του Δημήτρη Βαρτζόπουλου*
Για τους γεωγραφικούς γείτονες ισχύει ό,τι και για τους συγγενείς, δεν τους επιλέγεις. Η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Αλβανία και τα λεγόμενα «Σκόπια»: Για πολλές δεκαετίες η εξωτερική πολιτική των αστικών δημοκρατικών κομμάτων έναντι όλων αυτών ήταν πανομοιότυπος. Ήταν η μετριοπαθής προσπάθεια διατήρησης σχέσεων συνεργασίας με βασικό πλαίσιο αναφοράς την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου και αυτές θα εντασσόταν εν ευθέτω χρόνω. Τούτο είχε αποτελέσματα μόνο στην περίπτωση της Βουλγαρίας.
Τα Σκόπια βέβαια φρόντισαν να αυτοεξαιρεθούν σχεδόν εξ αρχής από αυτή τη διαδικασία. Η κομμουνιστική πρόθεση αυτοσυντήρησης των περασμένων εποχών αντικαταστάθηκε από την προσπάθεια δημιουργίας μιάς αστικής τάξεως με ιδιαίτερη εθνική συνείδηση, μεταβαπτίζοντας τα γηγενή βουλγαρικά φύλα σε Σλάβους, έτσι ώστε να διαφοροποιηθεί από την αλβανική μειονότητα, αλλά και από την μητέρα βουλγαρική πατρίδα. Κατανοητόν μέχρις εδώ. Η επιδίωξη όμως της αναδυομένης πολιτικής ελίτ, να προσδώσει ιστορικό βάθος οικοιοποιουμένη κατά τρόπο ασύλληπτα γελοίο - και ενδεικτικό φυσικά της ανωριμότητός τους- την ελληνική μακεδονική παράδοση, είναι τόσο απίστευτα αυθάδης, που καταντά απόλυτα εξοργιστική.
Για την Τουρκία τα πράγματα είναι από πολλών δεκαετιών παγιωμένα και όλα εις βάρος μας. Έχοντας με συνέπεια αφελληνίσει και τα τελευταία κατάλοιπα ελληνισμού, ιδίως στην Πόλη, χωρίς ούτε ένα εκατοστό υποχώρησης στην Κύπρο, το Αιγαίο και την υφαλοκρηπίδα, κατορθώνει να διατηρεί την ψευδαίσθηση ύπαρξης ομογενών της στην Θράκη έχοντας εγκαταστήσει μία πρωτοφανή για τα σύγχρονα ευρωπαϊκά δεδομένα μορφή επικοινωνίας μέσω του εκεί προξενείου της και ελεγχομένου ιερατείου με τους μουσουλμάνους Πομάκους.
Όσον αφορά την Αλβανία είναι για να γελάς και να κλαίς ταυτόχρονα. Στην προσπάθεια αποτίναξης ενός πράγματι δραματικού μαοϊκού παρελθόντος η ανάπτυξη ενός εθνικιστικού μεγαλοϊδεατισμού δεν σταμάτησε στο Κόσοβο και τα Σκόπια αλλά εξετράπη και σε ανεκδοτολογικού επιπέδου αναφορές σε "Τσάμηδες" κοκ.
Η δημιουργία πλέον μιας κοινής ευρωπαϊκής συνείδησης και η αναγκαστική, λόγω της προφανούς ανεπάρκειας της ηγεσίας των ΗΠΑ, ανάδειξη του υπευθύνου διεθνούς ρόλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέτουν ένα πλαίσιο , που επιτρέπει επί τέλους αποτελεσματικές διαδικασίες επίλυσης όλων των ως άνω κακώς κειμένων.
Η περίπτωση της Τουρκίας είναι η πιο απλή. Είναι μονόδρομος, που δεν χαράσσεται από μας. Η ευρωπαϊκή Χριστιανοδημοκρατία έκλεισε σε αυτή την μουσουλμανική Δεσποτεία οριστικώς την πόρτα. Η εν εξελίξει επίθεση της Τουρκίας στους Κούρδους της Συρίας θίγει καίρια αμερικανικά στρατιωτικά και οικονομικά (ενεργειακά) συμφέροντα. Το Ισραήλ θα φροντίσει με τη γνωστή του επάρκεια για την εκμετάλλευση των ΑΟΖ. Στην Κύπρο δεν μπορούν, να κάνουν τίποτε επί πλέον. Εάν κάνουν χαζά με τους πρόσφυγες η Κυβέρνηση Μητσοτάκη θα κάνει ό,τι κι η Κυβέρνηση Σαμαρά. Εμείς πρέπει μόνο να φροντίσουμε ώστε οι μουσουλμάνοι της Θράκης, να έχουν την κοινωνική, εκπαιδευτική και θρησκευτική ελευθερία, που απολαμβάνουν οι ομόθρησκοί τους στα περίχωρα του Παρισιού. Δεν έχουν καμμία ομοιότητα με τους Τούρκους πολίτες, που ζούν στην Γερμανία. Άλλωστε ούτε εκεί αφήνουν Τούρκους πολιτικούς, να αλωνίζουν.
Με την Αλβανία τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι πολύ καλύτερα, εάν είχε σοβαρότερο πολιτικό προσωπικό. Προς συμμόρφωση - αλλά και για λόγους αρχής- θα ήτο απολύτως σκόπιμο, να τεθεί το θέμα της Βορείου Ηπείρου επί σωστής βάσεως, από πλευράς τουλάχιστον των δικαιωμάτων εθνικών μειονοτήτων. Το θέμα των οικονομικών σχέσεων και ιδίως της ελευθερίας των διασυνοριακών μετακινήσεων θα πρέπει να εξαρτάται ουσιωδώς από την συμπεριφορά της γείτονος.
Η πλέον δύσκολη περίπτωση φυσικά είναι αυτή των Σκοπίων. Η οικονομική τους κατάσταση, η στρατιωτική και αστυνομική τους αδυναμία και ο αποσταθεροποιητικός ρόλος των Αλβανών δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ είναι η μοναδική σωστική λέμβος. Τούτο φυσικά είναι απολύτως αδύνατο, όσο οι ελίτ τους δεν συμμορφώνονται απολύτως με το δίκαιο, που εκπροσωπούμε. Ο λαός τους όμως δεν φταίει σε τίποτε. Είναι οι άνθρωποι, που έρχονται κατά χιλιάδες σε μας τους Μακεδόνες για να ψωνίσουν στα μαγαζιά μας ή να κάνουν διακοπές στα καταλύματά μας.
Αυτός ο λαός θα μπορούσε, θα βοηθηθεί αποτελεσματικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση με δύο απλούς τρόπους: 1. Να δοθούν οι τελωνειακές και φοροτεχνικές διευκολύνσεις στους Έλληνες (και Βούλγαρους ) επιχειρηματίες, να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους εκεί προσφέροντας ανάπτυξη. Συγχρόνως βέβαια να ελεγχθεί αποτελεσματικά το τραπεζιτικό τους σύστημα, που θα στηρίζει αυτήν την ανάπτυξη, από ειδικούς εμπειρογνώμονες, πολλοί των οποίων ασφαλώς θα μπορούσαν λόγω εμπειρίας, να είναι Έλληνες. 2. Να εγγυηθεί την ασφάλεια με την εγκατάσταση, δίκην Κοσόβου, ευρωπαϊκών στρατευμάτων, όπου φυσικά λόγω γειτονίας και ισχύος θα μπορούσαμε να προσφέρουμε στοιβαρά χείρα βοηθείας.
*Ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος είναι πρώην γενικός γραμματέας Συντονισμού της κυβέρνησης Σαμαρά και πρώην πρόεδρος της ΝΔ Θεσσαλονίκης.