Ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα project της Θεσσαλονίκης, που είχε στόχο την αποκατάσταση και την αναγέννηση των Λαχανόκηπων μένει εκτός Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης;
Tο Επιχειρηματικό Κέντρο στους Λαχανόκηπους, σε μια εγκαταλειμμένη περιοχή, το οποίο αποτέλεσε «σημαία» τα πολλά προηγούμενα χρόνια για τον αναπτυξιακό σχεδιασμό της Θεσσαλονίκης, φαίνεται πως ο δήμος Θεσσαλονίκης πλέον το θέτει εκτός σχεδιασμού.
Κυρίως όμως φαίνεται να απομακρύνεται όλο εκείνο το περίφημο σχέδιο – μελέτη (φωτογραφίες) του Εργαστηρίου Πολεοδομικού και Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του Τομέα Πολεοδομίας Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Τμήματος Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ (Π. Ασήμος, Ε.Π. Δημητριάδης, Δ. Δρακούλης, Π. Σταθακόπουλος, Α. Λαγόπουλος και Ν. Βαρσακέλης).
Μια μελέτη, που ολοκληρώθηκε το 2010 και έκτοτε έχει μείνει στα χαρτιά... Είναι η μελέτη που πρότεινε τη δημιουργία του περιβόητου «επιχειρηματικού πάρκου» στους Λαχανόκηπους, με τρία πολυώροφα κτήρια. Αντί λοιπόν αυτής της λύσης, που θα έδινε και ανάπτυξη στην υποβαθμισμένη περιοχή των Λαχανοκήπων, ο προσανατολισμός της διοίκησης του δήμου Θεσσαλονίκης φαίνεται να προκρίνει το επιχειρηματικό κέντρο κοντά στον Β' προβλήτα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, αφήνοντας στην τύχη του την περιοχή των Λαχανοκήπων και φυσικά χωρίς αναπτυξιακό πλάνο.
Οι επιστήμονες που εκπόνησαν τη μελέτη για τους Λαχανόκηπους επιμένουν πως είναι ώριμες οι συνθήκες για τη χωροθέτηση ενός επιχειρηματικού κέντρου, με τη μορφή που το περιέγραψαν στη μελέτη τους, σε συνέχεια του 6ου προβλήτα του λιμανιού, εντός της περιοχής των Λαχανόκηπων, όπου μάλιστα οι τιμές παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα (συγκριτικά).
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τη μελέτη του 2010, την επόμενη χρονιά, ένας από τους βασικούς διεκδικητές του λιμανιού της Θεσσαλονίκης, εξέφρασαν στο συνέδριο που είχε γίνει για την ανάπτυξη του λιμανιού την πρόθεση να αγοράσουν κτήρια και να προχωρήσουν σε επενδύσεις στη βάση των προβλέψεων της μελέτης.
Ακόμη όμως και το διεθνές παράδειγμα δικαιώνει την επιλογή των μελετητών, καθώς υπάρχουν αντίστοιχα project ανάπτυξης, με πιο «χτυπητό» του Όσλο, ενώ ανάλογες κινήσεις έχουν γίνει στους βασικούς ανταγωνιστές των Βαλκανίων (Κωνσταντινούπολη, Κωστάντζα, Μπουργκάς).
Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι η όλη μελέτη είχε γίνει σε συνεργασία με το σύνολο των εμπλεκομένων φορέων και των ιδιοκτητών των εκτάσεων που περιλαμβάνει και είχαν ρυθμιστεί και τα διαδικαστικά ζητήματα, που πολλές φορές αποτελούν τα «αγκάθια» στην υλοποίηση ενός σχεδίου.
Δείτε εδώ την εικόνα σε πλήρη ανάλυση.
Δείτε εδώ την εικόνα σε πλήρη ανάλυση
Πέντε βασικές παράμετροι της συγκεκριμένης μελέτης ανάπτυξης των Λαχανόκηπων είναι οι εξής:
1.Το επιχειρηματικό πάρκο, που θα δημιουργήσει 80.000 θέσεις εργασίας και η προστιθέμενη αξία του οποίου υπολογίστηκε περίπου στα 800 εκατομμύρια ευρώ.
2.Σύνδεση με τον 6ο προβλήτα του λιμανιού, με αμφίδρομη αναπτυξιακή ώθηση.
3.Η περιοχή του Παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού μέχρι το γήπεδο του Θερμαϊκού μετατρέπεται σε ένα μεγάλο πάρκο σε μια μεγάλη ζώνη πρασίνου, σε σύνδεση με το «Δυτικό Τόξο» και τα Δικαστήρια.
4.Ο Δενδροπόταμος προβλέπεται να γίνει ένας ανοιχτός αγωγός, με πράσινη αλέα, δημιουργώντας στην ουσία ένα συνεχόμενο πάρκο μέχρι το Σέιχ Σου.
5.Δίνεται κυκλοφοριακή διέξοδος σε όλη τη Θεσσαλονίκη. «Οι Λαχανόκηποι απέχουν 700 μέτρα από την Αριστοτέλους. Αν πήγαινε εκεί ο τριτογενής τομέας, η αποσυμφόρηση του κέντρου της πόλης θα γινόταν πράξη. Επίσης, θα μπορούσε να προβλεφθεί και να γίνει πράξη η σύνδεση του αεροδρομίου με το επιχειρηματικό κέντρο», τόνισε στη Voria.gr ένας εκ της ομάδας των μελετητών, ο πρώην πρόεδρος του ΟΡΘ, Παναγιώτης Σταθακόπουλος.
Η μελετητική ομάδα προέβλεψε επίσης πολλές άλλες σημαντικές παρεμβάσεις, που αλλάζουν τα δεδομένα στους Λαχανόκηπους, στο λιμάνι και την ευρύτερη περιοχή. Για παράδειγμα:
- Στον 6ο προβλήτα παράλληλα με την επέκταση να γίνει και επίχωση, που θα λύσει μια σειρά από ζητήματα.
- Υπάρχει δυνατότητα χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά κονδύλια, μέσω ενός ειδικού χωροταξικού πλαισίου, που θα προβλέπει τη δημιουργία επιχειρηματικού κέντρου.
- Έχει ληφθεί υπόψη η ενότητα του Καλοχωρίου, του οποίου αποτελεί συνέχεια και με το οποίο συνδέεται ως μια ενότητα.
Η περιοχή επέμβασης είναι εκτός των ορίων της συνθήκης Sevezo, κάτι που έχει πολύ μεγάλη σημασία, ενώ θέτει σε θετικό προβληματισμό την έννοια της δυτικής Θεσσαλονίκης και ταυτόχρονα μπορεί υποχρεώσει σε περιορισμό ή ρύθμιση των χρήσεων που εμπίπτουν στη συνθήκη Sevezo, κάτι εξαιρετικά σημαντικό για το μέλλον της δυτικής Θεσσαλονίκης συνολικά.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν πως με το νέο ΓΠΣ, που είναι σε διαβούλευση, δίνεται ίσως η τελευταία ευκαιρία για τους Λαχανόκηπους, προτού απορροφήσει όλο το ενδιαφέρον (και τα κονδύλια) το Ελληνικό... Η αναβάθμιση των Λαχανόκηπων μπορεί να είναι η μεγαλύτερη αστική αναβάθμιση στη Θεσσαλονίκη, αφού είναι μια περιοχή με άμεση πρόσβαση στην περιοχή των παλαιών βυρσοδεψείων, όπου επίσης μπορεί να υπάρξει ανάπλαση, με το νέο περιφερειακό μέγαρο, με το κέντρο της πόλης. Μια περιοχή που μπορεί να ενωθεί με ένα δίκτυο περιπάτου και πρασίνου, ώστε εκτός από διοικητικό κέντρο να αποτελέσει και χώρο αναψυχής, με άμεση βελτίωση της ποιότητας ζωής στη δυτική Θεσσαλονίκη.
Η μελέτη δίνει μια πρόταση πολεοδομικής αναβάθμισης και αξιοποίησης της περιοχής των Λαχανοκήπων, ώστε αυτή να συμβάλει στην ενίσχυση της μητροπολιτικής ταυτότητας της Θεσσαλονίκης. Είναι αδόμητη και απώτερος στόχος των μελετητών ήταν να δημιουργηθεί ένας νέος καινοτομικός πόλος διεθνούς ακτινοβολίας, κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται παράλληλα η οικονομική ανάπτυξη, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, η βελτίωση του οικιστικού περιβάλλοντος και η διάσωση – ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.
Εξετάστηκαν πέντε βασικά εναλλακτικά σενάρια πολεοδομικής επέμβασης:
1. Οι Λαχανόκηποι ως περιοχή κατοικίας.
2. Δημιουργία δικτύου ελεύθερων χώρων.
3. Μεταφορά και μετεγκατάσταση της ΔΕΘ.
4. Χωροθέτηση της ΕΧΡΟ 2016.
5. Επιχειρηματικό πάρκο.
Προκρίθηκε η λύση του επιχειρηματικού πάρκου, στη βάση των ιδιαιτεροτήτων της περιοχής και αντίστοιχων επιτυχημένων παραδειγμάτων του εξωτερικού. Όλα αυτά όμως κινδυνεύουν να μείνουν απλά στα χαρτιά και το μέλλον των Λαχανόκηπων άδηλο, όσο μένουν εκτός πολεοδομικού σχεδιασμού και προγραμματισμού ανάπλασης και ανάπτυξης.