Στον αυτόματο πιλότο κινείται η Θεσσαλονίκη και συνηθίσαμε τόσο πολύ σε αυτή την κατάσταση, που έπαψε να μας ενοχλεί. Μια πόλη, που κανείς δε θυμάται πότε ήταν ελκυστική, βουλιάζει στα προβλήματα της καθημερινότητας, της ανυπαρξίας σχεδιασμού και των αποσπασματικών και πρόχειρων παρεμβάσεων.
Δεν είναι μόνο το κυκλοφοριακό, που έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις στο κέντρο της πόλης, με την Τσιμισκή (μετά την Εγνατία λόγω μετρό) να έχει μόλις μια λωρίδα κυκλοφορίας ανοιχτή. Μακάρι όλα τα προβλήματα της πόλης να ήταν συνέπειες του κυκλοφοριακού.
Μιλάμε για την απόλυτη εγκατάλειψη. Πόσο τραγικό είναι να βλέπεις τα εργοτάξια στην επέκταση του μετρό στην Καλαμαριά να δουλεύουν εντατικά και στη βασική γραμμή να έχουν σταματήσει;
Γιατί είμαστε αναγκασμένοι να χαιρόμαστε για τα τρία καραβάκια που εκτελούν (πιλοτικά ακόμη;) θαλάσσια δρομολόγια για να υποκαταστήσουν την ανικανότητα των αρμοδίων να δημιουργήσουν μια σοβαρή θαλάσσια συγκοινωνία;
Πώς είναι δυνατόν να κάνουμε... πάρτι όταν γίνεται η πρώτη υπερατλαντική πτήση στο αεροδρόμιο «Μακεδονία», όταν τελικά καταλήξαμε να συζητούμε μόνο για την ολοκλήρωση του διαδρόμου προσγειώσεων – απογειώσεων 10/28 και να έχουμε ξεχάσει το νέο σταθμό και όλες τις άλλες παρεμβάσεις αναβάθμισης του αερολιμένα;
Γιατί θα πρέπει να πανηγυρίζουμε για τα «επιτυχή» οικονομικά δεδομένα ενός λιμανιού που τείνει να γίνει ανύπαρκτο επιβατικά, που δε συνδέεται με τα νησιά, που δε δίνει την ευκαιρία για τους Βορειοελλαδίτες να ταξιδέψουν από τη Θεσσαλονίκη προς τη νησιωτική χώρα;
Πώς μπορούμε να θεωρούμε όλοι μας πλέον απλώς εξαγγελίες χωρίς αντίκρισμα τα υδροπλάνα, τη σύνδεση Θεσσαλονίκης – Χαλκιδικής δια θαλάσσης, τη θαλάσσια σύνδεση Χαλκιδικής – Πιερίας, τη δημιουργία μιας πράσινης «αλυσίδας» από τη νέα παραλία μέχρι το Σέιχ Σου, το διπλασιασμό του περιαστικού δάσους, την αξιοποίηση των πρώην στρατοπέδων στον αστικό ιστό, τη δημιουργία ενός καλοκαιρινού φεστιβάλ, με διεθνή αντίκτυπο, που θα συνενώνει τις διάσπαρτες (και πολλές από αυτές αξιόλογες) πολιτιστικές δραστηριότητες;
Τα παραδείγματα είναι αναρίθμητα. Γνωρίζω ότι λείπουν άλλα, ίσως πιο στοιχειώδη, από αυτά που αναφέρω, όμως με ενδιαφέρει περισσότερο από όλα η συνήθεια όσων αγαπούν αυτή την πόλη στη μίζερη λογική της στασιμότητας. Επειδή στη Θεσσαλονίκη, πέρα από μεμονωμένες πρωτοβουλίες, επικρατεί στασιμότητα, μιζέρια και ανυπαρξία διάθεσης για διεκδίκηση ενός καλύτερου παρόντος κι ενός ακόμη πιο καλού μέλλοντος.
Θα επιμείνω στη διαδημοτική συνεργασία, που δεν υπάρχει. Οι δήμαρχοι δεν είναι οι μόνοι υπεύθυνοι για όλα τα προβλήματά μας. Πιθανώς να εξαρτώνται τα σχέδιά τους από άλλους. Ωστόσο, αυτοί είναι οι πρώτοι που πρέπει να ενδιαφερθούν για τον τόπο τους και δυστυχώς δεν το κάνουν ή το κάνουν με μια λογική τοπικιστική και κορδελοκοπής.
Ποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης μπορεί να γνωρίσει ένας επισκέπτης και να του μείνει κάτι από την επίσκεψή του στην πόλη μας; Όσο το σκέφτομαι τόσο περισσότερο πιστεύω ότι δεν έχουμε (ή δε θέλουμε να έχουμε) τίποτα το ιδιαίτερο να προσφέρουμε. Πόσο άσχημο όμως είναι να γνωρίζω ότι έχουμε τις δυνατότητες και δεν τις αξιοποιούμε;
Όσο η Θεσσαλονίκη δε θα έχει μια συμφωνία δημάρχων για να διεκδικήσουν με μια φωνή ένα ενιαίο σχέδιο ανάπτυξης της πόλης, αντιμετώπισης των προβλημάτων (με ιεράρχηση και χωρίς άγονους τοπικισμούς επιπέδου γειτονιάς) και βελτίωσης της καθημερινότητας, με προοπτική και μετρήσιμο, δε θα βγει από το τέλμα. Δεν το λέω τοπικιστικά. Προβλήματα αντιμετωπίζουν και τα άλλα αστικά κέντρα της χώρας. Όμως υπάρχουν και μεγέθη και η Θεσσαλονίκη είτε το θέλουν κάποιοι, είτε όχι, είναι το δεύτερο πολεοδομικό συγκρότημα της χώρας, μετά την πρωτεύουσα.
Σε δέκα χρόνια από σήμερα θα έχουμε ακόμη χειρότερη ποιότητα ζωής, τα προβλήματα θα έχουν αυξηθεί και οι λύσεις που προτείνονται σήμερα θα είναι παρωχημένες. Και η Θεσσαλονίκη θα έχει απαξιωθεί πλήρως και για κατοίκους και για επισκέπτες. Θα μας μείνουν μόνο μελέτες, όνειρα κι ελπίδες. Δε χρειάζεται να είναι κάποιος μάντης...
Χρειάζεται όμως από το... λήθαργο να ξυπνήσουμε κι εμείς, οι πολίτες, για να πιέσουμε τους δημάρχους πρώτα και στη συνέχεια μέσα από μια κοινωνική συμμαχία να διεκδικήσουμε ένα σχέδιο – ευαγγέλιο – δέσμευση με όλες τις απαραίτητες παρεμβάσεις για να έχει αύριο αυτή η πόλη.