Skip to main content

Η ρωσοτουρκική επαναπροσέγγιση αλλάζει την πολιτική μας στην ενέργεια

Μετά τη ρωσοτουρκική επαναπροσέγγιση προβλέπεται πλέον η κατασκευή του αγωγού Turkish Stream, και ο South Stream II μπαίνει πάλι στο περιθώριο.

Οι εναλλαγές συμμαχιών στην περιοχή μας, αλλάζουν και τις καταστάσεις ως προς την γεωπολιτική αξία της Ελλάδας, με αμφίβολο όμως το γεγονός εάν οι αλλαγές που σημειώνονται θα έχουν διάρκεια. Και αυτό είναι ένα μεγάλο αίνιγμα για τη διπλωματία, η οποία πρέπει να έχει πληθώρα εναλλακτικών σχεδίων, ώστε να εκμεταλλευθεί την κατάσταση της στιγμής.

Αφορμή παίρνω από ένα άρθρο της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας, που ενδιαφέρει άμεσα και την Ελλάδα, επειδή μια από τις δύο χώρες προoρίζεται ται να καταστεί ενεργειακός κόμβος, αναλόγως του σεναρίου που θα υλοποιηθεί - αν υλοποιηθεί κάποιο.

Είχα αναφερθεί παλαιότερα στην φιλοδοξία της Βουλγαρίας να είναι αυτή από την οποία θα περάσει ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου, και μάλιστα διατύπωσα την απορία τι άλλαξε και ο Βούλγαρος πρωθυπουργός θεωρεί ότι μία επιστολή που τού έστειλε ο Γιούγκερ αποτελεί έναυσμα για συμφωνία με τους Ρώσους και κατασκευή του South Stream II, και μάλιστα όταν αυτός θα ξεκινά από την Κριμαία, την οποία η Ε.Ε. δεν αναγνωρίζει ως ρωσικό έδαφος.

Πέραν τούτου, η επαναπροσέγγιση Ρωσίας και Τουρκίας αλλάζει τα δεδομένα, επειδή προβλέπεται πλέον η κατασκευή του αγωγού Turkish Stream, και ο South Stream II μπαίνει πάλι στο περιθώριο. Αυτός είναι και ο λόγος που ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ δήλωσε προχθές ότι η Βουλγαρία βρίσκεται σε εξαιρετικά περίπλοκη εξωτερική πολιτική κατάσταση. Στην ίδια κατάσταση βρίσκεται και η Ελλάδα, αλλά δεν νομίζω να ενδιαφέρεται κανείς στα σοβαρά.

Την συνάντηση στην Αγία Πετρούπολη του Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Ερντογάν, δεν την παρακολούθησε με ενδιαφέρον μόνον η Δύση, αλλά ιδιαιτέρως και η Βουλγαρία, η οποία βρίσκεται στην χειρότερη θέση εξάρτησης από το ρωσικό αέριο, όταν το 95% των ενεργειακών αναγκών της χώρας καλύπτονται από τη Ρωσία, γεγονός που έχει και γεωπολιτικές διαστάσεις. Γι’ αυτό και παρατηρούνται συχνές αλλαγές στη γραμμή της βουλγαρικής ενεργειακής πολιτικής επί δεκαετίες, ανάλογα με το αν οι κυβερνώντες στη Σόφια είναι φιλορωσικά ή φιλοδυτικά διατεθειμένοι.

Όταν πριν από 14 χρόνια ο πρώην πρόεδρος του βουλγαρικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Γκεόργκι Παρβάνοφ εκλέχτηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στη Βουλγαρία ήρθε η εποχή του λεγόμενου «γκραν σλαμ». Πρόκειται για τα τρία μεγάλα ρωσικά ενεργειακά σχέδια - τον Πυρηνικό Σταθμό «Μπέλενε», τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου «South Stream» και τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. Ούτε ένα από τα τρία αυτά σχέδια δεν υλοποιήθηκε, αλλά και τα τρία μέχρι και σήμερα δεν κατεβαίνουν από την πολιτική σκηνή.

Στο άρθρο της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας επισημαίνεται ότι «Κατά των μεγάλων αυτών ενεργειακών σχεδίων είναι η Δεξιά στη Βουλγαρία, αλλά και οι ΗΠΑ και η ΕΕ. Ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ στην αρχή επίσης ήταν κατά του «γκραν σλαμ». Μάλιστα σε συνάντηση με Αμερικανούς επιχειρηματίες στη Σόφια δήλωσε με υπερηφάνια ότι η Βουλγαρία έχει σταματήσει τα ρωσικά σχέδια.

» Στις παραμονές της συνάντησης Πούτιν-Ερντογάν όμως, ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας άλλαξε γραμμή. Επικαλούμενος θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής -με την επιστολή του Γιούγκερ που ανέφερα ανωτέρω- για τήρηση του ευρωπαϊκού δικαίου ως προς την κατασκευή του ρωσικού αγωγού, ο πρωθυπουργός άφησε ανοιχτό τόσο το ενδεχόμενο αποπεράτωσης της κατασκευής του Πυρηνικού Σταθμού «Μπέλενε», όσο και της επανέναρξης του σχεδίου «South Stream» και μάλιστα και του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη».

Αυτή η στροφή στην ενεργειακή πολιτική μπορεί να εξηγηθεί με τις επιφυλάξεις από τον ανταγωνισμό που διαγράφεται στην περιφερειακή αγορά από πλευράς της Ρωσίας και της Τουρκίας. Εάν η Μόσχα και η Άγκυρα πραγματικά συμφιλιωθούν, η Βουλγαρία θα αποδειχθεί στην πλευρά των ζημιωμένων, και ως προς τον αγωγό θα ωφεληθεί η Ελλάδα, αν η Δύση επιτρέψει τον Turkish Stream. (Οι Βούλγαροι βεβαίως έχουν σε εκκρεμότητα και τον πυρηνικό σταθμό Μπέλενε, ο οποίος θα εξήγε ρεύμα και στην Τουρκία, αλλά τώρα συζητήθηκε η κατασκευή πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου της Τουρκίας από τους Ρώσους, και χάνει πελάτη η Βουλγαρία).

Το σημερινό σημείωμα, θα μπορούσε να αποτελέσει συνέχεια του χθεσινού, για να καταδειχθεί η ρευστότητα στις διακρατικές σχέσεις, επειδή οι συνάψεις και οι καταργήσεις συμμαχιών είναι τόσο συχνές, ώστε δεν προφταίνεις να τις παρακολουθήσεις.