Πενήντα τάφοι αρχαίων πολεμιστών και δεκάδες χρυσά, σιδερένια και χάλκινα κτερίσματα (μάσκες πολεμιστών, κράνη, ελάσματα και εντυπωσιακά κοσμήματα στις γυναικείες ταφές) είναι ο λαμπρός απολογισμός των ανασκαφών που πραγματοποιήθηκαν στο Αρχοντικό Πέλλας.
Το νεκροταφείο έχει έκταση 200 στρεμμάτων και μέχρι στιγμή έχουν ερευνηθεί μόνο τα 11.
Ο επικεφαλής της ανασκαφής αρχαιολόγος της ΙΖ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων κ. Παύλος Χρυσοστόμου, σε δηλώσεις του στη Voria.gr, τονίζει ότι «ορισμένοι πολεμιστές εντυπωσιάζουν με τα σύμβολα της υπεροχής τους και την τεχνολογία του οπλισμού τους. Πρόκειται για εξαιρετικά παραδείγματα ταφών της αρχαϊκής περιόδου που, μαζί με τις αντίστοιχες γυναικείες, πιστοποιούν την ευημερούσα κοινωνία του Αρχοντικού, αλλά και τον ηρωικό χαρακτήρα και τον ηγετικό ρόλο ορισμένων οικογενειών της στρατιωτικής αριστοκρατίας. Οι οποίες έλεγχαν και ρύθμιζαν την ανταλλαγή των αγαθών. Οι εξέχουσες δέσποινες ήταν ενταφιασμένες με τη στολή του γάμου, συνοδευόμενες, εκτός των άλλων κτερισμάτων, με χρυσά, ασημένια, χάλκινα και σιδερένια κοσμήματα».
Ο κ. Χρυσοστόμου, τονίζει ότι τα νέα ευρήματα αλλάζουν τα ιστορικά δεδομένα, καθώς, όπως επισημαίνει πιστοποιούν ότι οι Μακεδόνες είχαν φτάσει στον Αξιό πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι αυτό συνέβη περίπου τον 7ο αιώνα π.Χ και όχι στα χρόνια του Περσικού πολέμου. Αυτό το συμπεραίνουμε από τους τάφους καθώς πρόκειται για οικογενειακές συστάδες. Οι περισσότερες συστάδες τάφων περιλαμβάνουν, εκτός από τις αρχαϊκές ταφές (580-480 π.Χ.), ταφές της ύστερης εποχής του σιδήρου (δεύτερο μισό του 7ου- αρχές του 6ου αιώνα π.Χ.) αλλά και των κλασικών και πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (480-279 π.Χ.).
Χριστίνα Καραμανίδου