Δεν το είπα εγώ, αλλά ο Μακιαβέλι. Εγώ απλώς το μεταφέρω, για να υπενθυμίσω ότι η σημερινή κυβέρνηση επιχείρησε την σύγκρουση στην αρχή της διακυβέρνησής της, με λάθος τακτική, με λάθος πρόσωπα, με λάθος αντιπάλους.
Και από την στιγμή που συνειδητοποίησε την αδυναμία της να υλοποιήσει μεγαλόπνοα σχέδια, υιοθέτησε την χειρότερη παλαιοκομματική πολιτική, του συμβιβασμού με οργανωμένα συμφέροντα, που ελπίζει ότι θα της προσδώσουν ψήφους. Και εννοώ την προκλητική εύνοια σε συνδικαλιστικά αιτήματα και απαιτήσεις μικρών αλλά δυναμικών ομάδων, με άγνωστα κίνητρα.
Αν ένα μικρό μέρος των όσων υπόσχονται οι πολιτικοί μας υλοποιείται, θα ήμασταν ο ευτυχέστερος λαός του κόσμου. Και δεν έχει σημασία αν από πρόθεση μας υπόσχονται τα αδύνατα ή αν πιστεύουν ότι θα τα πραγματώσουν, αλλά στην πορεία συναισθάνονται ότι αδυνατούν. Σημασία έχει ότι ηθελημένα ή αθέλητα ακολουθούν κατά γράμμα τη συμβουλή των πολιτικών του παλαιοκομματισμού «αν θέλετε να σας ακούσουν πείτε το αδύνατο, αν θέλετε να σας πιστέψουν υποσχεθείτε το».
Πολλοί υπόσχονται ότι θα πράξουν τα πάντα υπέρ του λαού, αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος, δηλαδή για το προσωπικό τους κόστος. Γνωρίζουμε εξ αρχής ότι αυτό δεν συμβαίνει, αλλά «τείνουμε ευήκοον ους», ενώ δεν μας ενοχλεί ότι αθέτησαν την υπόσχεσή τους, αφού δεν τους πιστέψαμε. Το δήλωσε και το επαναλαμβάνει σε κάθε ευκαιρία και ο νυν πρωθυπουργός.
Προσωπικά πιστεύω ότι το εννοεί και ότι πράγματι θέλει να κάνει κάποια βήματα, τα οποία όμως θα του αποφέρουν προσωπικό κόστος, συγκρουόμενος με κάποια οργανωμένα συμφέροντα, και αλλάζει πορεία, υπακούοντας τη λαϊκή ρήση «χέρι που δεν μπορεί να το δαγκώσεις, φίλα το». Και γιατί είναι λάθος αυτό; Επειδή η δήθεν φιλική σχέση δεν είναι διαρκής. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να καταρρεύσει, μόλις δεν ικανοποιηθεί κάποιο αίτημα, κι ας έχει προηγηθεί η ικανοποίηση δέκα άλλων.
Κι ας υποθέσουμε, ότι θέλει ο πρωθυπουργός να βαδίσει σωστά. Δεν αρκεί αυτό, χρειάζεται και να μπορεί να το επιτύχει. Η παμπάλαια ρήση «θέλω, άρα δύναμαι», απαιτεί πολύ ισχυρούς χαρακτήρες, με δυνατές πλάτες να σηκώσουν αυτό το βάρος. Κι εδώ νομίζω ότι εντοπίζεται το πρόβλημα. Ενώ κυβερνά χωρίς ουσιαστικά την παρουσία δυναμικής αντιπολίτευσης υποκύπτει ακόμη και στις πιέσεις της εσωτερικής του αντιπολίτευσης.
Κι εκείνοι που τον αντιπολιτεύονται, δεν είναι μόνον η κοινοβουλευτική του ομάδα.
Παράγοντες του υπουργείου πολιτισμού, ή του αρχαιολογικού κεντρικού συμβουλίου, έχουν δική τους πατέντα, και βαδίζουν κατά τις ιδεοληψίες τους, ερχόμενοι σε σύγκρουση με το κόμμα που τους διόρισε, ή στο οποίο ανήκουν.
Δεν είναι τόσο εύκολο, όσο νόμιζε, να πείσει «επαγγελματίες» πολιτικούς ή καρεκλοκένταυρους να διακινδυνεύσουν την καριέρα τους. Οι περισσότεροι οφείλουν την σημερινή κοινωνική και οικονομική τους θέση, πολιτευόμενοι με τον συνήθη παλαιοκομματικό τρόπο. Με την «αιμύλη λαλιά» (θελκτικός τρόπος ομιλίας, αλλά και δολερός) κερδίζεις ψήφους, όπως έμαθαν να πράττουν. Πώς θα μιλήσουν την γλώσσα της αλήθειας με κίνδυνο να βρεθούν στα σπίτια τους; Για λόγους αυτοπροστασίας δεν θα το κάνουν (αυτό ισχύει φυσικά για όλους τους επαγγελματίες πολιτικούς, προς άρση κάθε παρεξήγησης).
Έτσι, επί τρία+ χρόνια υπάρχουν πράγματα που θα έπρεπε να γίνουν από την πρώτη ημέρα, αλλά μετατίθενται συνεχώς για να βρεθεί ο κατάλληλος χρόνος. Γι’ αυτό και η κατάσταση βαίνει προς το χειρότερο. Λέμε, και το εννοούμε, ότι «αν δεν σπάσεις αυγά, δεν κάνεις ομελέτα». Ο πρωθυπουργός δείχνει να πιστεύει το αντίθετο. Δείχνει την αδυναμία του και αντί να σύρει την άμαξα την ακολουθεί. Και αμαξάδες γίνονται, πότε σταλινικού τύπου συνδικαλιστές, πότε εκπρόσωποι φορέων με άνομα συμφέροντα, αλλά -σε θέματα εξωτερικής πολιτικής- και κάποιοι πονηροί που στηρίζονται στην ευπιστία του ή στην αδυναμία του και σιγά-σιγά επιτυγχάνουν τους σκοπούς τους.
Αν δεν αλλάξει την κατάσταση, θα εγκαταλειφθεί και από τους φίλους του. Δεν το λέγω εγώ, το είπε ο Κριτόλαος: «Εάν φανείτε άνδρες, δεν θα δυσκολευθείτε να βρείτε εύκολα συμμάχους, αλλιώς δεν θα δυσκολευθείτε να βρείτε αφεντικά» («εάν μεν άνδρες ώσιν, ουκ απορήσουσι συμμάχων, εάν δε, ανδράποδα κυρίων»).
Δεν έχει πολύ καιρό μπροστά του ο πρωθυπουργός. Η χώρα οδηγείται σε κατάσταση σύγκρουσης των κοινωνικών τάξεων και εκείνο που απασχολεί κάποιους συντρόφους του, σε καίριες θέσεις, είναι πως θα κολακέψουν τις δεξαμενές ψηφοφόρων που ελέγχουν ή θεωρούν πως μπορούν να ελέγξουν. Έτσι, η χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει.