Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του Ελληνικού Προγράμματος, στο Eurogroup της 24ης Μαΐου, θα πρέπει αμέσως να αρχίσει ουσιαστικός διάλογος για την ελάφρυνση του χρέους και παράλληλα, μείωσης του τελικού στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα από το 2018 και μετά, από 3,5% στο 2% του ΑΕΠ.
Τα παραπάνω τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας, προσκεκλημένος ομιλητής σε γεύμα του Συνδέσμου Βιομηχάνων Βορείου Ελλάδος, λέγοντας ότι αυτή την ελάφρυνση οφείλουν στη χώρα μας οι δανειστές, δέσμευση που έδωσαν δύο φορές και θα έπρεπε να είχε ακόμη υλοποιηθεί από το Νοέμβριο του 2012.
Ο κ. Στουρνάρας στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα των κόκκινων δανείων λέγοντας μάλιστα «τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν πρόκληση για το τραπεζικό σύστημα, το νέο αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας περνάει μέσα από την αντιμετώπιση του θέματος των κόκκινων δανείων (NPLs)».
«Η Ελλάδα θα μπορούσε σήμερα να είναι σε πολύ καλύτερη θέση από την Πορτογαλία και την Κύπρο, έχουμε καλύτερα δομικά στοιχεία στην οικονομία μας, αλλά χάσαμε πολύτιμο χρόνο, μας στοίχισε αυτή η ρητορική», είπε πολύ ξεκάθαρα ο κ. Στουρνάρας, αναφερόμενος στη πολιτική διαχείριση των μνημονίων.
Σύμφωνα με τον κ.Στουρνάρα, η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος είναι βέβαιο ότι θα επιδράσει θετικά στο κλίμα εμπιστοσύνης και στις προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας το 2016.
«Είναι το «κλειδί» για την επιστροφή καταθέσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις:
Πρώτον, για την επανένταξη των ελληνικών κρατικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις (waiver), γεγονός που θα επιτρέψει την πιο φθηνή χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Δεύτερον, για να καταστεί δυνατή η συμμετοχή και των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Η επανένταξη των ελληνικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις και η συνεπαγόμενη πιο φθηνή αναχρηματοδότηση των τραπεζών, σε συνδυασμό με τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων στους πυλώνες ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, εκτιμάται ότι θα έχουν σημαντική θετική επίπτωση στα αποτελέσματα των τραπεζών, δυνητικού ύψους για το επόμενο έτος περί τα 400 με 500 εκατομμύρια ευρώ.
Οι έμμεσες επιπτώσεις όμως, όπως για παράδειγμα η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του Ελληνικού Δημοσίου και των ελληνικών τραπεζών, αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερες», σημείωσε ο κ. Στουρνάρας.
Επίσης, θα μπορούσε να οδηγήσει στην υλοποίηση της δέσμευσης του Ευρωσυστήματος για τη διάθεση των κερδών από τη διακράτηση τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου (οι οποίοι δεν συμμετείχαν στο PSI), τόνισε ο κ. Στουρνάρας.
Ο διοικητής της ΤτΕ κάλεσε τους επιχειρηματίες να μη φοβούνται τα funds για τα κόκκινα δάνεια, ενώ μίλησε για επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Ουσιαστικά αυτές είναι οι τρεις καίριες παρεμβάσεις που θα κρίνουν τη σταθεροποίηση της οικονομίας και την προσέλκυση επενδύσεων.
Η ελληνική οικονομία δε βρίσκεται μακρυά από το να αφήσει πίσω της την ύφεση και να περάσει στην ανάπτυξη, εάν μειωθεί το κόστος δανεισμού με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, την επανένταξη των ελληνικών ομολόγων στο ευρωπαϊκό σύστημα, τη βελτίωση της ρευστότητας των εμπορικών τραπεζών, καθώς η ελληνική επιχειρηματικότητα άντεξε στις αρνητικές επιπτώσεις των capital controls ενώ έχει καλυφθεί το έλλεμμα ανταγωνιστικότητας που υπήρχε προ του 2009.
Ειδικότερα για το κρίσιμο δίπολο ελλειμμάτων και χρέους, εκτός από την προσαρμογή του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2%, ο κ. Στουρνάρας μίλησε για επιμήκυνση όλων των δανείων κατά περίπου 20 χρόνια.
Η ελάφρυνση χρέους
Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργαζόμαστε, υπογράμμισε ο κ.Στουρνάρας, το πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά, σε συνδυασμό με την εξομάλυνση των μελλοντικών πληρωμών τόκων για τα δάνεια από τον EFSF, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), καθώς και για τα διμερή δάνεια του πρώτου προγράμματος (Greek Loan Facility - GLF) για μια περίοδο 20 ετών, και την επέκταση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων του EFSF και των διμερών δανείων του πρώτου προγράμματος για περίπου 22 χρόνια:
• Θα περιορίσει σημαντικά τις δαπάνες για τόκους (περίπου κατά 2,8% του ΑΕΠ),
• θα καταστήσει τις ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου διαχειρίσιμες καθώς θα τις περιορίσει σημαντικά κάτω του 15% του ΑΕΠ, το οποίο είναι το όριο που υιοθετεί το ΔΝΤ για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους και
• θα μειώσει το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ κάτω από το 100% το 2030 και στο 89% το 2035 (έναντι 126% χωρίς ελάφρυνση χρέους).
Ο κ. Στουρνάρας έκανε και αυτός αναφορά στην περίφημη «επιστροφή στον ενάρετο κύκλο» για τα δημόσια οικονομικά και τάχθηκε υπέρ της ταχείας νομοθέτησης του λεγόμενο «κόφτη», του μηχανισμού για τη διόρθωση των δημοσιονομικών αποκλίσεων.
Αν γίνουν τα παραπάνω βήματα, τότε θα δούμε τη χώρα να προσελκύει μεγάλες επενδύσεις. Μάλιστα ο διοικητής της ΤτΕ, αναφέρθηκε στην Κίνα, που δεν ενδιαφέρεται να επενδύσει μόνο στις υποδομές, αλλά και στο χρηματοπιστωτικό τομέα όπως και στη βιομηχανία.
Τον διοικητή της ΤτΕ καλωσόρισε στη προσφώνησή του ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ κ. Αθανάσιος Σαββάκης επισημαίνοντας ότι «διαχρονικά η φωνή της Τράπεζας της Ελλάδος αποτελούσε τη φωνή της λογικής και του ρεαλισμού στο οικονομικού γίγνεσθαι της χώρας».
Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΣΒΕΕ, για την προσέλκυση εγχώριων και διεθνών επενδυτών, θα πρέπει το κράτος να έχει συνέχεια και να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι τρεις μεγάλες «πληγές» για την επιχειρηματικότητα, δηλαδή η αδυναμία πρόσβασης στη χρηματοδότηση, η γραφειοκρατια και το συνεχώς μεταβαλλόμενο φορολογικό περιβάλλον.