Η θεωρία του «μισοάδειου και μισογεμάτου ποτηριού» ισχύει προφανώς και στο πώς βλέπουν την πρόοδο του ΕΣΠΑ 2014-2020 οι πιο απαισιόδοξοι και επειγόμενοι για επενδυτικούς πόρους και, οι πιο αισιόδοξοι ή απλώς αυτοί που θέλουν να πείσουν για την καλή εξέλιξη του προγράμματος που «φέρνει χρήματα στην πραγματική οικονομία».
Στο σημείο όμως που συναντώνται το μισοάδειο και μισογεμάτο, βρίσκεται η ξεκάθαρη πραγματικότητα των αριθμών που κι αυτή βεβαίως έχει τους αστερίσκους της, που στην περίπτωση των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης και εν προκειμένω του ΕΣΠΑ 2014-2020, είναι τα περίφημα έργα-γέφυρες.
Οι αριθμοί λοιπόν λένε, με βάση στοιχεία που έχουν αναρτηθεί στο διαδικτυακό τόπο του υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης, ότι στο σύνολο των εγκεκριμένων και συμβασιοποιημένων έργων έχουν, μέχρι και το Α’τρίμηνο του 2017, γίνει πληρωμές μόλις για το 11,26%, που σε ποσό αντιστοιχεί σε 1,616 δις. ευρώ.
Εάν το ποσοστό 11,26% θεωρείται «υψηλή απορροφητικότητα», όταν ήδη το ΕΣΠΑ έχει φθάσει στο μέσο της κανονικής του διάρκειας υλοποίησης, τότε μάλλον κάπου πρέπει να υπάρχουν προβλήματα και άλλα, πέραν του πολύ γνωστού «κολλήματος», του Πληροφοριακού Συστήματος Κεντρικών Ενισχύσεων. Καθυστερήσεις επί καθυστερήσεων για την προκήρυξη προγραμμάτων που περιμένει η αγορά, αλλά και προκηρύξεις του δευτέρου κύκλου σε προγράμματα, χωρίς ακόμη να έχουν κλείσει οι εγκρίσεις του πρώτου, όπως στην περίπτωση των Αυταπασχολούμενων Πτυχιούχων.
Από τους αναρτημένους πίνακες προκύπτει ότι ορισμένοι θεματικοί στόχοι πάνε καλύτερα από άλλους, με την έννοια ότι εκδηλώνεται ενδιαφέρον για αυτούς, κάτι που φαίνεται από το ύψος των προϋπολογισμών των έργων που συμβασιοποιήθηκαν . Έτσι, στο στόχο «Ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ» που έχει προϋπολογισμό κοντά 540 εκατ. ευρώ, οι συμβασιοποιήσεις έφθασαν περίπου στα 534 εκατ. ευρώ, αλλά οι ως τώρα πληρωμές είναι κάτι λιγότερο από 134 εκατομμύρια.
Στόχος που δεν δείχνει να κινείται είναι επί παραδείγματι αυτός του Περιβάλλοντος αφού οι συμβασιοποιήσεις είναι στο 1/3 του προϋπολογισμού, δηλαδή στα 588 εκατ. ευρώ, ενώ οι πληρωμές είναι στα 271 εκατ. ευρώ.
Ας σημειωθεί ότι σε αυτή την όχι και τόσο καλή εξέλιξη του ΕΣΠΑ, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι πρώτη σε πληρωμές, με το ποσό των 552 εκατ. ευρώ, με την Αττική να έρχεται δεύτερη, ενώ πολύ χαμηλά βρίσκονται οι Περιφέρειες Ιονίων Νήσων, Βορείου Αιγαίου και Νοτίου Αιγαίου.
Διευκρινιστικά σημειώνεται ότι οι πληρωμές δεν αφορούν έργα που προκηρύχθηκαν από τις Περιφέρειες, αλλά εκταμιεύσεις, πληρωμές, που έγιναν σε περιφερειακό επίπεδο με μεγάλα κονδύλια να κατευθύνονται σε έργα - γέφυρες από τον προηγούμενο ΚΠΣ, όπως είναι το έργο του Μετρό στην περίπτωση της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (σ.σ. 300 εκατ., κυρίως για παλαιές διεκδικήσεις , για δαπάνες της αρχαιολογίας κ.αλ.)