του Στέργιου Διαμαντόπουλου*
Κάθε χρόνο έχουμε φωτιές υπαίθρου στην χώρα μας και όχι μόνο. Η κλιματική αλλαγή παίζει τον ρόλο της με την ένταση τέτοιων φαινομένων που αποκτούν πια άλλη διάσταση (megafire) στην ζωή μας και στην καθημερινότητά μας. Ο νότος της Ευρώπης πλήττεται περισσότερο και γι’ αυτό πρέπει να οργανωθεί μακρόπνοα και μακροπρόθεσμα για μία άνιση μάχη με τις φλόγες και τις επιπτώσεις που αυτές επιφέρουν.
Οι φωτιές υπαίθρου υπήρχαν και θα υπάρχουν και στο μέλλον μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση και επιπτώσεις.
Ας δούμε όμως γιατί έχουμε φωτιές. Διαβάζω πρόσφατα αλλά και στο παρελθόν ότι οι φωτιές οφείλονται σε εμπρησμούς, σε αμέλεια, σε άγνωστους λόγους, στα καλώδια της ΔΕΗ, σε φυσικούς λόγους και ένα σωρό άλλους απλοϊκούς λόγους και κρύβουμε τα βαθύτερα αίτια που τις προκαλούν.
Μερικά από αυτά τα αίτια είναι: α) έλλειψη καταγραφής των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας με την σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών, β) Μη εκπόνηση και άρα μη εφαρμογή του εθνικού και των αντίστοιχων περιφερειακών και τοπικών σχεδίων αντιπυρικής προστασίας , γ) αναποτελεσματική και σε πολλές περιπτώσεις πλήρεις απουσία προληπτικής αντιπυρικής πολιτικής, δ) αναποτελεσματική και σπασμωδική φύλαξη των δασών μας, ε) δυσκολία εντοπισμού και άρα ατιμωρησία εμπρηστών και καταπατητών, στ) εμπέδωση σε επίπεδο κοινωνίας του ωχαδερφισμού και της αδιαφορίας για τον φυσικό μας πλούτο και ζ) έλλειψη κατάλληλου εξοπλισμού.
Οι πυρκαγιές υπαίθρου απαιτούν σχεδιασμό και οργάνωση σε τρία επίπεδα:
- Το πρώτο επίπεδο και το κυριότερο κατά την γνώμη μου είναι αυτό της πρόληψης και αφορά την Δασική Υπηρεσία, τους ΟΤΑ Α’ Βαθμού και της εθελοντικές ομάδες της κοινωνίας των πολιτών.
- Το δεύτερο επίπεδο και πολύ σημαντικό είναι αυτό της καταστολής και αφορά κυρίως την πυροσβεστική υπηρεσία και τους ΟΤΑ Α’ και Β’ Βαθμού καθώς και τους εθελοντές.
- Το τρίτο επίπεδο και πολύ σημαντικό είναι αυτό της προστασίας και αποκατάστασης των εκτάσεων που έχουν καεί και αφορά την κεντρική διοίκηση και την Δασική υπηρεσία κυρίως.
Και τα τρία παραπάνω επίπεδα απαιτούν σχέδιο (εθνικά, περιφερειακά, τοπικά), ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους και προπάντων συντονισμό σε όλα τα επίπεδα. Προϋποθέσεις που στην χώρα μας είναι άγνωστες και πάντοτε ζητούμενες έπειτα από μεγάλες καταστροφές. Πάντοτε, όπως και σήμερα περισσεύει η σπέκουλα, ο λαϊκισμός και οι μεγαλόστομες εξαγγελίες που θυμίζουν στους ιθαγενείς ότι το παραμύθι καλά κρατεί.
* Ο Στέργιος Διαμαντόπουλος είναι Δασολόγος - Περιβαλλοντολόγος