Ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς μαίνεται και εκτός από το ατέλειωτο αιματοκύλισμα αμάχου πληθυσμού και στρατιωτών από τις δύο πλευρές, μπορεί να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια, αλλά και στην ελληνική οικονομία.
Διαβάστε επίσης: Πόσο επηρεάζει τις τιμές του πετρελαίου ο πόλεμος στο Ισραήλ – Οι εξελίξεις στον ενεργειακό χάρτη
Οι εχθροπραξίες συνεχίζονται χωρίς να φαίνεται στον ορίζοντα πιθανότητα αποκλιμάκωσης και το Ισραήλ έχει προειδοποιήσει τη Χαμάς ότι πρόκειται να επιτεθεί με χερσαία, εναέρια και θαλάσσια δύναμη στη Λωρίδα της Γάζας. Η προειδοποίηση αυτή έχει εκδοθεί εδώ και ημέρες, πλην όμως η πολυσυζητημένη εισβολή δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη. Ωστόσο το μακελειό με το χτύπημα στο νοσοκομείο της Γάζας άλλαξε όλη τη συζήτηση, ενέτεινε τις ανησυχίες όλων, αφού η εμπλοκή πολλών μερών - χωρών στη δημόσια αλλά και τη διπλωματική συζήτηση ανέβηκε κατακόρυφα.
Εάν ωστόσο τελικώς το Ισραήλ υλοποιήσει την προαναγγελθείσα απειλή και επιτεθεί γενικευμένα στα παλαιστινιακά εδάφη αναμένεται να οξύνει ακόμη περισσότερο τα πνεύματα μεταξύ διάφορων πλευρών που παρακολουθούν στενά τον πόλεμο, ενώ κατά τον καθηγητή Πολιτικής Οικονομίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), Ναπολέων Μαραβέγια, ο οποίος μίλησε στη Voria, η εισβολή στη Λωρίδα της Γάζας θα αναζωπυρώσει τις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πώς θα γίνει αυτό;
Σύμφωνα με τον κ. Μαραβέγια, «εάν ο πόλεμος λάβει διαστάσεις, η αύξηση στις τιμές ενέργειας θα επέλθει για πραγματικούς, αλλά και ψυχολογικούς λόγους».
Ο ψυχολογικός παράγοντας μάλιστα σύμφωνα με τον καθηγητή ευθύνεται και για το γεγονός ότι το φυσικό αέριο «έχει ήδη πάρει την ανιούσα, συνέπεια η οποία εμφανίζεται έπειτα από κάθε σύρραξη». Ειδικότερα, όπως υποστηρίζει ο κ. Μαραβέγιας, η τιμή στο φυσικό αέριο έχει ανέβει υπό τον φόβο περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης στο Μεσανατολικό ζήτημα, αφού όπως ο ίδιος περιγράφει, «η οικονομία, είναι ψυχολογία».
Ενδεχόμενη επίθεση στη Γάζα θα περιπλέξει τα πράγματα
Ο καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας εξηγεί ότι σε περίπτωση κατά την οποία το Ισραήλ θα κάνει πράξη την απειλή του και θα εισβάλει στη Λωρίδα της Γάζας, τότε θα αναδυθούν οι πραγματικοί λόγοι για να αυξηθούν οι τιμές στα καύσιμα θέρμανσης.
«Όταν η σύρραξη λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις, φέρνει ανατιμήσεις, καθώς δυσκολεύει τη λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων», αναλύει ο κ. Μαραβέγιας, που παράλληλα υπογραμμίζει ότι μοιραία η δυσχερής λειτουργία των εφοδιαστικών αλυσίδων επιφέρει τις λεγόμενες ανατιμήσεις οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε αυξήσεις των επιτοκίων από τις τράπεζες. Η αλληλουχία των παραπάνω, σύμφωνα με τον καθηγητή, «’’φρενάρει’’ την οικονομία». Έτσι, εάν το Ισραήλ επιλέξει να επιτεθεί στη Λωρίδα της Γάζας, τότε «θα ξεκινήσει μία σειρά δυσμενών εξελίξεων σε ό,τι αφορά στην τιμή του φυσικού αερίου, αλλά και του πετρελαίου».
Ο καθηγητής εξηγεί σχετικά ότι τα ισραηλτικά πυρά στη Γάζα είναι πολύ πιθανό να απαντηθούν από το Ιράν.
«Εφόσον εμπλακεί το Ιράν θα ξεκινήσουν οι ανατιμήσεις, παρά το γεγονός ότι η συγκεκριμένη χώρα δεν παράγει ιδιαίτερα μεγάλη ποσότητα πετρελαίου σε σχέση με την παγκόσμια δύναμη.
Κι αυτό θα συμβεί διότι από τα στενά του Ορμούζ μεταφέρεται περισσότερο από το 30% της παγκόσμιας ποσότητας του πετρελαίου. Μάλιστα, τo Bloomberg γράφει ότι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η τιμή του βαρελιού αναμένεται να φτάσει μέχρι και τα 150$», όπως τονίζει ο κ. Μαραβέγιας, ο οποίος φοβάται ότι κάτι τέτοιο θα έφερνε και την εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο και κάπως έτσι θα «άνοιγαν οι πύλες της κολάσεως».
Ωστόσο ο ίδιος εκτιμά ότι «ο χειμώνας μας προβλέπεται να είναι πιο ήπιος, σε περίπτωση που δεν κλιμακωθεί η ένταση στο Μεσανατολικό».
Μπορούμε να ζήσουμε με μικρότερη κατανάλωση φυσικού αερίου;
Τα ελληνικά νοικοκυριά φαίνεται ότι κατέβασαν τη θερμοκρασία του διακόπτη φυσικού αερίου στους πρώτους εννέα μήνες του 2023 - δηλαδή πριν ακόμη ξεκινήσουν οι πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με στοιχεία τα οποία δημοσιεύει η ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου), η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 54,85% από τις μεγάλες βιομηχανίες στο πρώτο 9μηνο του ’23, σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2022.
Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, ωστόσο, η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 15,38%.
Σχολιάζοντας το παραπάνω, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επαγγελματιών Τεχνικών Εγκαταστάσεων Καύσης Βορείου Ελλάδος «Προμηθέας», Κωνσταντίνος Σπανουδάκης, λέει στη Voria ότι αυτό συνέβη κυρίως διότι ο περσινός χειμώνας ήταν σχετικά ήπιος.
«Ιανουάριος, Φεβρουάριος και ακόμη και ο Μάρτιος δεν ήταν κρύοι μήνες. Ήταν σαν να μην είχαμε χειμώνα», περιγράφει συγκεκριμένα ο κ. Σπανουδάκης ο οποίος ωστόσο αποδίδει τη μείωση της κατανάλωσης από τα ελληνικά νοικοκυριά και στην υψηλή τιμή του φυσικού αερίου.
«Η τιμή του φυσικού αερίου είχε εκτοξευθεί, ιδιαίτερα στο β’ εξάμηνο του 2022. Έτσι, ο κόσμος στράφηκε σε εναλλακτικές πηγές θέρμανσης, όπως τα υγρά καύσιμα», εξηγεί ο κ. Σπανουδάκης και προσθέτει: «προειδοποιούσαμε όσους πελάτες μας χρησιμοποιούσαν φυσικό αέριο, να είναι πιο συντηρητικοί και να μην ανεβάζουν πολύ τον διακόπτη της θερμοκρασίας».
Ωστόσο, οι εξελίξεις στον πόλεμο Ισραήλ – Χαμάς καθιστούν επιφυλακτικούς τους τεχνίτες εγκατάστασης καυστήρων.
«Παρότι μέχρι στιγμής οι τιμές αφήνουν ένα περιθώριο ανακούφισης, εμείς παρακολουθούμε με αρκετή επιφύλαξη της εξελίξεις στο Μεσανατολικό ζήτημα», περιγράφει ο κ. Σπανουδάκης.
Ωστόσο, όπως λέει, δεν αναμένει κάποια σημαντική ανατίμηση, καθώς «μετά από τον πόλεμο στην Ουκρανία που μας έπιασε απροετοίμαστους, νομίζω ότι η Ευρώπη είναι πιο έτοιμη απέναντι σε ακόμη μία τέτοια κρίση».