Skip to main content

Κερδοσκοπικά παιχνίδια φέρνει η οικονομική αδυναμία της χώρας

Ανοίγει ξανά ο ίδιος φαύλος κύκλος που είχε ανοίξει και περίπου πριν από ένα χρόνο, λόγω της δημοσιονομικής αδυναμίας της χώρας που –τότε και, πολύ περισσότερο, σήμερα- γίνεται αφορμή για ένα καλοστημ
Στο ίδιο έργο… θεατές βρίσκονται οι επενδυτές του Χ.Α. στην αγορά ομολόγων, μιας και εδώ και λίγο καιρό παίζεται το ίδιο παιχνίδι που είχε στηθεί από τους ισχυρούς θεσμικούς επενδυτές στα τέλη του 2008.
Συγκεκριμένα, οι τιμές των τραπεζικών μετοχών «βυθίζονται» ταυτόχρονα με τις τιμές των ελληνικών κρατικών ομολόγων, τα εγγεγραμμένα κέρδη ρευστοποιούνται και ανοίγει ο δρόμος για νέο «ψάρεμα» μετοχών και ομολόγων στα χαμηλά μερικούς μήνες αργότερα.

Όπως εξηγούν έμπειρα τραπεζικά στελέχη, τo υποτιμητικό παιχνίδι με τις ελληνικές τραπεζικές μετοχές και τα ομόλογα, που παίζεται παράλληλα σε δύο ταμπλό αυτές τις ημέρες, έχει βασισθεί στους εύλογους φόβους για το δημοσιονομικό χάος στην Ελλάδα, την επικείμενη υποβάθμιση ομολόγων και τραπεζών από την S&P και την Moody’s, αλλά και στο σοκ που θα υποστούν οι ελληνικές τράπεζες, μετά την εντολή της ΕΚΤ για μείωση τουλάχιστον κατά 50% των χρηματοδοτήσεων που έχουν λάβει μέσω των δημοπρασιών παροχής ρευστότητας μεσοπρόθεσμης διάρκειας.

Στις αγορές ανοίγει ο ίδιος φαύλος που είχε ανοίξει ξανά περίπου πριν από ένα χρόνο, όταν σταδιακά οι τιμές των κρατικών ομολόγων «βούλιαξαν», τα spread των αποδόσεων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά άνοιξαν πέρα και από τις 300 μονάδες βάσης και, την ίδια περίοδο, οι τιμές των τραπεζικών μετοχών «βυθίσθηκαν» στα χαμηλά επίπεδα του Μαρτίου, όταν για παράδειγμα η μετοχή της Εθνικής είχε πέσει χαμηλότερα και από τα 10 ευρώ.

Ουσιαστικά, η δημοσιονομική αδυναμία της χώρας
–τότε και, πολύ περισσότερο, σήμερα- γίνεται αφορμή για ένα καλοστημένο κερδοσκοπικό παιχνίδι στις ελληνικές αγορές κεφαλαίων, που δίνει την ευκαιρία στους μεγάλους ξένους οίκους αρχικά να ρευστοποιήσουν με κέρδη ομόλογα και τραπεζικές μετοχές και αργότερα να τοποθετηθούν εκ νέου σε χαμηλές τιμές, για να αρχίσει ο επόμενος κύκλος ανόδου.

Το ίδιο θα συμβεί και τώρα, εκτιμούν έμπειρα στελέχη τραπεζικών dealing room, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στα ομόλογα: οι ξένοι οίκοι «κλειδώνουν» τώρα κέρδη, οδηγώντας το spread ακόμη και στις 170 μονάδες βάσης χθες, αλλά με την έναρξη του νέου προγράμματος δανεισμού του Δημοσίου το 2010 θα ξαναφορτώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους με ελληνικούς κρατικούς τίτλους, λαμβάνοντας βέβαια αρκετά υψηλότερες αποδόσεις από τις σημερινές.

Κάθε φορά, οι φόβοι για δυσκολίες χρηματοδότησης της Ελλάδας ή ακόμη για ενδεχόμενη χρεοκοπία της χώρας
δίνουν το υπόβαθρο στα κερδοσκοπικά παιχνίδια, παρότι όλοι γνωρίζουν ότι δεν είναι στο συμφέρον των άλλων χωρών της Ευρωζώνης να «βουλιάξει» η Ελλάδα, όχι μόνο γιατί θα υποστεί βαρύτατο πλήγμα το ίδιο το κύρος του ευρώ, αλλά και γιατί οι μεγάλοι χαμένοι από μια ελληνική χρεοκοπία θα είναι οι χώρες της Ευρωζώνης, στις οποίες χρωστάμε, ως δημόσιος και ιδιωτικός τομέας, περισσότερα από 200 δισ. ευρώ, σύμφωνα με πρόσφατους υπολογισμούς του ΔΝΤ.

Το μόνο στοιχείο που διαφοροποιεί σοβαρά την κατάσταση σε σχέση με τα φαινόμενα που όλοι ζήσαμε το πρώτο τρίμηνο του 2009, όπως τονίζουν έμπειρα τραπεζικά στελέχη, είναι ότι σήμερα οι ελληνικές τράπεζες είναι πολύ πιο «φορτωμένες» με προβλήματα από την περίοδο εκείνη.

Με ελληνικά ομόλογα αξίας σχεδόν 60 δισ. ευρώ στα χαρτοφυλάκιά τους, είναι πολύ πιο εκτεθειμένες σήμερα στις διακυμάνσεις των τιμών των κρατικών τίτλων και έχουν πολύ μικρότερα, αν όχι ανύπαρκτα, περιθώρια να υποστηρίξουν τις επόμενες δημοπρασίες του υπουργείου Οικονομικών, καθώς μάλιστα είναι υποχρεωμένες από την ΕΚΤ να επιστρέψουν 15-20 δις. ευρώ, από τα συνολικά 20 δισ. ευρώ που έχουν αντλήσει με πολύ χαμηλό κόστος (1%).

Οι τράπεζες είναι σήμερα “overstretched”
  (υπερβολικά «τεντωμένες»), όπως τονίζει αναλυτές του Λονδίνου και, όπως και το Δημόσιο, έχουν πολύ περιορισμένα περιθώρια ελιγμών. Δεν είναι τυχαίο ότι η Τράπεζα της Ελλάδος τούς συνέστησε να αποφύγουν να αντλήσουν σημαντικά ποσά από την επόμενη –και τελευταία- δημοπρασία παροχής ρευστότητας της ΕΚΤ, στις 16 Δεκεμβρίου, εν μέσω γενικευμένων ανησυχιών για τις πιθανές ζημιές τους από τις τοποθετήσεις σε κρατικά ομόλογα.

Η ΤτΕ, με χθεσινή ανακοίνωσή της, επιχείρησε να υποβαθμίσει τη σημασία αυτών των υποδείξεων
όσο και των ανησυχιών για τα ομόλογα, αλλά οι περισσότεροι στην αγορά ανέγνωσαν… ανάποδα το κείμενο της ανακοίνωσής της, εκτιμώντας ότι μάλλον επιβεβαιώνει τις αρχικές ανησυχίες.
«Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει υποδείξει σε ένα αριθμό τραπεζών να επιδείξουν σύνεση ως προς το βαθμό συμμετοχής τους στο πρόγραμμα παροχής ρευστότητας δωδεκάμηνης διάρκειας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του μηνός Δεκεμβρίου, ώστε να διευκολυνθεί η έξοδός τους από τα έκτακτα και προσωρινά μέτρα του Ευρωσυστήματος, όταν αυτά αποσυρθούν», τονίζεται στην ανακοίνωση.
«Σε καμία περίπτωση», προσθέτει η ΤτΕ, «η σύσταση αυτή δεν αποτελεί απαγόρευση και  πολύ περισσότερο δεν συνδέεται με τα  ομόλογα του ελληνικού δημοσίου που έχουν στην κατοχή τους ή που επιθυμούν να αγοράσουν οι τράπεζες».