Έντονες αντιδράσεις έχει δημιουργήσει στη Δυτική Θεσσαλονίκη η πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος να «δεσμεύσει» -ούτε λίγο, ούτε πολύ- 340.000 στρέμματα γης και να απαγορεύσει για ένα χρόνο –μέχρι τον Ιανουάριο του 2018- οποιαδήποτε οικοδομική εργασία! Στην ουσία με πρόσχημα την περιβαλλοντική προστασία η κυβέρνηση ανάβει «κόκκινο φως» σε οποιαδήποτε επενδυτική κίνηση, ακόμη κι αν αυτή αφορά την περιβαλλοντική βελτίωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων που λειτουργούν στην περιοχή. Μάλιστα, απαγορεύεται η εκτέλεση εργασιών ακόμη και σε περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί νόμιμες οικοδομικές άδειες, οι οποίες δεν μπορούν να εκτελεστούν!
Ως επίσημη αιτιολογία προβάλλεται το ότι η πολιτεία χρειάζεται χρόνο ώστε να εκδώσει Προεδρικό Διάταγμα για τον καθορισμό των ορίων του Εθνικού Πάρκου Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα, που σχεδιάζει στην περιοχή. Την έκδοση του Π.Δ., άλλωστε, έχει διατάξει το Συμβούλιο της Επικρατείας από τον Οκτώβριο του 2015 έχοντας, μάλιστα, ορίσει εξάμηνη προθεσμία, η οποία παρήλθε άπρακτη, με αποτέλεσμα το ΣτΕ τον Ιούλιο του 2016 να ακυρώσει τη σχετική ΚΥΑ που καθόριζε όρους και περιορισμούς στο εν λόγω Εθνικό Πάρκο. Κάτι που οδήγησε την κυβέρνηση στην έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης που δημοσιεύθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2017, με βάση την οποία αναστέλλεται για ένα έτος η χορήγηση οικοδομικών αδειών και η εκτέλεση οικοδομικών εργασιών σε έκταση 340.000, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι περιοχές του δικτύου Natura 2000 και συγκεκριμένα οι περιοχές: «Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα – Ευρύτερη περιοχή – Αξιούπολη», «Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα – Αλυκή Κίτρους» και «Αλυκή Κίτρους – Ευρύτερη Περιοχή».
Επενδυτικό stop
Όπως είναι φυσικό τόσο οι επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, όσο και οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι ανάστατοι, καθώς βλέπουν τα χέρια τους να είναι δεμένα για τη βελτίωση της δουλειάς τους ή για την αξιοποίηση της περιουσίας τους. Και μάλιστα χωρίς ουσιώδη λόγο, αλλά εξαιτίας της γραφειοκρατίας και της ανικανότητας της ελληνικής πολιτείας. Είναι χαρακτηριστικό πως επισημαίνουν ότι κανείς δεν είναι αρνητικός στην προστασία της βιοποικιλότητας που καταγράφεται στην περιοχή, ιδιαίτερα στα πουλιά, αλλά η γενικευμένη και σε τόσο μεγάλη έκταση «δέσμευση» 340.000 στρεμμάτων είναι ακατανόητη.
Θέμα νομιμότητας
Παράλληλα ερωτηματικά υπάρχουν και για την τυπική νομιμότητα ενεργειών που γίνονται στην περιοχή από διάφορες πλευρές. Με δεδομένο ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας από την 1η Ιουνίου 2016 έχει κάνει δεκτή την αίτηση των Αγροτικών Συνεταιρισμών Χαλάστρας Α΄ και Β΄ και του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων και ακύρωσε ΚΥΑ του 2009 «με την οποία χαρακτηρίστηκαν οι χερσαίες, υδάτινες και θαλάσσιες περιοχές των εκβολών των ποταμών Γαλλικού, Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα, της Αλύκής Κίτρους και της λιμνοθάλασσας Καλοχωρίου και της ευρύτερης περιοχής τους ως Εθνικό Πάρκο και καθορίστηκαν χρήσεις, όροι και περιορισμοί δόμησης» είναι σαφές ότι σήμερα τουλάχιστον δεν μπορούμε να μιλάμε για Εθνικό Πάρκο.
Πολύ περισσότερο που πέρασε αναξιοποίητη η εξάμηνη προθεσμία που έδωσε το ΣτΕ στη Διοίκηση, ένα χρόνο πριν την ακύρωση της ΚΥΑ με την 642/2015 Απόφασή του, ώστε να προβεί στην έκδοση Π.Δ., με το οποίο να χαρακτηρίζεται η περιοχή ως Εθνικό Πάρκο. Σημειώνεται ότι η Διοίκηση από το 2009 που αιτήθηκαν τρίτοι την ακύρωση της ΚΥΑ, έως και το 2016, που ακυρώθηκε η εν λόγω ΚΥΑ, δεν εξέδωσε Π.Δ. Βέβαια ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού υφίσταται και λειτουργεί, ασχέτως εάν δεν υπάρχει χαρακτηρισμένο Εθνικό Πάρκο στην ευρύτερη περιοχή. Παράδοξο μεν, τυπικά ελληνικό δε. Ίσως γι’ αυτό η νομική υπηρεσία της Περιφέρειας κεντρικής Μακεδονίας στις 14 Σεπτεμβρίου 2016 εξέδωσε γνωμοδότηση προς τη Διεύθυνση Μεταφορών και Επικοινωνιών Δυτικής Θεσσαλονίκης, η οποία επικαλούμενη την απόφαση του ΣτΕ και αναφορικά με τις απόψεις της για έκταση που χωροθετείται εντός των ορίων του Εθνικού Πάρκου, όπως αυτά ορίζονταν στην ακυρωθείσα ΚΥΑ, ρητά παραθέτει τη νομική υπόσταση και την ορθή εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία «Συνέπεια της ακυρώσεως, η επίμαχη έκταση δεν εμπίπτει σε καθεστώς ιδιαίτερης προστασίας».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Φορέας Διαχείρισης ιδρύθηκε το 2002 με σκοπό την διοίκηση, προστασία και διαχείριση του υγροτοπικού συστήματος που αποτελείται από τα Δέλτα των ποταμών Αξιός και Αλιάκμονας, από τις εκβολές του Λουδία και του Γαλλικού, από τη λιμνοθάλασσα Καλοχωρίου και τις Αλυκές Κίτρους. Είναι ένας από τους 28 Φορείς Διαχείρισης που λειτουργούν στη χώρα μας για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικό δικαίου κοινωφελούς χαρακτήρα που εποπτεύεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η λειτουργία του χρηματοδοτήθηκε από το 2006 ως το τέλος του 2015 από ευρωπαϊκά κονδύλια, ενώ από τις αρχές του 2016 η λειτουργία του χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο.