Η εποχή της άφθονης και φθηνής ενέργειας έχει περάσει και αν θέλουμε να σώσουμε τον πλανήτη πρέπει να αλλάξουμε μοντέλο λειτουργίας, που έχει κόστος αλλά και επιπτώσεις στο πώς λειτουργούμε, είπε ο πρόεδρος του ΔΣ της ΕΥΑΘ ΑΕ, Άγις Παπαδόπουλος, στην ημερίδα της Voria.gr που διεξάγεται από το πρωί σήμερα στο ξενοδοχείο «The Met», στη Θεσσαλονίκη.
Ερωτηθείς για το κόστος για την πράσινη μετάβαση και για το γεγονός πως μετά από πρόσφατη μελέτη αυτό ανεβαίνει σε πολλά τρισ. ευρώ μέχρι τα επόμενα 30 χρόνια, σχολίασε πως η εποχή της άφθονης και φθηνής ενέργειας έχει περάσει. «Αν θέλουμε να σώσουμε τον πλανήτη, πρέπει να αλλάξουμε μοντέλο λειτουργίας, που έχει κόστος αλλά και επιπτώσεις στο πώς λειτουργούμε. Από τα 25 τρισ. που δείχνει η μελέτη της Mackenzie για το κόστος της ενεργειακής μετάβασης για να γίνει η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη, περίπου τα 18 θα τα πληρώναμε έτσι και αλλιώς, ακόμα και αν ακολουθούσαμε τη συμβατική διαδρομή, θα έπρεπε να αντικαταστήσουμε τους λιγνιτικούς σταθμούς με συμβατικούς. Σαφέστατα, όμως, υπάρχει ένα σημαντικό πρόσθετο κόστος που απορρέει από την ανάγκη να έχεις αποθήκευση ενέργειας, για περισσότερες ΑΠΕ», σχολίασε.
Ο κ. Παπαδόπουλος τόνισε πως η απάντηση για το ποιος θα πληρώσει το κόστος έχει δύο διαστάσεις. «Αρχικά, μας αφορά όλους σαν τελικούς καταναλωτές. Δεύτερον, η ενέργεια είναι ένας βασικός συντελεστής παραγωγής για την οικονομία και επειδή η Ευρώπη δεν είναι νησί, σημαίνει πως αν μείνει μόνη κινδυνεύει να βρεθεί με μειονέκτημα ανταγωνισμού», είπε και μίλησε για τη σημασία διεθνών συμφωνιών, σαν αυτές που συζητήθηκαν στην COP28.
«Είναι σαφές πως η ενέργεια θα είναι ακριβότερη στο μέλλον και θα πρέπει να είναι γιατί θα πρέπει να χρησιμοποιούμε λιγότερη. Αν δεν εξοικονομήσουμε ενέργεια, μόνες τους οι ΑΠΕ δεν θα λύσουν το πρόβλημα», είπε χαρακτηριστικά. «Πρέπει να αλλάξουμε μοντέλο που λειτουργεί η οικονομία και η κοινωνία, να γίνουμε πολύ πιο αποδοτικοί» σχολίασε και αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Δανίας. «Η Δανία από το 90’ ξεκίνησε να χρησιμοποιεί λιγότερη και ακριβότερη ενέργεια αλλά το γινόμενο είναι το ίδιο και θερμαίνει και πιο αποδοτικά το σπίτι».
Ο ίδιος σχολίασε πως πρέπει κάπως να βρεθούν οι πόροι για να γίνουν οι επενδύσεις. «Πρέπει 600.000 κατοικίες να αναβαθμιστούν ώς το 2030 και πρέπει να βρεθούν αυτά τα χρήματα αλλά αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με το χρηματικό ζήτημα. Το σημαντικό είναι να βρεθούν οι άνθρωποι που θα μπορέσουν να κάνουν αυτές τις εργασίες και να παραχθεί ο εξοπλισμός αλλά και να γίνει χωρίς να συντελέσει στην αποβιομηχάνιση της Ευρώπης. Η Γερμανία πέρασε έναν νόμο που έως το 2026 θα απαγορεύεται η εγκατάσταση λεβήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, όμως, ο Σύνδεσμος Παραγωγών Αντλιών Θερμότητας είπε πως αυτό δεν γίνεται γιατί θα πρέπει να φτιαχτούν πάρα πολλές αντλίες ώς το 2030 που δεν είναι δυνατόν να γίνει», είπε.
«Η κοινωνία πρέπει να αποδεχθεί την ενεργειακή μετάβαση και αυτό είναι το κυριότερο. Ακόμα και αν αλλάξουν οι πολιτικοί που είναι θιασώτες της ενεργειακής μετάβασης πρέπει η κοινωνία να καταλάβει τη σημασία της αλλαγής αυτής», κατέληξε.
Τι σημαίνει για μία ενεργοφόρο επιχείρηση η μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας;
Ο κ. Παπαδόπουλος είπε πως η μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας θέλει κόπο, χρόνο και αρκετά χρήματα. «Η λειτουργία μίας εταιρείας που καλύπτει υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα, είμαστε εταιρεία υψηλής ενεργειακής έντασης. Καταναλώνουμε ετησίως περίπου 116 γκιγκαβατόρες ρεύματος που με τις τιμές του 2022 μεταφράζεται σε περίπου 30 εκατ. ευρώ, όταν έναν χρόνο πριν ήμασταν στα 14 εκατ. ευρώ», τόνισε.
Ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ είπε πως μία εταιρεία μπορεί με δύο τρόπους να διαχειριστεί ένα τέτοιο θέμα. «Από τη μία πρέπει να εξοικονομήσει ενέργεια, να εξορθολογήσει τον τρόπο λειτουργίας, να αξιοποιήσει νέες τεχνολογίες όπως και η Τεχνητή Νοημοσύνη και από την άλλη να δει αν μπορεί να παράξει η ίδια ενέργεια για να μειώσει την εξάρτησή της», δήλωσε. Όμως, όπως είπε, κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο. «Μέσα σε δύο χρόνια μειώσαμε κατά 9,2% την κατανάλωση ενέργειας, χωρίς μείζονες επενδύσεις. Επίσης, δοκιμάσαμε να γίνουμε αυτοπαραγωγοί αλλά δεν προχώρησε», σημείωσε.
Ο κ. Παπαδόπουλος είπε παράλληλα πως η ΕΥΑΘ είναι η πρώτη εταιρεία του Δημοσίου που έχει κάνει διμερή σύμβαση προμήθειας ενέργειας (PPA), για να φθάσει έως 100 γιγαβατόρες από αιολικά και φωτοβολταϊκά, που πέραν της μείωσης του κόστους, θα έχει και προφανή μείωση στο ανθρακικό αποτύπωμα της εταιρείας. «Είχαμε βάλει ως στόχο ώς το 2030 να μειώσουμε κατά 50% και με το ΡΡΑ θα το πετύχουμε πολύ νωρίτερα και πολύ μεγαλύτερο ποσοστό», σχολίασε. Αυτό, όπως είπε, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σημασία να ενταχθούν στα προγράμματα σπουδών των ελληνικών πανεπιστημίων περισσότερα θέματα για την ενεργειακή μετάβαση. «Οι νέοι μηχανικοί θα πρέπει να μάθουν πώς θα ολοκληρώνουν το τεχνικό με το περιβαλλοντικό και με το οικονομικό. Επίσης, πρέπει να δούμε ξανά τον τρόπο που διδάσκουμε αλλά και τον τρόπο που μαθαίνουν οι φοιτητές. Πλέον έχεις να δεις και τα θέματα της Τεχνητής Νοημοσύνης», σχολίασε. «Πρέπει να προσαρμοστούμε, να διασυνδεθούμε με την έρευνα και να έχουμε νέο κόσμο με νέες ιδέες στην εκπαίδεση», κατέληξε.