Στον Μέντορα εμπιστεύτηκε ο Οδυσσέας τα μυστικά του φεύγοντας για τον Τρωικό Πόλεμο και τη μορφή του έπαιρνε η θεά Αθηνά για να συνοδεύσει τον Τηλέμαχο σε αναζήτηση του πατέρα του. Στις μέρες μας, ο μέντορας, ως πνευματικός οδηγός και καθοδηγητής, μπορεί να βοηθήσει έναν νεαρό πρόσφυγα να κερδίσει ξανά τη ζωή του και να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον του.
Στην ιδέα της καθοδήγησης (Mentorship) στηρίζεται το πρόγραμμα «Re-Generations», που υλοποιεί η ΑΡΣΙΣ -Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων από τον Δεκέμβριο του 2018 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάιο 2022.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κοινωνική λειτουργός και συντονίστρια του προγράμματος Νίκη Γκόντα, στόχος είναι η βελτίωση της υποστήριξης των νεαρών μεταναστών και προσφύγων που ζουν μόνοι ή με τις οικογένειες τους στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, μέσα από την ενεργή συμμετοχή των πολιτών.
«Αφού εκπαιδεύτηκαν οι ενδιαφερόμενοι πολίτες, κάναμε το ταίριασμα με ωφελούμενούς μας, πρόσφυγες είτε αιτούντες άσυλο, 18-22 χρόνων. Δημιουργήσαμε συνολικά 42 ζευγάρια μεντόρων και νέων, παρέχοντας παράλληλα ψυχοκοινωνική και συμβουλευτική υποστήριξη και με σκοπό, για ένα διάστημα αρχικά έξι μηνών, να δημιουργήσουν μια σχέση και να συναντιούνται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, συνθήκη που βέβαια τροποποιήθηκε λόγω της πανδημίας», περιγράφει η συντονίστρια του προγράμματος.
«Δέσιμο» μέσα από μια βόλτα
Τι ζητούν όμως οι νέοι και οι νέες από τους μέντορές τους; Σύμφωνα με την κ. Γκόντα, πολλές φορές χρειάζονται υποστήριξη στην εκπαίδευση (περισσότερα μαθήματα εκμάθησης ελληνικών), βοήθεια για να συντάξουν το βιογραφικό τους ή να εντοπίσουν τις κατάλληλες γι΄ αυτούς, αγγελίες για εργασία.
Βοήθεια για να εγγραφεί στο νυχτερινό λύκειο ήθελε ο Αρούνα από την Ηλέκτρα, τη μέντορά του, η οποία βρισκόταν δίπλα του και όταν αρρώστησε. «Ανέβασε πυρετό ένα βράδυ και μου τηλεφώνησε για να με ρωτήσει τι να κάνει καθώς είναι μόνος του στην Ελλάδα», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ηλέκτρα.
Με τον νεαρό πρόσφυγα από το Μάλι, κάνουν μεγάλους περιπάτους στη Θεσσαλονίκη συζητώντας για την ιστορία της πόλης, τα μνημεία αλλά και την καθημερινότητά της. «Μία φορά με ρώτησε αν είναι σωστό που μια κυρία σε ένα λεωφορείο του είπε πως είναι πιασμένη η θέση δίπλα της όταν θέλησε να καθίσει», τονίζει, προσθέτοντας πως, τελικά, αυτά που δίνουν οι μέντορες στους άλλους, γυρνάνε πολλαπλάσια στους ίδιους.
Ικανοποιημένος από τη ζωή και τους ανθρώπους στη Θεσσαλονίκη δήλωσε, από την πλευρά του, ο Αρούνα, ξεκαθαρίζοντας ότι αυτό που είχε πραγματικά ανάγκη, ήταν κάποιον να μιλάει. «Δεν έχω κανέναν εδώ και η Ηλέκτρα με βοήθησε με το σχολείο και με τα χαρτιά που χρειαζόταν για να δουλέψω στο εργοστάσιο όπου είμαι μέχρι σήμερα», προσθέτει.
Η Γιάννα, από την πλευρά της, εξεπλάγη από τα πόσα κοινά σημεία ανακάλυψαν με την νεαρή μεντορευόμενή της, τη Ζάχρα, και πόσο καταλυτική ήταν η γνωριμία τους για την κατάρριψη κάποιων στερεοτύπων.
«Γνώρισα μια 19χρονη κοπέλα μοντέρνα, η οποία, αντίθετα απ' ό,τι περίμενα, δεν φορούσε μαντίλα και δεν μου ζητούσε ποτέ τίποτα! Κάναμε βόλτες συζητώντας και αυτό που θυμάμαι είναι ότι μου έλεγε πόσο στάσιμη αισθανόταν», περιγράφει την εμπειρία της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Γιάννα, διευκρινίζοντας ότι η Ζάχρα βρίσκεται πλέον στη Γερμανία αλλά εξακολουθούν να έχουν επαφές.
«Με το που άρχισε η μεταναστευτική κρίση, ήθελα να εμπλακώ με κάποιο τρόπο και να βοηθήσω γιατί κι εγώ είμαι μετανάστρια. Είμαι Αρμένισσα και ήρθα σε μικρή ηλικία στην Ελλάδα γι αυτό και με τη Ζάχρα ένιωθα ότι κάτι μας ενώνει, παρά τις συνθήκες που σίγουρα ήταν διαφορετικές».
Μέντορες και νέοι φωτογραφίζονται
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου προγράμματος καθοδήγησης (mentoring) πραγματοποιήθηκαν 8 ομαδικές συναντήσεις με εκπαιδευτή τον Ανδρέα Τσονίδη, φωτογράφο και οικογενειακό θεραπευτή, με σκοπό την ενίσχυση της επικοινωνίας μεταξύ των μελών της ομάδας των νέων και των μεντόρων. Οι συμμετέχουσες και οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να χρησιμοποιήσουν το φωτογραφικό μέσο ως τρόπο επαναγνωριμίας μεταξύ τους και με τον τόπο στον οποίο ζουν. Οι εικόνες που έφτιαξαν θα παρουσιαστούν σε υπαίθρια έκθεση φωτογραφίας που διοργανώνεται το ερχόμενο Σάββατο 26 Φεβρουαρίου και ώρα 11:00-16:00 στη Θεσσαλονίκη, στο στενό Δημάρχου Βαμβακά.
Το «Re-Generations» είναι ευρωπαϊκό διακρατικό πρόγραμμα, υλοποιείται από την ΑΡΣΙΣ με τη συχρηματοδότηση του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης της Ε.Ε. και με την υποστήριξη των οργανώσεων Defence for Children International (Ιταλία) και Punt de Referència (Ισπανία).