Για μια πολύ δύσκολη ημέρα για όλη την Ελλάδα κάνει λόγο ο καθηγητής Νίκος Μιχαλόπουλος, Διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και Συντονιστής της ερευνητικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ που μελετά την ατμοσφαιρική σύσταση και την κλιματική αλλαγή. Με τις μεγάλες πυρκαγιές σε Έβρο, Βοιωτία, Εύβοια και Αττική να είναι σε εξέλιξη μεταξύ άλλων, σταθμοί της ΠΑΝΑΚΕΙΑ κατέγραψαν την Τρίτη υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων ακόμα και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τα πύρινα μέτωπα.
«Οι βορειοανατολικοί άνεμοι μεταφέρουν τον καπνό από την Αλεξανδρούπολη μέχρι και τα νησιά του Ιουνίου» εξηγεί ο καθηγητής, επισημαίνοντας ότι οι μετρήσεις χτύπησαν κόκκινο στο «τρίγωνο» Άρτα – Γιάννενα – Τρίκαλα, ενώ έχει επιβαρυνθεί και όλη η Πελοπόννησος. «Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη έκταση», σημειώνει μιλώντας στην «Καθημερινή». Ο ίδιος το μεσημέρι της Τρίτης βρισκόταν στην Πελοπόννησο. «Από το Ναύπλιο βλέπαμε τον καπνό. Ήταν πραγματικά εντυπωσιακό» προσθέτει.
Όπως αποτυπώνεται σε εικόνα του ευρωπαϊκού δορυφόρου METEOSAT-11 που επεξεργάστηκε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ο καπνός από την πυρκαγιά στην περιοχή του Έβρου έφτασε περίπου 950 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά, καλύπτοντας έκταση ίση με περίπου 110.000 τετ. χλμ που αντιστοιχεί περίπου στο 80% της ελληνικής επικράτειας. «Είναι από τις πιο εντυπωσιακές μεταφορές καπνού που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, δεδομένης της μεγάλης περιοχής που κάλυψε», είπε στην «Καθημερινή» ο διευθυντής του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος.
Υπό τις παραπάνω συνθήκες, οι συγκεντρώσεις των λεπτών σωματιδίων PM2.5 (σωματίδια με διάμετρο μικρότερη από 2,5 εκατομμυριοστά του μέτρου), στις 11.00 το πρωί της Τρίτης στην Αλεξανδρούπολη, έφτασαν έως και τα 106 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο σε ωριαία βάση. Σημειώνεται ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θεωρεί ότι μία ασφαλής μέση τιμή εικοσιτετραώρου είναι τα 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Στις 13.00 το μεσημέρι η τιμή που καταγράφηκε στην Άρτα ήταν 111 μικρογραμμάρια, ενώ στις 16:00 το απόγευμα ο σταθμός στην Ανατολή Ιωαννίνων έδειχνε 80 μικρογραμμάρια, τιμές που χαρακτηρίζονται από την επιστημονική ομάδα της ΠΑΝΑΚΕΙΑ ως εξαιρετικά κακές. Κακές ήταν οι συνθήκες και στην Πελοπόννησο με τους σταθμούς σε Πάτρα και Ναύπλιο να καταγράφουν τιμές τριπλάσιες των αποδεκτών.
«Θέλει ιδιαίτερη προσοχή καθώς 24ωρη έκθεση σε τέτοιες συγκεντρώσεις μπορεί να είναι πολύ επιβλαβής όχι μόνο για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες αλλά και για τον μέσο πολίτη» λέει ο κύριος Μιχαλόπουλος, προτρέποντας τους πολίτες να παρακολουθούν την εξέλιξη του φαινομένου μέσα από την ιστοσελίδα air-quality.gr όπου μέσα από έναν διαδραστικό χάρτη μπορούν ανά πάσα στιγμή να ενημερώνονται για τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε περιοχή.
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην Αττική, ο κύριος Μιχαλόπουλος την χαρακτηρίζει μέτρια, επισημαίνοντας ωστόσο ότι μπορεί να επιδεινωθεί ανάλογα με τους ανέμους. «Στην Αθήνα ήδη από το πρωί φαίνεται πως έχουν αυξηθεί οι συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων, οπότε θέλει μια προσοχή, καθώς ο συνδυασμός με τη ζέστη κάνει την κατάσταση ακόμα πιο δύσκολη». Στο Χαϊδάρι το απόγευμα της Τρίτης οι συνθήκες ήταν κακές (31μg/m³) ενώ στο Π. Φάληρο μέτριες (22μg/m³).
Οδηγίες από τους Πνευμονολόγους
Λόγω των πυρκαγιών που βρίσκονται σε εξέλιξη, η Ένωση Πνευμονολόγων Ελλάδας συνιστά στους πολίτες να απομακρύνονται άμεσα από περιοχές με πυκνό καπνό για την προστασία τους ή, εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό, να παραμείνουν σε δροσερούς ή κλιματιζόμενους χώρους, με κλειστά παράθυρα και πόρτες. Παράλληλα, κρίνεται σκόπιμο να αποφεύγουν τις άσκοπες μετακινήσεις ενώ αν χρειαστεί να μετακινηθούν με αυτοκίνητο εντός των συγκεκριμένων περιοχών να κρατούν τα παράθυρα κλειστά και να θέτουν σε λειτουργία την ανακύκλωση αέρα καμπίνας.
Σε ό,τι αφορά τους ασθενείς με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το βρογχικό άσθμα, οι πνευμονολόγοι συνιστούν να βρίσκονται σε συνεχή επαφή με τον γιατρό τους και να λαμβάνουν την αγωγή τους συστηματικά, σύμφωνα με τις οδηγίες του. Συμπτώματα όπως η δυσκολία στην αναπνοή, ο βήχας ή η αποβολή πτυέλων θα πρέπει να αναφέρονται άμεσα στον θεράποντα πνευμονολόγο. «Θερμή παράκληση για αποφυγή αλόγιστης χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος έτσι ώστε να μην υπάρχει πιθανότητα διακοπών σε αναπνευστικούς ασθενείς που απαιτούν συνεχή λήψη οξυγονοθεραπείας» αναφέρουν χαρακτηριστικά.