του Γιώργου Δώρα
Οι εργασιακές συνθήκες, οι αμοιβές, αλλά και οι προοπτικές των εργαζομένων στις παραγωγικές επιχειρήσεις της Θεσσαλονίκης που βρίσκονται στον έλεγχο του ελληνικού δημοσίου είναι τόσο διαφορετικές, που αποδεικνύουν δύο πράγματα:
Πρώτον, την απολύτως αυθαίρετη λειτουργία του ελληνικού δημοσίου τις τελευταίες δεκαετίες. Χωρίς στρατηγική και χωρίς κανόνες. Με μια επιτηδευμένη ασάφεια στόχων, ώστε ανάλογα με τη συγκυρία να υπηρετούν κυρίως τους πολιτικούς που τις διόριζαν τις διοικήσεις και τους εργαζομένους. Όλη η υπόλοιπη κοινωνία, δηλαδή οι πελάτες, ουδεμία θέση έχει στο αξιακό σύστημα διοίκησης, ανάπτυξης και καθημερινότητας αυτών των επιχειρήσεων.
Δεύτερον, την έλλειψη συνάφειας και αναλογικότητας στα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουν αυτές οι επιχειρήσεις του δημοσίου, οι οποίες βρίσκονται μεταξύ χρεοκοπίας και ιδιωτικοποίησης.
Από τη στιγμή που λόγω Ευρωπαϊκής Ένωσης στην αρχή και μνημονίων στη συνέχεια σταμάτησαν οι άμεσες κυβερνητικές παρεμβάσεις, η επιχειρηματική οντότητα αυτών των εταιριών απογυμνώθηκε. Καθημερινά αποδεικνύεται ποιες μπορούν να σωθούν και ποιες κινδυνεύουν να αφανιστούν και γιατί. Όπως, επίσης, γίνεται σαφές με ποιον τρόπο μπορούν να αποδώσουν οι πρώτες και να διασωθούν οι δεύτερες –όσες το καταφέρουν.
Με αυτά τα δεδομένα οι εργαζόμενοι στο λιμάνι, στην ΕΥΑΘ και στην ΕΛΒΟ, που χθες με τη συνδρομή του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, οργάνωσαν εκδήλωση διαμαρτυρίας μπροστά στο κτίριο του υπουργείου Μακεδονίας Θράκης, αποτελούν εντελώς διαφορετικές και ετερόκλητες περιπτώσεις. Πέρα από το γενικό «όλοι εργαζόμενοι είμαστε» τίποτε άλλο κοινό δεν υπάρχει ανάμεσα στις τρεις ομάδες κι ας αγωνίζεται φιλότιμα να λειτουργήσει ως συγκολλητική ουσία το ΕΚΘ και ο πρόεδρος του Παναγιώτης Τσαραμπουλίδης.
Ίσως γι’ αυτό στην χθεσινή κινητοποίηση κατά του κυβερνητικού προγράμματος αξιοποίησης της περιουσίας του δημοσίου και ιδιωτικοποιήσεων, που δυνητικά περιλαμβάνει με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και τις τρεις αυτές εταιρίες, το «παρών» έδωσαν στην ουσία μόνο οι εργαζόμενοι στην ΕΛΒΟ. Οι πιο ζορισμένοι. Αυτοί που έχουν να πληρωθούν πέντε μήνες και βλέπουν το εργοστάσιο χωρίς δουλειά. Αυτοί που κατά βάθος αντιλαμβάνονται ότι ίσως ο κύκλος μιας εταιρίας με το βασικό αντικείμενο της ΕΛΒΟ –αυτοκίνητα και οχήματα για το στρατό- πιθανόν να έχει κλείσει. Αυτοί που ξέρουν ότι οι σύγχρονοι πόλεμοι –άρα και οι σύγχρονοι στρατοί- έχουν περάσει σε άλλη φάση και μάλλον χρειάζονται άλλου τύπου εξοπλισμό. Αυτοί που έχουν συνείδηση ότι η λύση για την ΕΛΒΟ πρέπει να αναζητηθεί αλλού.
Από την ΟΛΘ ΑΕ, που βρίσκεται στην 22η ημέρα απεργίας, στην εκδήλωση εμφανίστηκαν δύο συνδικαλιστές, οι οποίοι επανέλαβαν ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μπορεί να προχωρήσει αυτόνομα, χρηματοδοτώντας από ίδιους πόρους τις αναγκαίες επενδύσεις. Λες κι αυτό είναι το μοναδικό ζήτημα που βαραίνει στην απόφαση του συνόλου των παραγωγικών φορέων της Θεσσαλονίκης, αλλά και της πλειοψηφίας των κομμάτων της Βουλής, να ψηφίζουν υπέρ της ιδιωτικοποίησης. Λες και δεν καταλαβαίνουν (;) ότι το βασικότερο όλων για ένα λιμάνι στη σημερινή εποχή είναι να μετέχει στη διαμετακομιστική αλυσίδα και να αυξάνει τον όγκο των φορτίων που διακινούνται από τα κρηπιδώματα του. Κάτι που μόνο ένας μεγάλος διεθνής πάροχος μπορεί να διασφαλίσει και να οργανώσει. Οι εργαζόμενοι της ΟΛΘ ΑΕ, λοιπόν, αγωνίζονται για την διατήρηση των εργασιακών τους δικαιωμάτων είτε στον νέο ιδιοκτήτη – ιδιώτη, είτε στο δημόσιο. Εάν σε αυτό προσθέσει κανείς ότι οι μισθοί τους μέχρι στιγμής καταβάλλονται κανονικά, αντιλαμβάνεται πόσο διαφορετική είναι η θέση τους, από την αντίστοιχη των εργαζομένων της ΕΛΒΟ. Γι’ αυτό χθες προτίμησαν παραμείνουν στα σπίτια τους ή στο λιμάνι. Να οργανώσουν την κάθοδό τους για διαπραγματεύσεις με τον κ. Θοδωρή Δρίτσα στο υπουργείο Ναυτιλίας ή να περιφρουρήσουν την απεργία τους. Παρά να διαδηλώσουν έξω από το ΥΜΑΘ.
Από την πλευρά τους οι εργαζόμενοι στην ΕΥΑΘ δεν θα μπορούσαν –τουλάχιστον τυπικά- να βρίσκονται σε μια εκδήλωση διαμαρτυρίας στην οδό Αγίου Δημητρίου στις 12 το μεσημέρι, αφού δεν απεργούσαν και η ΕΥΑΘ λειτουργούσε κανονικά. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπό τους, πάντως, δεν πείθονται ότι το «νερό της Θεσσαλονίκης» δεν θα ιδιωτικοποιηθεί. Ούτε από τη σχετική απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, ούτε από τη σαφή γραπτή αναφορά στο 3ο Μνημόνιο, ούτε από το γεγονός ότι στην κορυφή της διοικητικής πυραμίδας της εταιρίας βρίσκεται σήμερα ένας καθηγητής του ΑΠΘ, ταγμένος και ορκισμένος υπέρ του δημοσίου χαρακτήρα της εταιρίας. Φοβούνται ότι σε δεύτερη φάση το 51% που σήμερα το κράτος διαβεβαιώνει ότι θα κρατήσει θα πέσει κάτω από το 50%. Ή ότι αυτός που θα αγοράσει το 23% που θα βγει από την κυβέρνηση προ πώληση θα ζητήσει να αναλάβει και μέρος του μάνατζμεντ. Είναι, όπως και οι εργαζόμενοι της ΟΛΘ ΑΕ πληρωμένοι κανονικά, αλλά η δυσπιστία απέναντι στους πάντες και τα πάντα, τους οδηγούν να πουν «όχι» και «μη» στους πάντες και στα πάντα.