του Γιώργου Μητράκη
Τώρα που η αντιπεριφερειάρχης Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου ανέλαβε την υπευθυνότητα του Οργανισμού Τουριστικής Προβολής και Μάρκετινγκ Θεσσαλονίκης υπάρχει η ελπίδα ότι το τουριστικό προϊόν της πόλης αρχικά θα διαμορφωθεί και εν συνεχεία θα προβληθεί, ώστε να προσελκύσει επισκέπτες και έσοδα. Η ίδια η κ. Πατουλίδου εμφανίζεται αισιόδοξη ότι θα τα καταφέρει, κάτι που είναι πιθανόν, αφού εδώ και χρόνια δεν έχει γίνει τίποτα οργανωμένο στο συγκεκριμένο πεδίο, επομένως ότι κι αν γίνει θα είναι κέρδος. Ο χρόνος θα δείξει αν η Ολυμπιονίκης θα μπορέσει να φωνάξει «Για τη Θεσσαλονίκη, ρε γαμώτο!». Προς το παρόν το μόνο που υπάρχει ως προίκα –αν υπάρχει κι αυτό- είναι το σήμα της πόλης, μια καρδιά σε μπλε και κόκκινο χρώμα που (υποτίθεται ότι) μπορεί να προσαρμοστεί σε κάθε χρήση και να εξελιχθεί σε σήμα κατατεθέν της πόλης. Ένα χρήσιμο «όπλο» στη «μάχη» των εντυπώσεων…
Πριν, όμως, από τις εντυπώσεις χρειάζεται η ουσία, που δεν είναι άλλη από τη διαμόρφωση μιας τουριστικής ταυτότητας για τη Θεσσαλονίκη. Για να συμβεί αυτό στην πράξη απαιτείται αρχικά ένας σχεδιασμός από επαγγελματίες, οι οποίοι θα καθορίσουν τα τουριστικά πλεονεκτήματα. Στη συνέχεια θα πρέπει να ασκηθεί η απαιτούμενη πολιτική πίεση, ώστε να συνεργαστούν αυτοί που πρέπει για το τελικό αποτέλεσμα.
Μιλώντας με ανθρώπους έμπειρους στον τουρισμό τα συμπεράσματα βγαίνουν με ευκολία, στις γενικές τους γραμμές τουλάχιστον. Ποια είναι τα τουριστικά πεδία, στα οποία μπορεί να ποντάρει η Θεσσαλονίκη;
Πρώτον, στην ιστορία της, κυρίως τη βυζαντινή της περίοδο. Αυτό σημαίνει ότι από τις εκκλησίες μέχρι τα μουσεία και τα μνημεία και από τους ξεναγούς μέχρι τα μέσα μεταφοράς (δημόσια και ιδιωτικά) ο συντονισμός θα πρέπει να είναι απόλυτα συμβατός με τις επιταγές της τουριστικής αγοράς. Διαδρομές, διαδραστικότητα, συμπληρωματικότητα, ευελιξία, ωράρια, πολιτιστικές δράσεις. Όλα σε ένα ρυθμό, σε μία χορογραφία.
Δεύτερον, στον σύγχρονο αστικό πολιτισμό που προσφέρει. Αγορά, θεάματα, ακροάματα, γαστρονομία, βόλτες, χαλάρωση, διασκέδαση, ψυχαγωγία. Εδώ τα ωράρια και οι τιμές παίζουν καθοριστικό ρόλο. Έστω ότι κάποιος Έλληνας ή ξένος επισκέπτης έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να αλλάξει τον αέρα του ένα Σαββατοκύριακο και είτε βρει την αγορά κλειστή, είτε πληρώσει έναν καφέ… χρυσάφι, δύσκολα θα ξαναέρθει ή θα τη διαφημίσει. Η καλύτερη επένδυση για έναν τουριστικό προορισμό είναι οι εντυπώσεις όσων προηγήθηκαν.
Τρίτον, η αξιοποίηση της εγγύτητας με ιδιαίτερους χώρους. Όλυμπος, Μετέωρα, Χαλκιδική, Βεργίνα, Πέλλα, Αμφίπολη, Άγιος Όρος, Βήματα Αποστόλου Παύλου. Πρόκειται για περιοχές παγκοσμίως γνωστές, που απέχουν από μία έως δύο – τρεις ώρες από τη Θεσσαλονίκη και άρα προσφέρονται για ημερήσιες εκδρομές.
Τέταρτον, η τρίτη δυνατότητα της Θεσσαλονίκης συνδέεται με το λιμάνι και τα κρουαζιερόπλοια. Σήμερα τα τριάντα τόσα που έρχονται κάθε χρόνο είναι λίγα και μπορούν με πρόσθετη προσπάθεια να πολλαπλασιαστούν.
Όλα αυτά είναι εφικτά για τη Θεσσαλονίκη. Κυρίως όμως μπορούν να έχουν γρήγορα αποτελέσματα, χωρίς μεγάλες ή… βαριές υποδομές. Πολύ περισσότερο που βρισκόμαστε σε χρόνια κατά τα οποία οι ξένοι επισκέπτες δείχνουν τα επιλέγουν και πάλι την Ελλάδα. Εκείνο που απαιτείται είναι η πολιτική βούληση και η ικανότητα στο μάνατζμεντ της «μεγάλης εικόνας», ώστε όλοι οι εμπλεκόμενοι (δημόσιες υπηρεσίες, επαγγελματικούς συλλόγους, Επιμελητήρια κ.λπ.) να συντονιστούν, ξεπερνώντας τα μικροπροβλήματα. Διότι για μικροπροβλήματα πρόκειται…