Σε μία χώρα που περίπου τέσσερις στους δέκα ανθρώπους δεν διαβάζουν βιβλία για τον ίδιο τους τον εαυτό (στοιχεία ΕΚΕΒΙ, 2011), εμφανίστηκε πριν από δύο περίπου χρόνια μία εθελοντική οργάνωση με το όνομα «Διαβάζω για τους άλλους».
Μία ομάδα εθελοντών που έκανε πράξη το αυτονόητο δικαίωμα στην ισότιμη πρόσβαση στη λογοτεχνία, ανθρώπων που για διάφορους λόγους δεν μπορούν να διαβάσουν μόνοι τους. Μία ομάδα ανθρώπων που έκανε το σπουδαίο βήμα να σταθεί δίπλα στους λεγόμενους εντυποανάπηρους.
Ποιοι είναι οι εντυποανάπηροι;
Είναι άνθρωποι με προβλήματα όρασης, μη βλέποντες, άνθρωποι που αδυνατούν να κρατήσουν βιβλίο στα χέρια τους, ηλικιωμένοι σε γηροκομεία, παιδάκια σε ιδρύματα ή αναλφάβητοι φυλακισμένοι. Το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, είναι εντυποανάπηροι.
«Για να ακούνε με τα μάτια μας και να διαβάζουν με τη φωνή μας»
Με αυτό το μότο η οργάνωση «Διαβάζω για τους άλλους» ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2015 ως ένα εθελοντικό δίκυο με στόχο να ηχογραφεί βιβλία για ανθρώπους με προβλήματα όρασης και να διαβάζει ζωντανά σε ανθρώπους που δεν μπορούν να το κάνουν μόνοι τους.
Εμπνεύστρια και ιδρύτρια είναι η Αργυρώ Σπυριδάκη, η οποία είναι και πρόεδρος της οργάνωσης. Το δίκτυο δημιουργήθηκε από μία συζήτηση της Αργυρώς με τον φίλο της, Θοδωρή Τσάτσο, ο οποίος είναι τυφλός και σήμερα αντιπρόεδρος του δικτύου.
Σε μία συζήτηση που είχαν για τη λογοτεχνία, η Αργυρώ του πρότεινε ένα βιβλίο και ο Θοδωρής της απάντησε ότι δεν υπάρχει στην ακουστική βιβλιοθήκη τους. Εκείνη τη μέρα γεννήθηκε στην Αργυρώ η ιδέα του «Διαβάζω για τους άλλους», στην κυριολεκτική της μορφή. Αποφάσισε η ίδια να διαβάσει το βιβλίο αυτό στον φίλο της, σκεπτόμενη ότι πιθανόν να υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι που βρίσκονται σε αντίστοιχες θέσεις: είτε κάποιοι που δεν έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν όποιο βιβλίο επιθυμούν, είτε κάποιοι άλλοι που θέλουν να το κάνουν γι’ αυτούς.
Η ιδέα κοινοποιήθηκε στο Facebook και ο κόσμος ανταποκρίθηκε πέρα από κάθε προσδοκία. Οι πρώτες συναντήσεις εθελοντών στην Αθήνα ξεκίνησαν και γρήγορα εξελίχθηκαν σε έναν πολύ ζωντανό οργανισμό ανιδιοτελούς συνεισφοράς σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Παράλληλα, το δίκτυο επεκτάθηκε σύντομα σε Ηράκλειο και Χανιά.
Θεσσαλονίκη
Από τις αρχές του 2016, ομάδα εθελοντών του δικτύου δημιουργήθηκε και στη Θεσσαλονίκη, ξεκινώντας τις ανάλογες δράσεις.
«Τον Ιανουάριο του 2016 συναντηθήκαμε πρώτη φορά μία ομάδα ανθρώπων που ενδιαφερόμασταν να το κάνουμε αυτό πραγματικότητα για την πόλη μας και τον Μάρτιο ξεκινήσαμε τις δράσεις», δηλώνει στη Voria.gr η υπεύθυνη ανάπτυξης του δικτύου στη Θεσσαλονίκη, Δέσποινα Τραφαλή.
Όπως τονίζει η κυρία Τραφαλή, το δίκτυο της Θεσσαλονίκης, δεν έχει αποκτήσει ακόμα κάποιον δικό του χώρο, καθώς μέχρι στιγμής, για την εκπαίδευση των εθελοντών, φιλοξενείται σε αίθουσες που παραχωρεί ο δήμος Θεσσαλονίκης στο δημαρχείο, ενώ για τις ηχογραφήσεις της παραχωρείται το στούντιο του ΙΕΚ ΔΕΛΤΑ, καθώς και κάποια στούντιο ιδιωτών.
«Ελπίζουμε να μας βοηθήσει κάποιος φορέας, σύλλογος ή η Περιφέρεια να αποκτήσουμε τα δικά μας γραφεία, χρειαζόμαστε ένα σημείο αναφοράς μέσα στην πόλη, ώστε να μας βρουν οι εθελοντές και οι ωφελούμενοι. Το ιδανικό θα ήταν να έχουμε σε αυτόν τον χώρο και το δικό μας στούντιο», τονίζει η ίδια, προσθέτοντας, παράλληλα, ότι υπάρχει έλλειψη εθελοντών που αναλαμβάνουν το οργανωτικό κομμάτι.
«Πέρα από το διάβασμα σε ηλικιωμένους, κάτι που κυρίως επιζητούν αυτοί οι άνθρωποι είναι η συντροφικότητα. Στις πρώτες μας επισκέψεις στους χώρους αυτούς οι άνθρωποι ένιωθαν περιέργα και αμήχανα, αλλά όταν συνήθισαν, κάθε φορά μας περίμεναν με ανυπομονησία να πάμε», δηλώνει η κυρία Τραφαλή.
Επιπλέον, όπως τονίζει, δεν επιλέγονται βιβλία που εμπεριέχουν θάνατο, απώλεια, θλίψη, ενώ επίσης προτιμώνται βιβλία αυτοτελή και όχι σε συνέχειες.
Αυτή τη στιγμή το δίκτυο του «Διαβάζω για τους άλλους» στη Θεσσαλονίκη συνεργάζεται με το γηροκομείο «Μυρτιά», με την εταιρεία Αλτσχάιμερ, με το Χαρίσειο γηροκομέιο, με διάφορα ΚΑΠΗ, ενώ ξεκινούν και οι επισκέψεις στην «Αρωγή Euromedica».
Μία ακόμη δράση που αναπτύσσει αυτή την περίοδο το δίκτυο της πόλης είναι η συνεργασία με το Μέγαρο Μουσικής με τίτλο «Παραμυθιάσματα στο Μέγαρο». Η δράση περιλαμβάνει συναντήσεις στο Μέγαρο με ζωντανή διαδραστική ανάγνωση παραμυθιών και βιβλίων, συνδυασμένη με θεατρικές πρακτικές και μουσική. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά με αναπηρία και δυσκολίες κίνησης, όρασης ή ακοής.
Δύο πυλώνες δράσεων
1) Ηχογραφήσεις audiobooks, τα οποία προσφέρονται στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Τυφλών, στον Φάρο Τυφλών Ελλάδος, ενώ οι δικαιούχοι μπορούν να τα βρουν και στη συνεργατική διαδικτυακή πλατφόρμα Amelib.
2) - Ζωντανές αναγνώσεις σε χώρους με παιδιά και ηλικιωμένους. Η δράση σε παιδιά μπορεί να περιλαμβάνει θεατρικό παιχνίδι, δραματοποίηση και χειροτεχνίες.
- Εξατομικευμένες αναγνώσεις κατ’ οίκον.
Πώς μπορεί να γίνει κάποιος εθελοντής
Θα πρέπει να γίνει μέλος του δικτύου, συμπληρώνοντας την αίτηση εγγραφής εθελοντών στη σελίδα http://www.giatousallous.gr/ethelontes/gine-ethelontis/
Στη συνέχεια θα περάσει εκπαίδευση από εθελοντές εκπαιδευτές, οι οποίοι είναι παιδοψυχολόγοι, θεατρολόγοι, ηθοποιοί, παραμυθάδες, κ.α.
Αυτή τη στιγμή το πανελλαδικό δίκτυο «Διαβάζω για τους άλλους» αριθμεί περίπου 1700 ενεργά μέλη, εκ των οποίων τα 180 δραστηριοπούνται στη Θεσσαλονίκη.
Σημειώνεται ότι από τον Ιούλιο του 2015 το δίκτυο απέκτησε νομική υπόσταση ως Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ).
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επισκεφτείτε τη σελίδα του δικτύου giatousallous.gr, καθώς και την αντίστοιχη σελίδα στο Facebook.