Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κατέληξε σε συμφωνία για το κλίμα με την Ινδία, τη Νότια Αφρική, την Κίνα και τη Βραζιλία, που απέρριψαν αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες. Διστακτικά υπέγραψε τη συμφωνία
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κατέληξε σε μία συμφωνία για το κλίμα την με την Ινδία, τη Νότια Αφρική, την Κίνα και τη Βραζιλία. Το περίγραμμα της συμφωνίας υπολείπεται κατά πολύ των προσδοκιών που υπήρχαν για τη σύνοδο κορυφής της Κοπεγχάγης.
Η διάσκεψη της Κοπεγχάγης για το κλίμα ολοκλήρωσε τις εργασίες της το Σάββατο, ύστερα από συζητήσεις 13 ημερών και με αντικρουόμενες εκτιμήσεις και συναισθήματα.
Πριν αναχωρήσει από τη δανική πρωτεύουσα, ο Μπαράκ Ομπάμα έκανε λόγο για ένα πρωτοφανές γεγονός. «Για πρώτη φορά στην ιστορία, όλες οι μεγάλες οικονομίες συγκεντρώθηκαν, για να αποδεχθούν ότι έχουν ευθύνη να αναλάβουν δράση, ώστε να αντιμετωπίσουν την απειλή της κλιματικής αλλαγής», είπε ο αμερικανός πρόεδρος.
«Αυτό που καταφέραμε να συμφωνήσουμε σήμερα υπολείπεται από τις προσδοκίες μας, αλλά...ήταν η μόνη διαθέσιμη συμφωνία», είπε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις υπήρξαν ακόμα πιο αυστηρές για τη συμφωνία της διάσκεψης, η οποία «μαγειρεύτηκε» την τελευταία στιγμή ανάμεσα στις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ινδία, τη Βραζιλία και τη Νότιο Αφρική.
«Η Κοπεγχάγη υπήρξε μια αξιοθρήνητη αποτυχία. Δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη», δήλωσε ο επικεφαλής της διεθνούς περιβαλλοντικής οργάνωσης Φίλοι της Γης.
Η Greenpeace και η WWF υπήρξαν εξίσου επικριτικές για τη διάσκεψη που είχε γεννήσει τόσες ελπίδες. «Η έκβαση της διάσκεψης της Κοπεγχάγης έχει τόσο μεγάλες τρύπες, ώστε θα μπορούσε να τις διασχίσει κανείς με το (αεροπλάνο του αμερικανού προέδρου) Air Force One», παρατήρησε ο νοτιοαφρικανός επικεφαλής της Greenpeace Κούμι Ναϊντού, ο οποίος δήλωσε «βαθειά απογοητευμένος».
Υπερασπιζόμενοι τη συμφωνία της Κοπεγχάγης αμερικανικοί πολιτικοί κύκλοι επανέλαβαν τη δήλωση του Ομπάμα ότι η συμφωνία έκανε αποδεκτή την έκκληση του επιστημονικού κόσμου να διατηρηθεί η θερμοκρασία του πλανήτη στο ανώτατο επίπεδο των 2 βαθμών Κελσίου πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα.
Υπογράμμισαν επίσης ότι η συμφωνία προσφέρει στις φτωχές χώρες γύρω στα 30 δισ.
δολάρια ως το 2012 και ως 100 δισ. δολάρια ετησίως ως το 2020, για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, διατηρώντας παράλληλα τη δυναμική των διεθνών διαβουλεύσεων και τις ελπίδες ως την επόμενη διάσκεψη κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στο Μεξικό τον επόμενο χρόνο.
Ορισμένα σημεία-κλειδιά της συμφωνίας, η οποία τιτλοφορείται «Συμφωνία της Κοπεγχάγης», είναι:
ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: Βαθιές περικοπές στις παγκόσμιες εκπομπές απαιτούνται σύμφωνα με την επιστήμη... με προοπτική να μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές, έτσι ώστε να κρατηθεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους δύο βαθμούς Κελσίου.
ΝΟΜΙΚΑ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ Μία πρόταση που επισυνάπτεται στη συμφωνία καλεί για μία νομικά δεσμευτική συνθήκη έως τα τέλη του επόμενου έτους.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΦΤΩΧΩΝ ΧΩΡΩΝ: Οι ανεπτυγμένες χώρες θα παράσχουν επαρκείς, προβλέψιμους και σταθερούς οικονομικούς πόρους, τεχνολογία και δημιουργία ικανοτήτων, προκειμένου να υποστηρίξουν την εφαρμογή προσαρμοσμένης δράσης στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αναφέρει ως ιδιαίτερα ευπαθείς και έχουσες ανάγκη βοήθειας τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, τα αναπτυσσόμενα μικρά νησιωτικά κράτη και χώρες στην Αφρική. «Οι ανεπτυγμένες χώρες θέτουν έναν στόχο κινητοποίησης από κοινού 100 δισ. δολαρίων το χρόνο έως το 2020, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των αναπτυσσομένων χωρών. Τα κεφάλαια θα προέλθουν από ένα εύρος πηγών, ιδιωτικών και δημόσιων, διμερών και πολυμερών».
Ένα παράρτημα αναφέρει τις ακόλουθες βραχυπρόθεσμες οικονομικές δεσμεύσεις από ανεπτυγμένες χώρες για την περίοδο 2010-2012: ΕΕ - 10,6 δισ. δολάρια Ιαπωνία - 11 δισ. δολάρια Ηνωμένες Πολιτείες - 3,6 δισ.δολάρια
ΜΕΙΩΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ: Οι λεπτομέρειες για τα σχέδια μετριασμού των ρύπων περιλαμβάνονται σε δύο ξεχωριστά παραρτήματα, ένα για τους στόχους των ανεπτυγμένων χωρών και ένα για τις εθελοντικές δεσμεύσεις των μεγαλύτερων αναπτυσσόμενων χωρών. Αυτές δεν είναι δεσμευτικές και περιγράφουν την υπάρχουσα κατάσταση όσον αφορά στις δεσμεύσεις - κυμαινόμενες από τις «υπό σκέψη» για τις Ηνωμένες Πολιτείες έως τις «εγκριθείσες με νομοθεσία» για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ: Ένα από τα σημεία αδιεξόδου για μία συμφωνία, κυρίως επειδή η Κίνα αρνήθηκε να αποδεχθεί διεθνείς ελέγχους το τμήμα για την παρακολούθηση των δεσμεύσεων των αναπτυσσομένων χωρών, είναι ένα από τα μεγαλύτερα της συμφωνίας. Αναφέρει πως οι αναδυόμενες οικονομίες θα πρέπει να παρακολουθούν τις προσπάθειές τους και να αναφέρουν τα αποτελέσματα στα Ηνωμένα Έθνη κάθε δύο χρόνια, με μερικούς διεθνείς ελέγχους, ώστε να αντιμετωπιστούν δυτικές ανησυχίες για διαφάνεια, αλλά «να διασφαλισθεί ότι η εθνική κυριαρχία θα τύχει σεβασμού».
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΩΝ: Αναγνωρίζει τη σημασία της μείωσης εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση δασών και την ανάγκη να ενταθεί η απομάκρυνση αερίων του θερμοκηπίου από τα δάση και συμφωνεί να παράσχει «θετικά κίνητρα» για τη χρηματοδότηση τέτοιας δράσης με οικονομικούς πόρους από τον ανεπτυγμένο κόσμο.
ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΘΡΑΚΑ: Αναφέρονται, αλλά όχι λεπτομερειακά. «Αποφασίζουμε να επιδιώξουμε διάφορες προσεγγίσεις, περιλαμβανομένων ευκαιριών για τη χρησιμοποίηση αγορών, ώστε να ενταθεί το κόστος-αποτελεσματικότητα των και να προωθηθούν οι δράσεις μετριασμού».
Αντιδράσεις από αναπτυσσόμενες χώρες και οικολογικές οργανώσεις για τη συμφωνία
Αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες απέρριψαν σήμερα Σάββατο τη συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην οποία κατέληξαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, και τέσσερις μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να αποτελέσει προσχέδιο συνθήκης του ΟΗΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε διστακτικά να υπογράψει τη συμφωνία, η οποία σύμφωνα με τους εμπνευστές της θα αντικαταστήσει το πρωτόκολλο του Κιότο (1997).
«Μετά λύπης μου σας πληροφορώ ότι το Τουβαλού δεν μπορεί να αποδεχθεί αυτό το κείμενο», δήλωσε ο Ίαν Φράι, εκπρόσωπος του μικρού νησιού στον Ειρηνικό, που εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί να σβηστεί από το χάρτη λόγω της ανόδου του επιπέδου της θάλασσας.
Ο Φράι επεσήμανε ότι ο στόχος που περιγράφεται στο κείμενο για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους δυο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή είναι πολύ χαλαρός και θα σημάνει «το τέλος του Τουβαλού».
Οι αντιπροσωπείες της Βενεζουέλας, της Βολιβίας, της Κούβας και της Νικαράγουας αποκήρυξαν επίσης τη συμφωνία της Κοπεγχάγης, τονίζοντας ότι δε θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και ότι καταρτίστηκε αδιαφανώς.
Για να καταστεί η συμφωνία διεθνής συνθήκη με έγκριση του ΟΗΕ, θα χρειαστεί η ομόφωνη ψήφισή του και από τις 193 χώρες που λαμβάνουν μέρος στις συνομιλίες.
Εάν εναντιωθούν κάποιες, θα υιοθετηθεί μόνον από όσες την υποστηρίξουν.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται ήδη χώρες που είναι υπεύθυνες για το 50% και πλέον των εκπομπών ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ακόμα και υποστηρικτές της συμφωνίας εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις. «Κάναμε ένα βήμα, ελπίζαμε ότι θα κάναμε πολλά περισσότερα», ήταν η δήλωση της Γερμανίδας Καγκελάριου Μέρκελ.
Ο στόχος που αναφερόταν σε ορισμένα από τα προσχέδια της συμφωνίας για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στο μισό ως το 2050 απαλείφθηκε από το τελικό κείμενο. «Δεν είναι η τέλεια συμφωνία.
Δε θα απαλείψει την περιβαλλοντική απειλή για την ανθρωπότητα», δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Ράινφελτ, η χώρα του οποίου έχει το τρέχον εξάμηνο την κυλιόμενη προεδρία της ΕΕ.
Αντίθετα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Ραντ, η αντιπροσωπεία της Κίνας κ.ά. χαρακτήρισαν τη συμφωνία «εξαιρετικά σημαντική».
Οι οικολογικές οργανώσεις επίσης αντιμετώπισαν με επιθετικό τρόπο τη συμφωνία.
«Η πόλη της Κοπεγχάγης είναι τόπος εγκλήματος απόψε και οι ένοχοι το σκάνε, πάνε στο αεροδρόμιο», σχολίασε ο Τζον Σόβεν, διευθυντής της Βρετανικής Greenpeace.
Η οργάνωση WWF εξέφρασε την «απογοήτευσή της».
Η οργάνωση Φίλοι της Γης έκανε λόγο για συμφωνία «που αποτελεί καταστροφή για τους φτωχότερους στον κόσμο», ενώ μια εφημερίδα της Δανίας τιτλοφόρησε το πρωτοσέλιδό της «Brokenhagen». «Η συμφωνία παραβιάζει τις παραδόσεις του ΟΗΕ: δεν μπορεί να επιβληθεί συμφωνία», είπε ο Λουμούμπα Ντι-΄Απινγκ, της αντιπροσωπείας του Σουδάν. Το Χαρτούμ, πρόσθεσε, «δε θα υπογράψει ποτέ μια συμφωνία που θα καταστρέψει την Αφρική».
Ο επικεφαλής του G77 είπε ακόμη ότι «με αυτή τη συμφωνία, ο Ομπάμα εξάλειψε όποια διαφορά είχε με τον προκάτοχό του, Τζορτζ Μπους», ο οποίος ήταν αντίθετος στη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Η διάσκεψη της Κοπεγχάγης για το κλίμα ολοκλήρωσε τις εργασίες της το Σάββατο, ύστερα από συζητήσεις 13 ημερών και με αντικρουόμενες εκτιμήσεις και συναισθήματα.
Πριν αναχωρήσει από τη δανική πρωτεύουσα, ο Μπαράκ Ομπάμα έκανε λόγο για ένα πρωτοφανές γεγονός. «Για πρώτη φορά στην ιστορία, όλες οι μεγάλες οικονομίες συγκεντρώθηκαν, για να αποδεχθούν ότι έχουν ευθύνη να αναλάβουν δράση, ώστε να αντιμετωπίσουν την απειλή της κλιματικής αλλαγής», είπε ο αμερικανός πρόεδρος.
«Αυτό που καταφέραμε να συμφωνήσουμε σήμερα υπολείπεται από τις προσδοκίες μας, αλλά...ήταν η μόνη διαθέσιμη συμφωνία», είπε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις υπήρξαν ακόμα πιο αυστηρές για τη συμφωνία της διάσκεψης, η οποία «μαγειρεύτηκε» την τελευταία στιγμή ανάμεσα στις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ινδία, τη Βραζιλία και τη Νότιο Αφρική.
«Η Κοπεγχάγη υπήρξε μια αξιοθρήνητη αποτυχία. Δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη», δήλωσε ο επικεφαλής της διεθνούς περιβαλλοντικής οργάνωσης Φίλοι της Γης.
Η Greenpeace και η WWF υπήρξαν εξίσου επικριτικές για τη διάσκεψη που είχε γεννήσει τόσες ελπίδες. «Η έκβαση της διάσκεψης της Κοπεγχάγης έχει τόσο μεγάλες τρύπες, ώστε θα μπορούσε να τις διασχίσει κανείς με το (αεροπλάνο του αμερικανού προέδρου) Air Force One», παρατήρησε ο νοτιοαφρικανός επικεφαλής της Greenpeace Κούμι Ναϊντού, ο οποίος δήλωσε «βαθειά απογοητευμένος».
Υπερασπιζόμενοι τη συμφωνία της Κοπεγχάγης αμερικανικοί πολιτικοί κύκλοι επανέλαβαν τη δήλωση του Ομπάμα ότι η συμφωνία έκανε αποδεκτή την έκκληση του επιστημονικού κόσμου να διατηρηθεί η θερμοκρασία του πλανήτη στο ανώτατο επίπεδο των 2 βαθμών Κελσίου πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα.
Υπογράμμισαν επίσης ότι η συμφωνία προσφέρει στις φτωχές χώρες γύρω στα 30 δισ.
δολάρια ως το 2012 και ως 100 δισ. δολάρια ετησίως ως το 2020, για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, διατηρώντας παράλληλα τη δυναμική των διεθνών διαβουλεύσεων και τις ελπίδες ως την επόμενη διάσκεψη κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στο Μεξικό τον επόμενο χρόνο.
Ορισμένα σημεία-κλειδιά της συμφωνίας, η οποία τιτλοφορείται «Συμφωνία της Κοπεγχάγης», είναι:
ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: Βαθιές περικοπές στις παγκόσμιες εκπομπές απαιτούνται σύμφωνα με την επιστήμη... με προοπτική να μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές, έτσι ώστε να κρατηθεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους δύο βαθμούς Κελσίου.
ΝΟΜΙΚΑ ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ Μία πρόταση που επισυνάπτεται στη συμφωνία καλεί για μία νομικά δεσμευτική συνθήκη έως τα τέλη του επόμενου έτους.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΦΤΩΧΩΝ ΧΩΡΩΝ: Οι ανεπτυγμένες χώρες θα παράσχουν επαρκείς, προβλέψιμους και σταθερούς οικονομικούς πόρους, τεχνολογία και δημιουργία ικανοτήτων, προκειμένου να υποστηρίξουν την εφαρμογή προσαρμοσμένης δράσης στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αναφέρει ως ιδιαίτερα ευπαθείς και έχουσες ανάγκη βοήθειας τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, τα αναπτυσσόμενα μικρά νησιωτικά κράτη και χώρες στην Αφρική. «Οι ανεπτυγμένες χώρες θέτουν έναν στόχο κινητοποίησης από κοινού 100 δισ. δολαρίων το χρόνο έως το 2020, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των αναπτυσσομένων χωρών. Τα κεφάλαια θα προέλθουν από ένα εύρος πηγών, ιδιωτικών και δημόσιων, διμερών και πολυμερών».
Ένα παράρτημα αναφέρει τις ακόλουθες βραχυπρόθεσμες οικονομικές δεσμεύσεις από ανεπτυγμένες χώρες για την περίοδο 2010-2012: ΕΕ - 10,6 δισ. δολάρια Ιαπωνία - 11 δισ. δολάρια Ηνωμένες Πολιτείες - 3,6 δισ.δολάρια
ΜΕΙΩΣΗ ΕΚΠΟΜΠΩΝ: Οι λεπτομέρειες για τα σχέδια μετριασμού των ρύπων περιλαμβάνονται σε δύο ξεχωριστά παραρτήματα, ένα για τους στόχους των ανεπτυγμένων χωρών και ένα για τις εθελοντικές δεσμεύσεις των μεγαλύτερων αναπτυσσόμενων χωρών. Αυτές δεν είναι δεσμευτικές και περιγράφουν την υπάρχουσα κατάσταση όσον αφορά στις δεσμεύσεις - κυμαινόμενες από τις «υπό σκέψη» για τις Ηνωμένες Πολιτείες έως τις «εγκριθείσες με νομοθεσία» για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
ΕΠΑΛΗΘΕΥΣΗ: Ένα από τα σημεία αδιεξόδου για μία συμφωνία, κυρίως επειδή η Κίνα αρνήθηκε να αποδεχθεί διεθνείς ελέγχους το τμήμα για την παρακολούθηση των δεσμεύσεων των αναπτυσσομένων χωρών, είναι ένα από τα μεγαλύτερα της συμφωνίας. Αναφέρει πως οι αναδυόμενες οικονομίες θα πρέπει να παρακολουθούν τις προσπάθειές τους και να αναφέρουν τα αποτελέσματα στα Ηνωμένα Έθνη κάθε δύο χρόνια, με μερικούς διεθνείς ελέγχους, ώστε να αντιμετωπιστούν δυτικές ανησυχίες για διαφάνεια, αλλά «να διασφαλισθεί ότι η εθνική κυριαρχία θα τύχει σεβασμού».
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΩΝ: Αναγνωρίζει τη σημασία της μείωσης εκπομπών από την αποψίλωση και την υποβάθμιση δασών και την ανάγκη να ενταθεί η απομάκρυνση αερίων του θερμοκηπίου από τα δάση και συμφωνεί να παράσχει «θετικά κίνητρα» για τη χρηματοδότηση τέτοιας δράσης με οικονομικούς πόρους από τον ανεπτυγμένο κόσμο.
ΑΓΟΡΕΣ ΑΝΘΡΑΚΑ: Αναφέρονται, αλλά όχι λεπτομερειακά. «Αποφασίζουμε να επιδιώξουμε διάφορες προσεγγίσεις, περιλαμβανομένων ευκαιριών για τη χρησιμοποίηση αγορών, ώστε να ενταθεί το κόστος-αποτελεσματικότητα των και να προωθηθούν οι δράσεις μετριασμού».
Αντιδράσεις από αναπτυσσόμενες χώρες και οικολογικές οργανώσεις για τη συμφωνία
Αρκετές αναπτυσσόμενες χώρες απέρριψαν σήμερα Σάββατο τη συμφωνία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην οποία κατέληξαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, και τέσσερις μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να αποτελέσει προσχέδιο συνθήκης του ΟΗΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε διστακτικά να υπογράψει τη συμφωνία, η οποία σύμφωνα με τους εμπνευστές της θα αντικαταστήσει το πρωτόκολλο του Κιότο (1997).
«Μετά λύπης μου σας πληροφορώ ότι το Τουβαλού δεν μπορεί να αποδεχθεί αυτό το κείμενο», δήλωσε ο Ίαν Φράι, εκπρόσωπος του μικρού νησιού στον Ειρηνικό, που εκφράζονται φόβοι ότι μπορεί να σβηστεί από το χάρτη λόγω της ανόδου του επιπέδου της θάλασσας.
Ο Φράι επεσήμανε ότι ο στόχος που περιγράφεται στο κείμενο για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους δυο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή είναι πολύ χαλαρός και θα σημάνει «το τέλος του Τουβαλού».
Οι αντιπροσωπείες της Βενεζουέλας, της Βολιβίας, της Κούβας και της Νικαράγουας αποκήρυξαν επίσης τη συμφωνία της Κοπεγχάγης, τονίζοντας ότι δε θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη και ότι καταρτίστηκε αδιαφανώς.
Για να καταστεί η συμφωνία διεθνής συνθήκη με έγκριση του ΟΗΕ, θα χρειαστεί η ομόφωνη ψήφισή του και από τις 193 χώρες που λαμβάνουν μέρος στις συνομιλίες.
Εάν εναντιωθούν κάποιες, θα υιοθετηθεί μόνον από όσες την υποστηρίξουν.
Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται ήδη χώρες που είναι υπεύθυνες για το 50% και πλέον των εκπομπών ρύπων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Ακόμα και υποστηρικτές της συμφωνίας εξέφρασαν έντονες επιφυλάξεις. «Κάναμε ένα βήμα, ελπίζαμε ότι θα κάναμε πολλά περισσότερα», ήταν η δήλωση της Γερμανίδας Καγκελάριου Μέρκελ.
Ο στόχος που αναφερόταν σε ορισμένα από τα προσχέδια της συμφωνίας για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου στο μισό ως το 2050 απαλείφθηκε από το τελικό κείμενο. «Δεν είναι η τέλεια συμφωνία.
Δε θα απαλείψει την περιβαλλοντική απειλή για την ανθρωπότητα», δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Ράινφελτ, η χώρα του οποίου έχει το τρέχον εξάμηνο την κυλιόμενη προεδρία της ΕΕ.
Αντίθετα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ομπάμα, ο Αυστραλός πρωθυπουργός Ραντ, η αντιπροσωπεία της Κίνας κ.ά. χαρακτήρισαν τη συμφωνία «εξαιρετικά σημαντική».
Οι οικολογικές οργανώσεις επίσης αντιμετώπισαν με επιθετικό τρόπο τη συμφωνία.
«Η πόλη της Κοπεγχάγης είναι τόπος εγκλήματος απόψε και οι ένοχοι το σκάνε, πάνε στο αεροδρόμιο», σχολίασε ο Τζον Σόβεν, διευθυντής της Βρετανικής Greenpeace.
Η οργάνωση WWF εξέφρασε την «απογοήτευσή της».
Η οργάνωση Φίλοι της Γης έκανε λόγο για συμφωνία «που αποτελεί καταστροφή για τους φτωχότερους στον κόσμο», ενώ μια εφημερίδα της Δανίας τιτλοφόρησε το πρωτοσέλιδό της «Brokenhagen». «Η συμφωνία παραβιάζει τις παραδόσεις του ΟΗΕ: δεν μπορεί να επιβληθεί συμφωνία», είπε ο Λουμούμπα Ντι-΄Απινγκ, της αντιπροσωπείας του Σουδάν. Το Χαρτούμ, πρόσθεσε, «δε θα υπογράψει ποτέ μια συμφωνία που θα καταστρέψει την Αφρική».
Ο επικεφαλής του G77 είπε ακόμη ότι «με αυτή τη συμφωνία, ο Ομπάμα εξάλειψε όποια διαφορά είχε με τον προκάτοχό του, Τζορτζ Μπους», ο οποίος ήταν αντίθετος στη λήψη μέτρων για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.