Skip to main content

Η Θεσσαλονίκη δεν αντέχει ούτε μια μέρα χωρίς λεωφορεία

Η Θεσσαλονίκη θα χάσει σε λίγο κάθε ελπίδα εκσυγχρονισμού. Προς το παρόν, ας φροντίσουν οι εμπλεκόμενοι να μη χαθούν τα λεωφορεία από τους δρόμους...

Δύσκολη εβδομάδα αρχίζει για τη Θεσσαλονίκη. Το πρόβλημα με τις αστικές συγκοινωνίες επανάκαμψε, όπως ήταν αναμενόμενο, και πλέον οι πολίτες απειλούνται να μείνουν (άγνωστο για πόσο) χωρίς λεωφορεία, άρα –για πολλούς- χωρίς δυνατότητα μετακίνησης. 

Ανεξάρτητα από το αν θα ανασταλεί σήμερα η απεργία και από την έκβαση της συνάντησης που ανακοινώθηκε για την Τρίτη, οι ευθύνες είναι πολλές και για πολλούς. Και όλοι τους οφείλουν να λήξουν το θέμα... χτες. Η Θεσσαλονίκη δεν πρέπει να μείνει ούτε μέρα χωρίς αστικές συγκοινωνίες. Είναι ανεπίτρεπτο.

Έχουν περάσει περισσότεροι από έξι μήνες από τότε που βιώσαμε το απόλυτο χάος χωρίς λεωφορεία στην πόλη. Εκείνη η περίοδος έχει μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στη μνήμη όλων όσοι ζουν στη Θεσσαλονίκη. Ποιος μπορεί να ξεχάσει ότι για να βγούμε από εκείνη τη ζοφερή περίοδο χρειάστηκε μέχρι και η προσφυγή των αυτοδιοικητικών στη Δικαιοσύνη;

Το πάθημα όμως δεν έγινε μάθημα. Αντιθέτως, φαίνεται ότι τροφοδότησε το μίσος ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον ΟΑΣΘ. Ναι, πρόκειται περί μίσους. Ξεκάθαρα πλέον κι ας μην κρύβονται πίσω από το δάχτυλό τους οι εμπλεκόμενοι.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οφείλουν όλοι να δείξουν νηφαλιότητα και σύνεση. Να βάλουν νερό στο κρασί τους και να σταματήσουν την κρυψίνοια και τα χτυπήματα κάτω από τη μέση. Απλά να συνεννοηθούν.

Παραμύθια του τύπου ότι η κυβέρνηση τελείωσε τον ΟΑΣΘ δεν τα χάβει ούτε η κόρη μου. Είμαι άπιστος Θωμάς; Ας γίνει πρώτα και βλέπουμε. Και μήπως αν καταργήσει τον ΟΑΣΘ και το μονοπώλιό του ο κ. Σπίρτζης τάχα με τι διαφορετικό θα τον αντικαταστήσει; Με έναν αμιγώς κρατικό ΟΑΣΘ; Έλεος δηλαδή με όλους όσοι μισούν τον ΟΑΣΘ στην πόλη και με όσους έχουν μεγάλα παράπονα (ορισμένοι με το δίκιο τους) από τον Οργανισμό, που σπεύδουν να πανηγυρίσουν με τους τσαρλατανισμούς και τους λαϊκισμούς. Σε μπανανίες και φοβούνται να πουν τέτοιες ανοησίες μην τους πάρουν με τις πέτρες.

Θα σταθώ στα κρίσιμα ζητήματα στο θέμα των αστικών συγκοινωνιών κι όχι στις φανφάρες με τις οποίες μας βομβαρδίζουν νυχθημερόν τις τελευταίες μέρες. Είναι ένα από τα πιο σοβαρά θέματα της πόλης, που τη στοιχειώνει επί πολλά χρόνια και κυρίως από τότε που μπήκε στη ζωή μας η κουβέντα για το μετρό. Όσο δεν υπάρχει εναλλακτική λύση μετακίνησης με μέσο μαζικής μεταφοράς στο πολεοδομικό συγκρότημα, ο ΟΑΣΘ θα αντιμετωπίζεται ως αναγκαίο κακό, για όσους δεν είναι ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες που παρέχει. Άρα, στον ΟΑΣΘ πρέπει να αναγνωρίσουν το λάθος τους, να μην υποστηρίζουν επί πολλά χρόνια στο παρελθόν και να βάζουν εμπόδια (δεν τα λέω εγώ, αλλά ακόμη και στελέχη του Οργανισμού) στην υλοποίηση του μετρό, επειδή θεωρούσαν ότι θα στερούσε έργο και άρα έσοδα από τον Οργανισμό. Όπως θα έπρεπε να θέλουν τον ανταγωνισμό στο συγκοινωνιακό έργο, διότι έτσι θα μπορούσαν –εύκολα- να αποδείξουν την υπεροχή τους. Η εποχή όμως τους ξεπέρασε. Η τακτική μπορεί να φαινόταν επωφελής για ένα –η αλήθεια είναι μεγάλο- χρονικό διάστημα, όμως αποδεικνύεται λανθασμένη στο τέλος της ημέρας.

Ο ΟΑΣΘ είναι μονοπώλιο. Όσοι όμως ενοχλούνται από αυτό θα πρέπει να στρέψουν την κριτική τους όχι στον Οργανισμό, αλλά στις κυβερνήσεις και σε όλους όσοι του επέτρεψαν να λειτουργεί μονοπωλιακά.

Η κριτική που ασκείται για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι εν πολλοίς άδικη και αβάσιμη. Και δεν τα λέω επειδή μου αρέσει η κατάσταση που επικρατεί στα δρομολόγια, στον απαρχαιωμένο στόλο και γενικώς στην εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού στο οποίο ανήκω, αλλά επειδή δεν ξεχνάω τα βήματα προόδου που έγιναν. Ας σκεφτούν όλοι πως ήταν τα λεωφορεία μας πριν από δέκα χρόνια και πως είναι σήμερα. Ας σκεφτούν όλοι πόσες καθυστερήσεις είχαμε και για πόσο περιμέναμε στη στάση και πως σήμερα ξέρουμε ακριβώς πότε έρχεται το λεωφορείο. Ας σκεφτούμε τα καλοκαίρια που κάναμε μπάνιο στον ιδρώτα και τα λεωφορεία με τον κλιματισμό σήμερα. Ας μην είμαστε μηδενιστές. Ας σκεφτούμε πόσες περιοχές εξυπηρετούνταν στο νομό στο παρελθόν και πόσες εξυπηρετούνται σήμερα. Ας δούμε πως είναι να στριμώχνεσαι σε λεωφορείο στις γραμμές αιχμής της πρωτεύουσας κι ας συγκρίνουμε την εικόνα με τις δικές μας γραμμές αιχμής. Ναι και σήμερα υπάρχουν λεωφορεία χωρίς κλιματισμό και σήμερα υπάρχουν λεωφορεία με κατεστραμμένες καρέκλες και σήμερα υπάρχουν λεωφορεία με μεγάλη ηλικία που θα έπρεπε να ανανεωθούν και σήμερα υπάρχουν γραμμές με λιγότερα από τα προβλεπόμενα δρομολόγια και σήμερα υπάρχουν λεωφορεία στα οποία νιώθουμε ο ένας την ανάσα του άλλου στο σβέρκο μας. Και σήμερα υπάρχουν πολλά προβλήματα. Και πάντα θα υπάρχουν. Αλλιώς δεν θα εξελισσόμασταν ως κοινωνία. Πάντα πρέπει να ζητάμε το κάτι παραπάνω και πάντα πρέπει να γίνεται αυτό το βήμα και μάλιστα εγκαίρως. Και καλώς κάνουμε και είμαστε διεκδικητικοί. Πληρώνουμε για να μας μεταφέρουν δεν είναι τσάμπα.

Στην περίπτωση του ΟΑΣΘ οι πολιτικοί επένδυσαν όλες τις δυνάμεις τους στο λεγόμενο κοινωνικό αυτοματισμό. Ανίκανοι να ολοκληρώσουν εναλλακτικές λύσεις μετακίνησης για τους πολίτες, άφησαν το ανάθεμα στον ΟΑΣΘ και έβγαλαν την ουρά τους απέξω. Τακτική γνωστή στην Ελλάδα, όμως στην περίπτωση των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης άρχισαν να την κουνάνε κιόλας...

Η καλλιέργεια ενός κλίματος εχθρότητας απέναντι στον φορέα που εκτελεί το συγκοινωνιακό έργο ενισχύθηκε σκοπίμως. Δεν ξεχνώ ότι ο ΟΑΣΘ αποτέλεσε την ιερή αγελάδα κάποιων άλλων πολιτικών στο παρελθόν, οι οποίοι έστησαν και καριέρες με αυτή τη σχέση όπως φημολογείται, γεγονός που τροφοδότησε και την εχθρότητα απέναντι στον οργανισμό. Όμως κάποιοι έκρυβαν με την καλλιέργεια της εχθρότητας τις ευθύνες τους για τις καθυστερήσεις σε όλα τα συγκοινωνιακά έργα της πόλης. Η Θεσσαλονίκη θα έπρεπε σήμερα να έχει και μετρό και τραμ και θαλάσσια συγκοινωνία και προαστιακό. Τι έχει; Μόνο αστικά λεωφορεία. Στρέφοντας όμως την εικόνα στον ΟΑΣΘ, που είναι απτή πραγματικότητα και καθημερινότητά μας, αποπροσανατολίζουμε πολύ εύκολα και βέβαια αποτινάσσουμε τις μεγάλες ευθύνες μας απέναντι στην πόλη και τους πολίτες. Όσα κάποιοι δεν έκαναν τα φόρτωσαν στον... κακό ΟΑΣΘ.

Ας μείνω όμως το σημερινό πρόβλημα, διότι όπως προανάφερα οι ευθύνες είναι πολλές και για πολλούς που φτάσαμε εδώ.

Που είμαστε ακριβώς όμως; Ποια είναι η εξέλιξη στο διάστημα ανάμεσα στις 12 μέρες Θεσσαλονίκης χωρίς λεωφορεία και στον Μάιο του 2017; Ένας οχετός από λάσπη, κατηγορίες, υβριστική φρασεολογία, κινδυνολογία, συνδιαλλαγή και πρόχειρα σχέδια επί χάρτου. Οι προηγούμενες κινητοποιήσεις έγιναν στη βάση της καθυστέρησης καταβολής των δεδουλευμένων. Και οι σημερινές μήπως για ποιο λόγο γίνονται; Για να καταλάβω δηλαδή επειδή κοντεύω να τρελαθώ. Μήπως δε θα έχουμε αύριο λεωφορεία λόγω του αιφνιδιαστικού σχεδίου Σπίρτζη; Μήπως δε θα έχουμε λεωφορεία επειδή το 2019 θα «απελευθερωθεί» υποχρεωτικά η παροχή συγκοινωνιακού έργου; Μήπως δε θα έχουμε λεωφορεία επειδή το ΣΑΣΘ υφίσταται μόνο στα χαρτιά; Μήπως δε θα έχουμε λεωφορεία επειδή «τελείωσε ο Σπίρτζης τον ΟΑΣΘ»; Όχι. Ο λόγος είναι και πάλι ότι οι εργαζόμενοι δεν πληρώνονται τα δεδουλευμένα στην ώρα τους. Που σημαίνει ότι επί έξι μήνες κανένας από όλους αυτούς που κοκορομαχούν δεν έλυσε το πρόβλημα.

Σ' αυτό το διάστημα είδαμε έναν υπουργό να πηγαινοέρχεται στη Θεσσαλονίκη εκφράζοντας με κάθε τρόπο την εχθρική στάση του έναντι του ΟΑΣΘ. Και στη διοίκηση και στους εργαζόμενους. Για να λειτουργήσει ο κοινωνικός αυτοματισμός και για να τον πάρουν στα σοβαρά οι δυσαρεστημένοι από τις αστικές συγκοινωνίες, έβγαλε –και πολύ καλά έκανε- στη δημοσιότητα τους υψηλούς μισθούς εργαζομένων στον ΟΑΣΘ, επισημαίνοντας ότι είναι ένας φορέας που επιδοτείται και μάλιστα πλουσιοπάροχα από την Πολιτεία. Σε μια κοινωνία που μαστίζεται από την ακραία φτώχεια, μέρος της οποίας επέβαλε και ο κ. Σπίρτζης (υπουργός της κυβέρνησης είναι), όταν ακούς για μέσο μισθολογικό κόστος πάνω από 3.000 ευρώ σηκώνεται η τρίχα σου... Η τακτική της δημοσιοποίησης, προκειμένου να δούμε πόσο κακός είναι ο ΟΑΣΘ, είναι παρελκυστική. Μας βάζουν να συγκρίνουμε άσχετα πράγματα. Ξεχνάμε για ποιο πράγμα μιλάμε. Και όλη αυτή την παρελκυστική τακτική την ακολουθεί και ο ΟΑΣΘ, όταν παραδέχεται ότι υπάρχει περιθώριο εξορθολογισμού των μισθών. Δηλαδή, υπάρχει λίπος, που έπρεπε να έχει αφαιρεθεί. Ναι, αλλά δεν έγινε τίποτα και μόλις άσκησε πίεση ο υπουργός προκύπτει η παραδοχή και η διάθεση... συμμόρφωσης. Κάπως έτσι χάνεται η όποια ηθική νομιμοποίηση και ενισχύεται η εχθρότητα απέναντι στον ΟΑΣΘ σε επίπεδο κοινωνίας... Κάπως έτσι χάνεται η μπάλα και αντί να μας απασχολεί πως θα αποκτήσουμε καλύτερες συγκοινωνίες, ασχολούμαστε γιατί ο οδηγός που δεν έχει ούτε απολυτήριο λυκείου παίρνει 4.000 ευρώ το μήνα και ο επιστήμονας με τα διδακτορικά 900...

Η αλήθεια είναι ότι το επιθετικό στιλάκι Σπίρτζη έσφιξε τα λουριά σε όλους. Και το χρειάζονταν όλοι αυτό. Το πρόβλημα είναι ότι οι παλικαρισμοί και οι ανέξοδοι τσαμπουκάδες, όπως και το λεξιλόγιο πεζοδρομίου μόνον ένταση προκαλούν και πολύ φοβάμαι πως αυτή η ένταση τού είναι απαραίτητη του υπουργού, προκειμένου να του δοθεί χρόνος να προετοιμάσει καλύτερα το σχέδιό του για το αύριο των αστικών συγκοινωνιών της Θεσσαλονίκης, καλύπτοντας τα κενά που εμφανίζουν οι ιδέες και τα σχέδια που κατέθεσε.

Είναι προφανές ότι εάν υπουργός άλλης κυβέρνησης εκτός της «αριστερής» του ΣΥΡΙΖΑ εκτόξευε απειλές για να μη γίνει κινητοποίηση εργαζομένων θα έβλεπε αφίσες με το πρόσωπό του να καίγονται σε δημόσια θέα. Πόσω μάλλον αν καλούσε σε εκδηλώσεις βίας εναντίον εργαζομένων. Στην Ελλάδα από τέτοια παραδείγματα έχει καεί η γούνα μας. Να μην ξεχνάμε τις κινητοποιήσεις στη ΔΕΗ, τον ΟΤΕ και αλλού, που εξευτέλισαν το συνδικαλιστικό κίνημα συνολικά στη χώρα.

Ο υπουργός θα έπρεπε να είναι πιο προσεχτικός. Δε χρειάζεται να υιοθετεί την επιθετικότητα, ούτε να αφήνει μια εντύπωση βιασύνης και πρεμούρας να τελειώσει τον ΟΑΣΘ. Χρειάζεται μεθοδικότητα. Αν το σχέδιο νόμου που κατέθεσε (και στον τρόπο που αυτό έγινε υπάρχει ζήτημα) βελτιωθεί και καλυφθούν κάποια κενά μπορεί κάλλιστα να το εφαρμόσει στο χρόνο του. Κι ο χρόνος αυτός είναι το τέλος του 2019.

Μετά θα δούμε εάν το σχέδιο αυτό έχει βάση και οδηγεί στο ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από τη βελτίωση των αστικών μετακινήσεων στη Θεσσαλονίκη. Η υποχρεωτική «απελευθέρωση» του συγκοινωνιακού έργου είχε ένα παράθυρο για να ανθίσει η ιδεοληψία του κρατισμού. Αυτή εκμεταλλεύεται η κυβέρνηση και καταλήγει σε ένα σχέδιο που στην ουσία κρατικοποιεί αντί να απελευθερώνει τις συγκοινωνίες. Είναι μια άποψη κι αυτή. Μια πολιτική στάση, που είτε θα δικαιωθεί στην πράξη, είτε θα αποτύχει. Τι προτείνει ο κ. Σπίρτζης; Έναν κρατικό –αμιγώς- ΟΑΣΘ. Γιατί μας ενδιαφέρει ως πολίτες αυτό; Μήπως λειτουργούν καλά οι άλλες κρατικές επιχειρήσεις και υπάρχει έλεγχος και ποιότητα; Αστειευόμαστε... Τι νόημα έχει αν ο φορέας παροχής συγκοινωνιακού έργου είναι ένας και λειτουργεί μονοπωλιακά; Αλλάζει όνομα ο ΟΑΣΘ; Ε και; Θα σταματήσουν να κερδίζουν πολλά λεφτά οι μέτοχοί του και να παίρνουν παχυλούς μισθούς οι εργαζόμενοι; Ε και; Μήπως δεν μπορεί να γίνει αυτό σήμερα; Δηλαδή αν φτωχοποιηθούν κι άλλοι θα πέσει στο τραπέζι μας αστακός; Καλύτερες συγκοινωνίες θα έχουμε; Θα μειωθεί η τιμή του εισιτηρίου και θα απολαμβάνουμε καλύτερης εξυπηρέτησης; Η πράξη θα δείξει.

Θα μπορούσα να γράψω πολλά περισσότερα. Όμως και στις δυο πλευρές υπάρχουν επιχειρήματα και διαφορετικό σκεπτικό. Σοβαρότητα δεν βλέπω να υπάρχει και όλοι παίζουν το δικό τους παιχνίδι στις πλάτες της Θεσσαλονίκης και των Θεσσαλονικέων.

Δεν είναι ευχάριστο που το λέω, αλλά έχω μείνει με την εντύπωση πως θα πληρώσει η πόλη εμμονές και επικοινωνιακά παιχνίδια. Τα οποία είναι και επικίνδυνα, διότι οδηγούν σε έκρυθμες καταστάσεις, ειδικά όταν προστίθενται στα πολλά δυσεπίλυτα ή άλυτα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Η Θεσσαλονίκη χρειάζεται αξιοπρεπείς αστικές συγκοινωνίες. Αν όλοι έβαζαν αυτό το στόχο θα τον πετύχαιναν. Δυστυχώς, οι στόχοι όλων των αρμοδίων είναι άλλοι και η Θεσσαλονίκη γι' ακόμη μια φορά χάνει τον προσανατολισμό της. Σε λίγο θα χάσει και κάθε ελπίδα να γίνει μια σύγχρονη πόλη. Προς το παρόν ας ηρεμήσουν τα πνεύματα και ας μη χαθούν τα λεωφορεία από τους δρόμους μας.