Skip to main content

Μισό εκατ. νέες θέσεις στον τομέα τεχνολογίας πληροφοριών έως το 2025

Η σημαντικότερη επίπτωσή της τεχνολογίας στην αγορά εργασίας είναι, όπως αναφέρει το CEDEFOP, ο μετασχηματισμός του περιεχομένου της εργασίας.

Ο τομέας Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) είναι αυτός στον οποίο οι εργαζόμενοι έχουν βιώσει τεχνολογικές αλλαγές στον χώρο εργασίας κατά τα πέντε τελευταία χρόνια στην Ευρωπαική Ένωση, σύμφωνα με έρευνα του CEDEFOP.

Συγκεκριμένα, το 57% όσων εργάζονται στον ΤΠΕ έχουν βιώσει αλλαγές, έπειτα ακολουθεί ο τομέας του αερίου, του ηλεκτρισμού και των εξορύξεων, τα οικονομικά και η ασφαλιστική και οι επαγγελματικές και επιστημονικές υπηρεσίες. 

Όπως αναφέρει στην ανάλυσή του το CEDEFOP, η ανησυχία πολλών εργαζομένων σχετικά με την ανάπτυξη της τεχνολογίας και την είσοδο στην ψηφιακή εποχή αφορά την υποκατάσταση των θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με το Cedefop, το 43% των ενήλικων εργαζομένων στην ΕΕ είδαν τις τεχνολογίες που χρησιμοποιούν να αλλάζουν κατά τα πέντε τελευταία χρόνια. Εκτός από τις επαναλαμβανόμενες εργασίες χαμηλής ειδίκευσης, η τεχνολογία μπορεί τώρα να εκτελεί και περίπλοκα καθήκοντα, όπως αναζητήσεις πληροφοριών νομικού ενδιαφέροντος και ορισμένες χειρουργικές επεμβάσεις. Η εργασία του οδηγού θεωρούνταν κάποτε σίγουρη απασχόληση καθώς οι συνθήκες που περιβάλουν την οδήγηση είναι απρόβλεπτες, αλλά σήμερα τα αυτοκίνητα που κινούνται χωρίς οδηγό είναι πλέον πραγματικότητα.

Ωστόσο, η τεχνολογία έχει δημιουργήσει και θέσεις εργασίας που δεν υπήρχαν λίγα χρόνια πριν, όπως αναλυτές διαδικτύου και σχεδιαστές εφαρμογών. Το Cedefop προβλέπει μισό ακόμα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας στην ΕΕ στον κλάδο των ΤΠΕ μέχρι το 2025. Η ιστορία δείχνει επίσης ότι η τεχνολογία έχει απρόβλεπτα οφέλη όσον αφορά την απασχόληση. Ποιος μπορούσε να προβλέψει τα οφέλη των πρώτων ιπτάμενων μηχανών για την τουριστική βιομηχανία;

Η τεχνολογία μπορεί να καταστρέφει ορισμένες θέσεις εργασίας και να δημιουργεί άλλες, αλλά η σημαντικότερη επίπτωσή της είναι ο μετασχηματισμός του περιεχομένου της εργασίας. Μελέτη του 2016 που αφορούσε σειρά χωρών του ΟΟΣΑ υπολόγισε ότι κατά μέσο όρο μόλις το 9% των θέσεων εργασίας αντιμετώπιζαν υψηλό κίνδυνο λόγω του αυτοματισμού αλλά τουλάχιστον το 70% των καθηκόντων αυτών των θέσεων μπορούσαν να αυτοματοποιηθούν.

Το ενημερωτικό σημείωμα του CEDEFOP αναφέρει πως ο τρόπος με τον οποίο η τεχνολογία μετασχηματίζει τις θέσεις εργασίας δείχνει ότι για να μπορεί κανείς να παρακολουθεί τις συνεχιζόμενες αλλαγές, δεν αρκεί να βελτιώνει τις ψηφιακές του γνώσεις. «Όσοι απασχολούνται σε θέσεις εργασίας για τις οποίες απαιτούνται υψηλού επιπέδου δεξιότητες ΤΠΕ χρειάζονται επίσης ένα σημαντικό σύνολο συμπληρωματικών δεξιοτήτων. Πέραν των γνώσεων ανάγνωσης, γραφής και αριθμητικής, πρέπει επίσης να είναι σε θέση να προγραμματίζουν, να οργανώνουν, να επικοινωνούν και να εργάζονται ομαδικά. Για να εργάζεται κανείς σε δουλειά που απαιτεί υψηλό επίπεδο δεξιοτήτων ΤΠΕ συνήθως οφείλει να γνωρίζει και ξένες γλώσσες», αναφέρει το ευρωπαϊκό σώμα.

Όπως υπογραμμίζεται, δεν θα γίνει κάθε οδηγός φορτηγού προγραμματιστής υπολογιστών ούτε και χρειάζεται να γίνει. «Οι μελλοντικοί οδηγοί ενδέχεται να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να κατευθύνουν οχήματα που κινούνται χωρίς οδηγό ή τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη για την παράδοση προϊόντων παρά να κάθονται πίσω από ένα τιμόνι. Από την οδήγηση όμως στην εφοδιαστική είναι ένα βήμα προς τα πάνω και αυτό αναδεικνύει ακόμα περισσότερο τη σημασία των συστημάτων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να παρέχονται οι συνδυασμοί των δεξιοτήτων που απαιτούνται καθόλη τη διάρκεια του εργασιακού βίου.

Οι προηγούμενες βιομηχανικές επαναστάσεις βοήθησαν στην ανάπτυξη συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης που έδιναν στους νέους ανθρώπους κοινωνικές και τεχνικές δεξιότητες για ολόκληρο τον επαγγελματικό τους βίο. Τώρα η τεχνολογική αλλαγή επιταχύνει την απαξίωση των δεξιοτήτων, γεγονός που σημαίνει ότι οι περισσότερες μελλοντικές δεξιότητες θα αποκτηθούν εντός του χώρου εργασίας κατά την ενήλικη ζωή. Ως εκ τούτου, τα συστήματα πρέπει να είναι πιο ευέλικτα. Οι ψηφιακές δεξιότητες συγκαταλέγονται σε εκείνες που έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτυχθούν μέσω της πρακτικής στην εργασία και του παιχνιδιού στον ελεύθερο χρόνο. Η ευκολότερη επικύρωση των ψηφιακών δεξιοτήτων που αποκτούνται εκτός του επίσημου συστήματος εκπαίδευσης και κατάρτισης θα τις καθιστούσε περισσότερο ορατές και θα βελτίωνε τις προοπτικές απασχόλησης.

Ο συνδυασμός των ψηφιακών δεξιοτήτων με άλλες τεχνικές και συμπεριφορικές δεξιότητες θα διασφαλίσει το ότι άνθρωποι και τεχνολογία εξακολουθούν να αλληλοσυμπληρώνονται. Η τεχνολογία μπορεί να εκτελεί καθήκοντα και να συλλέγει δεδομένα, αλλά οι άνθρωποι είναι αυτοί που πρέπει να αποφασίζουν ποια καθήκοντα πρέπει να είναι αυτά και πως ερμηνεύονται τα δεδομένα. Όπως είπε κάποτε ο Πικάσο, «οι υπολογιστές είναι ανόητοι, γνωρίζουν μόνο απαντήσεις».