Συμφώνως προς τις επίσημες ανακοινώσεις, η συζήτηση στα Σκόπια μεταξύ των δύο υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Σκοπίων, περιεστράφη γύρω από θέματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα περίφημα -και κατά πολλούς διαβόητα- ΜΟΕ. Το γεγονός όμως ότι δεν ανακοινώθηκε κάτι ουσιαστικό, το θεωρώ περίεργο. Δεν υπήρξε κάποια υπογραφή συμφωνίας σε συγκεκριμένο θέμα που να αφορά τις δυο χώρες.
Οι ανακοινώσεις και οι επίσημες δηλώσεις κάνουν λόγο για ένα επιπλέον σημαντικό βήμα στην ενίσχυση των σχέσεων Ελλάδας και Σκοπίων, στο δρόμο που άνοιξαν τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, με στόχο την εμπέδωση κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, ενώ παράλληλα, όπως ειπώθηκε, τέθηκαν οι βάσεις της διαδικασίας πάνω στην οποία θα κινηθεί η περαιτέρω διαπραγμάτευση για το θέμα της ονομασίας.
Δηλαδή, ο Ν. Κοτζιάς πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στα Σκόπια για να ασχοληθεί γενικώς και αορίστως με τα ΜΟΕ, να εκφραστεί θετικά για τη νέα κατάσταση στα Σκόπια και να δεχθεί ανάλογες φιλοφρονήσεις από τον Ντιμιτρόφ; Έγραψα και παλαιότερα, ότι οι επίσημες επισκέψεις υπουργών και πολύ περισσότερο πρωθυπουργών, επιβάλλεται να παραγάγουν συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Όταν δεν ανακοινώνεται κάτι παρόμοιο σημαίνει πως η σοβαρή συζήτηση δεν είναι ανακοινώσιμη. Συζητήσεις για την πορεία των ΜΟΕ διεξάγουν οι τεχνοκράτες των υπουργείων, και όπου συμφωνήσουν καλούνται οι υπουργοί να νομιμοποιήσουν με την υπογραφή τους την συμφωνία.
Επομένως, μόνον από διαρροές, και μετά πάροδο χρόνου θα πληροφορηθούμε τι νόημα είχε η επίσκεψη του Ν. Κοτζιά στα Σκόπια. Πιστεύω, πως το κύριο θέμα συζήτησης ήταν διαδικασία εξεύρεσης λύσης στην ονομασία, αλλιώς δεν βρίσκω νόημα στην επίσκεψη Κοτζιά. Κι αυτό το θέμα, δεν καίει μόνον τους Σκοπιανούς, αλλά και Αμερικανούς με Ευρωπαίους.
Σε προηγούμενο σημείωμα για τα Βαλκάνια είχα αναφερθεί στην αγωνιώδη προσπάθεια της Δύσης να εξαλείψει κάθε πιθανότητα επιρροής στην περιοχή, κυρίως από την Ρωσία, και δευτερευόντως από την Τουρκία, χώρες που έχουν δυνατά ερείσματα στους βαλκανικούς λαούς. Απαιτείται τώρα να προσθέσω την ύπαρξη και άλλου ισχυρού αντιπάλου της Δύσης, τον οποίον θέλουν να απομακρύνουν: την Κίνα.
Ο Αμερικανός διπλωμάτης, Κάμερον Μάντερ, που διετέλεσε πρέσβης των ΗΠΑ στο Βελιγράδι, σε άρθρο του στο Stratfor επισημαίνει τον κίνδυνο για τις ΗΠΑ, της προσέγγισης της Κίνας στις βαλκανικές χώρες. Θεωρεί απαραίτητο να εστιάσει η Δύση περισσότερο την προσοχή της στα Δυτικά Βαλκάνια, γιατί «η άλλη πλευρά ( η κινεζική) αφήνει σταθερά το στίγμα της στην οικονομία της περιοχής, με επενδύσεις και με έργα υποδομών».
Στην ουσία δηλαδή, εκείνο που ζητά είναι η ένταξη των χωρών των δυτικών Βαλκανίων σε οργανισμούς της Δύσης (ΝΑΤΟ και Ε.Ε.) ώστε να εξαλειφθεί κάθε πιθανότητα μη δυτικής προσέγγισης. Ίσως, αυτήν την επιθυμία των Δυτικών εκμεταλλεύεται και ο Έντι Ράμα, πιστεύοντας ότι η Αλβανία θα ενταχθεί σίγουρα στην Ε.Ε. γι’ αυτό και δείχνει να αδιαφορεί στις προειδοποιήσεις της Ελλάδας ότι θα μας βρει αντίθετους, με τα όσα ανθελληνικά πράττει.
Τα Σκόπια έχουν ανακοινώσει ότι ο Νίμιτς είναι έτοιμος να καταθέσει νέα πρόταση για την ονομασία των Σκοπίων. Πόσο νέα, μπορεί να είναι άραγε; Όλες οι εκδοχές έχουν κατατεθεί. Η μόνη αλλαγή από τα προηγούμενα είναι η ειλημμένη απόφαση της νέας κυβέρνησης των Σκοπίων να δεχθεί σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, αλλά -κι αυτό έχει σημασία- υπό την αίρεση της συμφωνίας της αντιπολίτευσης και της έγκρισης με δημοψήφισμα από τον λαό.
Αυτή η "αίρεση" δημιουργεί την υπόνοια ότι, είτε ο Γκρούεφσκι πιέστηκε και δεν θα φέρει αντιρρήσεις, παρά μόνο για την "τιμή των όπλων" (στο δημοψήφισμα μπορεί να ζητήσει αποχή, ώστε να μη νομιμοποιήσει το αποτέλεσμα, και άλλα παρόμοια επιχειρήματα που εφευρίσκουν οι πολιτικοί, για να ευνοήσουν με την αποχή τους την κυβέρνηση), είτε το ζήτημα της ονομασίας δεν είναι το πρώτιστο για τους Σκοπιανούς, αλλά να μας πείσουν να δεχτούμε για ένταξη με την προσωρινή ονομασία FYROM.
Το βάρος, βεβαίως της απόφασης, πέφτει προσωπικώς στον Ν. Κοτζιά, δεδομένου ότι υπουργοί και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν υπογράψει κείμενα με τα οποία ζητούν να ονομαστούν τα Σκόπια, μόνον "Μακεδονία". Πόσο δυνατές είναι οι πλάτες του υπουργού;