Αν τα προβλήματα της οικονομίας και της παραγωγής της χώρας μπορούσαν να λυθούν με συμβούλια και διαβούλια τότε η Ελλάδα θα βρισκόταν σε πολύ καλύτερη θέση απ’ αυτήν που βρίσκεται σήμερα. Με την ίδια λογική που ένα business plan ή ένα master plan δεν φτάνει για να πάει καλά μια επιχείρηση. Όπως αποδεικνύεται συνεχώς στην οικονομία και στην αγορά το ζητούμενο είναι η αποτελεσματικότητα, πεδίο στο οποίο η Ελλάδα ως κρατική οντότητα βαθμολογείται κάτω από τη βάση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κρουαζιέρα. Μία εξαιρετικά αποδοτική τουριστική δραστηριότητα, που ταιριάζει γάντι σε μια σύγχρονη χώρα της Μεσογείου, με πολλά λιμάνια, άπειρες ομορφιές και τη μεγαλύτερη ιστορία στην Ευρώπη. Μια δραστηριότητα, όμως, που εδώ και δεκαετίες ασκείται αφενός με μέτριες υποδομές και αφετέρου μέσα από μεγάλες γραφειοκρατικές και νομοθετικές δυσκολίες, αφού ούτε λίγο, ούτε πολύ στο θέμα εμπλέκονται επτά υπουργεία.
Το περασμένο Σάββατο πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη μια ημερίδα για τις προοπτικές της κρουαζιέρας, την οποία οργάνωσε ο «Εξάντας», ο εκπαιδευτικός βραχίονας της Ένωσης Λιμένων Ελλάδας. Στην εκδήλωση ήταν όλοι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι της πολιτείας και της αγοράς, οι οποίοι εμφανίστηκαν γενικών αισιόδοξοι και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως «αν δεν συσταθεί Εθνικό Συμβούλιο Κρουαζιέρας που θα λειτουργεί συντονιστικά, δεν θα μπορέσει να αξιοποιηθεί η δυναμική του προϊόντος σε μία χώρα που έχει τεράστιες δυνατότητες».
Προφανέστατα η γενικόλογη αυτή διακήρυξη έχει ελάχιστη πραγματική αξία. Η ουσία είναι τι μπορεί να γίνει στην πράξη, ώστε στη χώρα μας να «πιάνουν» περισσότερα κρουαζιερόπλοια, ακόμη και με τις παρούσες συνθήκες –οι οποίες ασφαλώς πρέπει να βελτιωθούν, αλλά μέχρι να συμβεί αυτό ο χρόνος περνάει. Κυρίως σε εμφανώς υποβαθμισμένες περιπτώσεις, όπως είναι η Θεσσαλονίκη, στο λιμάνι της οποία έρχονται κάθε χρόνο καμιά τριανταριά κρουαζιερόπλοια, που μεταφέρουν 25.000 επισκέπτες. Αριθμοί ανάλογοι με τη Λήμνο, την Καβάλα, το Βόλο, πόλεις - λιμάνια με σαφώς μικρότερη δυναμική. Στην ουσία η Θεσσαλονίκη είναι εκτός των δρομολογίων κρουαζερόπλοιων, για λόγους που εν πολλοίς σχετίζονται με την αδράνεια των τοπικών παραγόντων.
Οι επαγγελματίες του τουρισμού γνωρίζουν πολύ καλά τι πρέπει να γίνει, ώστε η δεύτερη σε μέγεθος πόλη της χώρας να προσελκύσει κρουαζιερόπλοια ακόμη και στις παρούσες συνθήκες. Αρκεί να αξιοποιήσει μια σειρά από συγκεκριμένους παράγοντες, που έχουν σχέση με την συνήθως οκτάωρη ή δεκάωρη παραμονή των επιβατών ενός κρουαζιερόπλοιου. Την εγγύτητα του λιμανιού με το κέντρο της πόλης, την ιστορία, τα μνημεία και τα μουσεία που υπάρχουν μέσα στην πόλη, τη μικρή απόσταση από την Πέλλα, τη Βεργίνα, τα Στάγειρα, τον Όλυμπο, την Αμφίπολη, ακόμη και τα σημεία που δίδαξε ο Απόστολος Παύλος, μια θρυλική προσωπικότητα για τη χριστιανοσύνη και ιδιαίτερα για την καθολική Εκκλησία.
Πως θα γίνει αυτό; Κατ’ αρχήν με την παρουσίαση της πόλης και των πλεονεκτημάτων της στις εταιρίες κρουαζιέρας, που δεν είναι αυτονόητο ότι τα ξέρουν ή τα έχουν συνειδητοποιήσει. Όσοι συνομιλούν κατά καιρούς με ευρωπαϊκές ή αμερικανικές εταιρίες διαπιστώνουν αυτή την άγνοια. Διότι μπορεί πολλοί εξ’ ημών να πιστεύουν ότι η Θεσσαλονίκη είναι πασίγνωστη, αλλά κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Το κακό της υπόθεσης είναι ότι πρόκειται για μακροχρόνιες διαδικασίες, που αποδίδουν μετά από κάποια χρόνια. Αυτό σε μια περιοχή του πλανήτη όπου η υπομονή, η επιμονή και το σύστημα ούτε υπάρχουν, ούτε διδάσκονται, ούτε θεωρούνται παράγοντας της προώθησης ενός ζητήματος είναι πρόβλημα. Οι προύχοντες της πόλης –αν όχι όλοι, σίγουρα οι περισσότεροι- δεν είναι διατεθειμένοι να δουλέψουν για κάτι που μπορεί να αποδώσει σε τρία, τέσσερα ή πέντε χρόνια, όταν πολύ πιθανόν οι ίδιοι δεν θα βρίσκονται στα πράγματα.
Πως αλλιώς μπορεί να γίνει όμως στην προκειμένη περίπτωση; Οι εταιρίες κρουαζιέρας αυτή την περίοδο διαμορφώνουν τα δρομολόγια που θα παρουσιάσουν και τις τιμές με τις οποίες θα πουλήσουν στους πελάτες τους για το 2018, το 2019 και το 2020! Αν υπολογίζει, κανείς, και το χρόνο που απαιτείται ώστε οι επαφές να τελεσφορήσουν αντιλαμβάνεται ότι όσο πιο γρήγορα ξεκινήσουν κάποιες πρωτοβουλίες, τόσο πιο γρήγορα θα υπάρξουν οφέλη για την πόλη από την κρουαζιέρα.
Το δεύτερο που πρέπει να γίνει στη Θεσσαλονίκη ,με βάση τα σημερινά δεδομένα, είναι η απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών για την αποβίβαση και την επιβίβαση των επιβατών κρουαζιέρας στο λιμάνι. Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ένα ολόκληρο το οκτάωρο που ένα κρουαζιερόπλοιο παρέμεινε στο λιμάνι δεν ήταν αρκετό για να κατέβουν όλοι οι επιβάτες – οι μισοί αναγκάστηκαν να δουν τη Θεσσαλονίκη από το πλοίο! Και φυσικά δεν χρειάζονται ειδικά στη Θεσσαλονίκη λιμενικά τέλη, αφού τα έσοδα της ΟΛΘ ΑΕ από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι εξαιρετικά περιορισμένα, σχεδόν αμελητέα.
Υ.Γ. Αυτά που υποστήριξε στην ημερίδα η διοίκηση της ΟΛΘ ΑΕ για τη δημιουργία Cruise Terminal έως το 2018 – 2019, με στόχο ο αριθμός των επιβατών σε βάθος εξαετίας να αυξηθεί από 25.000 που είναι σήμερα στις 150.000, είναι απλώς σχέδιο επί χάρτου. Άλλωστε η ΟΛΘ ΑΕ πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί εντός του 2016, έτσι δεν είναι;