανεργία συνεχίζει να είναι σε δυσθεώρητα ύψη και να μην πέφτει. Και πώς να πέσει; Με τις θέσεις εργασίας της κυβέρνησης και των δήμων; Με τους συμβασιούχους; Όλα αυτά τα εφευρήματα των τελευταίων ετών (και φυσικά όχι μόνο της σημερινής κυβέρνησης) είναι αυτά που αποσάθρωσαν την αγορά εργασίας, εξαθλίωσαν ή έστειλαν στον εφιάλτη της ανεργίας πάνω από ένα εκατομμύριο οικονομικά ενεργούς πολίτες και έβαλαν «λουκέτο» σε χιλιάδες επιχειρήσεις.
Είναι το ίδιο πλαίσιο που οδηγεί ακόμη και τους Κινέζους να παραβαίνουν το νόμο ή να τον εκμεταλλεύονται στο έπακρο, όταν αφορά στους εργαζόμενους (Έλληνες) στα καταστήματά τους. Είναι το ίδιο πλαίσιο που οδηγεί όχι μόνο τους καταστηματάρχες εστίασης της Θεσσαλονίκης, αλλά και όλους όσοι ασκούν ελεύθερο ιδιωτικό επάγγελμα να καταφεύγουν στην παραβατικότητα.
Είναι το ίδιο πλαίσιο που δημιουργεί το κατάλληλο υπόβαθρο για την οριστική και τυπική χρεωκοπία και της χώρας, μετά τη χρεωκοπία των πολιτών της. Διότι αν έρθει η αναμενόμενη παύση πληρωμών και οι δημόσιοι υπάλληλοι την πορεία προς τη φτωχοποίηση θα πάρουν και ο κατήφορος θα είναι με πολύ μεγάλη κλίση...