Skip to main content

One more cup of coffee for the road to Thessaloniki

Στο πρόσωπο του Μπομπ Ντίλαν δικαιώνεται μια ολόκληρη γενιά μουσικών και τροβαδούρων που άλλαξαν τον μουσικό ρου επηρεάζοντας τους νέους μέχρι σήμερα.

Ο Μπομπ Ντίλαν νομπελίστας! Η Σουηδική Ακαδημία του απένειμε το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας, όπως στους δικούς μας ποιητές Γιώργο Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη στις δεκαετίες του 1960 και του 1970. Δεν έχουν περάσει παρά 2,5 χρόνια από το καλοκαίρι του 2014 όταν –έχοντας ήδη κλείσει τα 73 του χρόνια- τραγούδησε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, σε μια βραδιά αληθινή μυσταγωγία για χιλιάδες φίλους του. Ήταν άψογος και όσο απόμακρος έπρεπε. Όσο ακριβώς του άξιζε.

Ασφαλώς στο πρόσωπο του Ντίλαν δικαιώνεται μια ολόκληρη γενιά μουσικών και τροβαδούρων, που άλλαξαν τον ρου της μουσικής και επηρεάζουν αποφασιστικά τους νέους ανθρώπους από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα. Το βραβείο αποτελεί ταυτόχρονα αναγνώριση για την αξία της ροκ ποίησης, που σε πολλές ακόμη περιπτώσεις πέραν του Μπομπ Ντίλαν παρέδωσε στην παγκόσμια λογοτεχνία πραγματικά διαμαντάκια. Που άφησε βαθύ αποτύπωμα στον πολιτισμό του 20ου αιώνα. Και συνεχίζει…

Πρωτίστως πρόκειται για διαφορετικού τύπου τιμή σε έναν τροβαδούρο που έχει περάσει μια ολόκληρη ζωή σε στούντιο ηχογραφήσεων, μεγάλες σκηνές και μικρά πάλκα, όπου έχει κολλήσει τα ένσημά του. Για τη λογοτεχνική και φιλολογική αναγνώριση ενός λαϊκού ποιητή με αξεπέραστο ένστικτο. Ο Ντίλαν, ο οποίος ανέκαθεν έδινε μεγάλη σημασία στα νοήματα που έγραφε και στις λέξεις που πρόφερε με τη βαριά προφορά του, σήμερα θα νιώθει όμορφα και… παράξενα.

Ακολουθώντας τη μουσική παράδοση της πατρίδας του –ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του μαθητή του Γούντι Γκάθρι- με την κιθάρα, το πιάνο και τη φυσαρμόνικά του, την ακατέργαστη φωνή του, τις μελωδίες και κυρίως τους στίχους του ο Ντίλαν κατάφερε να απλώσει την εμβέλεια του σε ολόκληρο τον πλανήτη. Με τα τραγούδια του οι έφηβοι έκλαψαν σε σκοτεινά δωμάτια για τον πρώτο τους έρωτα. Οι νέοι βγήκαν στους δρόμους για να καταγγείλουν την αδικία, τη βία, τον πόλεμο. Άναψε μεγάλες φωτιές, χωρίς ο ίδιος να το επιδιώξει, αφού –όπως σαφέστατα αναφέρει στην αυτοβιογραφία του- το μόνο που θέλησε από την αρχή ήταν να μπορεί να εκφράζεται με καλλιτεχνικό τρόπο. Να είναι, δηλαδή, αυθεντικός.  

Συγχρόνως η είδηση της βράβευσης του Μπομπ Ντίλαν από τη Σουηδική Ακαδημία προκαλεί και  αμηχανία. Η απονομή ενός τόσο έγκυρου, αλλά ταυτόχρονα απόλυτα συστημικού βραβείου, σε έναν καλλιτέχνη που πήρε τα παράσημά του σε δρόμους και πλατείες χάρη στην αντισυμβατική του ταυτότητα ακούγεται… περίεργα. Κυρίως, όμως, πιστοποιεί ότι –πέρα από ελάχιστες εξαιρέσεις- το κατεστημένο βρίσκει τρόπους να εγκολπώνεται τους πρωτοπόρους, ακόμη κι αν οι ίδιοι δεν επιδιώκουν κάτι τέτοιο. Άλλωστε από μια τέτοια σχέση μόνο το κατεστημένο κερδίζει. Οι μόνοι που τη… γλιτώνουν είναι όσοι «πρόλαβαν» να φύγουν νωρίς από κοντά μας και τους τυλίξε για πάντα το σύννεφο του μύθου...