Με νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας απειλεί την Ελλάδα ο οίκος αξιολόγησης, με αφορμή το σ/ν περί αναδιάρθρωσης των χρεών των νοικοκυριών. Για «εσφαλμένες υποθέσεις» κάνει λόγο ο γγ Κατ
Με νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας απειλεί την Ελλάδα ο οίκος Fitch Ratings, με αφορμή την επερχόμενη εφαρμογή του σχεδίου νόμου περί αναδιάρθρωσης των χρεών των νοικοκυριών, στην υπάρχουσα μορφή. Για «εσφαλμένες υποθέσεις» κάνει λόγο ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή, Δημήτρης Σπυράκος, υπεραμυνόμενος του νομοσχεδίου.
Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, αν εφαρμοστεί το σ/ν, θα μειωθεί η ανάκτηση κεφαλαίων, ενώ παράλληλα θα αυξηθούν οι στάσεις πληρωμών σε μια σειρά οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως υποθήκες και καταναλωτικά δάνεια. Επίσης υπογραμμίζεται ότι η εισαγωγή χαλαρότερων προτύπων στο σύστημα «Τειρεσίας» θα επιφέρει περαιτέρω επιδείνωση στο μέτωπο των χρεών.
Από την πλευρά του ο κ. Σπυράκος τόνισε ότι οι εκτιμήσεις από τον οίκο Fitch «βασίζονται στην εσφαλμένη υπόθεση ότι προωθείται γενικευμένη ρύθμιση καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων».
Μάλιστα παρέθεσε και σειρά επιχειρημάτων υπέρ της εφαρμογής του σ/ν, όπως:
- Το εν λόγω σχέδιο νόμου εισάγει θεσμούς που υπάρχουν από χρόνια στην πλειοψηφία των χωρών της ευρωζώνης, και όπως δείχνουν εμπειρικές μελέτες όχι μόνο δεν διατάραξε, αλλά αντίθετα ενίσχυσε την ηθική των πληρωμών. Και αυτό γιατί η πληρωμή δεν παραμένει σε αυτές τις περιπτώσεις στη διαιώνιση του χρέους, αλλά προσφέρει διέξοδο και προοπτική απεγκλωβισμού από την υπερχρέωση.
- Με το σχέδιο νόμου καθιερώνεται η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών για οφειλέτες που έχουν αποδεδειγμένη και μόνιμη αδυναμία πληρωμής, δηλαδή για οφειλέτες που εκ των πραγμάτων δεν έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τα χρέη τους. Το σχέδιο νόμου δημιουργεί λοιπόν κίνητρα στους οφειλέτες αυτούς να εξυπηρετήσουν, εξαντλώντας τις δυνατότητές τους για μία χρονική περίοδο τεσσάρων ετών, ένα μέρος των χρεών τους, προκειμένου να απεγκλωβιστούν από την υπερχρέωση.
- Ας μην παραβλέπουμε ότι σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών κατά τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό ανάκτησης των τραπεζών στα καταναλωτικά δάνεια και κάρτες που εμφανίζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των έξι μηνών δεν υπερβαίνει το 20-25%. Είναι βέβαιο ότι η εισαγωγή του εν λόγω σχεδίου νόμου θα επιτρέψει στα πιστωτικά ιδρύματα την αποσπασματική τουλάχιστον ικανοποίηση απαιτήσεών τους, που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν από την περιουσία και τα εισοδήματα των καταναλωτών που θα θελήσουν και θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στο πλάνο αποπληρωμής που θα τους θέσει το δικαστήριο.
- Ιδιαίτερα σημαντική μάλιστα είναι η πρωτοποριακή διάταξη που εμπεριέχει ο νόμος για τη δυνατότητα εξαίρεσης της κατοικίας από τη ρευστοποιήσιμη περιουσία. Κι΄ αυτό γιατί τούτο συμβαίνει με ευνοϊκούς για τις τράπεζες όρους. Στην περίπτωση, δηλαδή, αυτή ο οφειλέτης αναλαμβάνει να εξυπηρετήσει ένα πρόσθετο χρέος στο 85% της εμπορικής αξίας του ακινήτου.
- Χωρίς το σχέδιο νόμου τα εν λόγω ακίνητα θα εκπλειστηριάζονταν σε κατά πολύ μικρότερες αξίες, δίχως να ικανοποιηθούν αντίστοιχα οι τράπεζες. Οι δε υπερχρεωμένοι δανειολήπτες θα μπορούν πλέον να εξυπηρετούν τα στεγαστικά τους δάνεια υπό ευνοϊκότερους όρους, καθώς θα έχουν απαλλαγεί από ένα σημαντικό μέρος των λοιπών οφειλών τους.
- Σε αντίθεση με όσα κάποιοι θέλουν να ισχυρίζονται το σχέδιο νόμου ενισχύει εντέλει και τις τιτλοποιήσεις των στεγαστικών δανείων, γιατί καθιστά και πάλι βιώσιμη την εξυπηρέτησή τους.
Σημειώνεται ότι το εν λόγο σχέδιο νόμου αποσκοπεί στη θεσμοθέτηση τρόπου που θα επιτρέπει στους ιδιώτες να κηρύσσουν πτώχευση. Όπως προβλέπει το σ/ν, οι δανειολήπτες θα είναι υπόλογοι μέχρι και το 90% του συνολικού ποσού των οφειλόμενων μετά από τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων τους. Από τη ρευστοποίηση θα εξαιρείται η πρώτη κατοικία, όπου οι όποιες υποθήκες θα επαναδιαπραγματεύονται.
Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, αν εφαρμοστεί το σ/ν, θα μειωθεί η ανάκτηση κεφαλαίων, ενώ παράλληλα θα αυξηθούν οι στάσεις πληρωμών σε μια σειρά οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως υποθήκες και καταναλωτικά δάνεια. Επίσης υπογραμμίζεται ότι η εισαγωγή χαλαρότερων προτύπων στο σύστημα «Τειρεσίας» θα επιφέρει περαιτέρω επιδείνωση στο μέτωπο των χρεών.
Από την πλευρά του ο κ. Σπυράκος τόνισε ότι οι εκτιμήσεις από τον οίκο Fitch «βασίζονται στην εσφαλμένη υπόθεση ότι προωθείται γενικευμένη ρύθμιση καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων».
Μάλιστα παρέθεσε και σειρά επιχειρημάτων υπέρ της εφαρμογής του σ/ν, όπως:
- Το εν λόγω σχέδιο νόμου εισάγει θεσμούς που υπάρχουν από χρόνια στην πλειοψηφία των χωρών της ευρωζώνης, και όπως δείχνουν εμπειρικές μελέτες όχι μόνο δεν διατάραξε, αλλά αντίθετα ενίσχυσε την ηθική των πληρωμών. Και αυτό γιατί η πληρωμή δεν παραμένει σε αυτές τις περιπτώσεις στη διαιώνιση του χρέους, αλλά προσφέρει διέξοδο και προοπτική απεγκλωβισμού από την υπερχρέωση.
- Με το σχέδιο νόμου καθιερώνεται η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών για οφειλέτες που έχουν αποδεδειγμένη και μόνιμη αδυναμία πληρωμής, δηλαδή για οφειλέτες που εκ των πραγμάτων δεν έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τα χρέη τους. Το σχέδιο νόμου δημιουργεί λοιπόν κίνητρα στους οφειλέτες αυτούς να εξυπηρετήσουν, εξαντλώντας τις δυνατότητές τους για μία χρονική περίοδο τεσσάρων ετών, ένα μέρος των χρεών τους, προκειμένου να απεγκλωβιστούν από την υπερχρέωση.
- Ας μην παραβλέπουμε ότι σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών κατά τα προηγούμενα χρόνια το ποσοστό ανάκτησης των τραπεζών στα καταναλωτικά δάνεια και κάρτες που εμφανίζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των έξι μηνών δεν υπερβαίνει το 20-25%. Είναι βέβαιο ότι η εισαγωγή του εν λόγω σχεδίου νόμου θα επιτρέψει στα πιστωτικά ιδρύματα την αποσπασματική τουλάχιστον ικανοποίηση απαιτήσεών τους, που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να επιτύχουν από την περιουσία και τα εισοδήματα των καταναλωτών που θα θελήσουν και θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στο πλάνο αποπληρωμής που θα τους θέσει το δικαστήριο.
- Ιδιαίτερα σημαντική μάλιστα είναι η πρωτοποριακή διάταξη που εμπεριέχει ο νόμος για τη δυνατότητα εξαίρεσης της κατοικίας από τη ρευστοποιήσιμη περιουσία. Κι΄ αυτό γιατί τούτο συμβαίνει με ευνοϊκούς για τις τράπεζες όρους. Στην περίπτωση, δηλαδή, αυτή ο οφειλέτης αναλαμβάνει να εξυπηρετήσει ένα πρόσθετο χρέος στο 85% της εμπορικής αξίας του ακινήτου.
- Χωρίς το σχέδιο νόμου τα εν λόγω ακίνητα θα εκπλειστηριάζονταν σε κατά πολύ μικρότερες αξίες, δίχως να ικανοποιηθούν αντίστοιχα οι τράπεζες. Οι δε υπερχρεωμένοι δανειολήπτες θα μπορούν πλέον να εξυπηρετούν τα στεγαστικά τους δάνεια υπό ευνοϊκότερους όρους, καθώς θα έχουν απαλλαγεί από ένα σημαντικό μέρος των λοιπών οφειλών τους.
- Σε αντίθεση με όσα κάποιοι θέλουν να ισχυρίζονται το σχέδιο νόμου ενισχύει εντέλει και τις τιτλοποιήσεις των στεγαστικών δανείων, γιατί καθιστά και πάλι βιώσιμη την εξυπηρέτησή τους.
Σημειώνεται ότι το εν λόγο σχέδιο νόμου αποσκοπεί στη θεσμοθέτηση τρόπου που θα επιτρέπει στους ιδιώτες να κηρύσσουν πτώχευση. Όπως προβλέπει το σ/ν, οι δανειολήπτες θα είναι υπόλογοι μέχρι και το 90% του συνολικού ποσού των οφειλόμενων μετά από τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων τους. Από τη ρευστοποίηση θα εξαιρείται η πρώτη κατοικία, όπου οι όποιες υποθήκες θα επαναδιαπραγματεύονται.