Του Αθανάσιου Σαββάκη*
Τις τελευταίες ημέρες «ανακάλυψα» το εξής κείμενο:
«Η ανάγκη για όλο και μεγαλύτερες αγορές για τα προϊόντα της, εξωθεί την αστική τάξη στα πέρατα της οικουμένης. Πρέπει να υπάρξει παντού, να ριζώσει παντού, να δικτυωθεί παντού… Νέες βιομηχανίες ξεριζώνουν τις παλαιές, βιομηχανίες που χρησιμοποιούν υλικά από τα πέρατα του κόσμου και που τα προϊόντα τους εξάγονται σε κάθε γωνιά της γης. Στη θέση παλαιών επιθυμιών που ικανοποιούσε η ντόπια παραγωγή εμφανίζονται νέες επιθυμίες, που για να ικανοποιηθούν απαιτούν προϊόντα από άλλες γωνιές της γης και από άλλα κλίματα. Στη θέση της παλαιάς τοπικής και εθνικής απομόνωσης εμφανίζονται σχέσεις και ανταλλαγές προς πάσα κατεύθυνση και η παγκόσμια αλληλεξάρτηση των εθνών. Το ίδιο και για τα πνευματικά προϊόντα: Κάθε πνευματική δημιουργία κάθε έθνους γίνεται κτήμα όλων. Το να είσαι μονόπλευρος και στενόμυαλος σαν έθνος γίνεται όλο και πιο ανέφικτο, και από τη φιλολογία κάθε τόπου ξεπετάγεται μια παγκόσμια λογοτεχνία».
Αυτή είναι η τάση για παγκοσμιοποίηση, όπως την είχε προβλέψει με μεγάλη διορατικότητα πριν από 170 χρόνια περίπου ο Κάρολος Μαρξ, ο οποίος περιγράφει προφητικά επακριβώς τη σημερινή πραγματικότητα. Είτε το θέλουμε, είτε όχι, αυτή είναι η πραγματικότητα που διέπει τον διεθνή ανταγωνισμό. Βεβαίως, η παγκοσμιοποίηση, τόσο ως κοινωνικό φαινόμενο, όσο και ως οικονομική δράση, έχει δεχθεί σκληρή κριτική, και έχει ειδωθεί από πολλούς ως απειλή. Πολλοί ισχυρίζονται ότι:
*Ευνοεί τελικά μόνον τους μεγάλους, και μόνον τους ισχυρούς.
*Oξύνει αντί να αμβλύνει τις οικονομικές ανισότητες.
*Προκαλεί αδίστακτη εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού φτωχών χωρών από πολυεθνικές επιχειρήσεις.
*Επιτρέπει την καταστροφή του περιβάλλοντος και την αδίστακτη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.
Και άλλα πολλά, τα οποία όμως προέρχονται από την οπτική που ο καθένας κρίνει την παγκοσμιοποίηση.
Όμως, το ότι υπάρχουν παγκόσμια προβλήματα τα οποία απασχολούν την παγκόσμια κοινή γνώμη και τους σκεπτόμενους ανθρώπους, δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα αυτά δημιούργησε η μεγαλύτερη ελευθερία στην οικονομική πρωτοβουλία και η απελευθέρωση των αγορών.
Άλλωστε, η παγκοσμιοποίηση δεν συνεπάγεται απλώς μεγαλύτερη ελευθερία στις οικονομικές συναλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα. Η πορεία προς μια παγκόσμια, ή αν θέλετε «οικουμενική», αγορά είναι το αποτέλεσμα της ανάγκης, αλλά και της προσπάθειας ελεύθερων ανθρώπων και επιχειρήσεων να δημιουργήσουν τελικά ένα περιβάλλον που θα τους επιτρέπει να μπορούν να ζουν, να δημιουργούν, να επιχειρούν και να δραστηριοποιούνται με τα λιγότερα κατά το δυνατόν εμπόδια.
Σε αυτό το περιβάλλον αναζητούμε τρόπους με τους οποίους τοποθετούμε την Ελλάδα, τις επιχειρήσεις, τα προϊόντα μας στις διεθνείς αγορές. Τη μάχη εναντίον των εμποδίων στις διεθνείς αγορές τη δίνουν καθημερινά οι εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Εκείνες που παράγουν τυποποιημένα προϊόντα, που έχουν παραχθεί με ευρωπαϊκές προδιαγραφές, από επιχειρήσεις που διαθέτουν παραγωγική ευελιξία και θέληση να διεθνοποιηθούν και να παίξουν σπουδαίο ρόλο στο παγκόσμιο εμπόριο.
Το στοίχημα των «διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων» πρέπει να κερδηθεί από τις ελληνικές επιχειρήσεις, αφού η οικονομική κρίση μας έκανε να σκεπτόμαστε περισσότερο στρατηγικά, γι’ αυτό έχουμε πλέον πολλές επιχειρήσεις σε διάφορους κλάδους με εξαιρετική παρουσία στις διεθνείς αγορές.
*Ο Αθανάσιος Σαββάκης είναι πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος