Είναι αναμφισβήτητο, ότι η σημερινή ημέρα, με την ανάληψη της προεδρίας των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ, αποτελεί την απαρχή σημαντικών εξελίξεων, ακόμη και στην περίπτωση που προκύψει κάτι έκτακτο και δεν ολοκληρώσει την θητεία του ο καινούργιος πρόεδρος.
Στην στήλη πολλές φορές αναφέρθηκε ότι δεν είναι αληθές πως όποιος και να είναι πρόεδρος στις ΗΠΑ -και σε πάρα πολλές άλλες χώρες- η εξωτερική πολιτική παραμένει σταθερή. Απεναντίας, ακόμη κι αν παραμείνει σταθερός ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός -έχουν καταρτιστεί και 50ετή προγράμματα- αλλάζουν οι προτεραιότητες και οι τακτικές. Στην περίπτωση όμως του Ντόναλντ Τραμπ, αλλάζει πλήρως η αμερικανική πολιτική, και κατ’ επέκταση η παγκόσμια, όσον και αν οι πιέσεις είναι τέτοιες που μπορεί να υποχρεώσουν σε τροποποιήσεις της πολιτικής Τραμπ.
Και τούτο διότι, σε κάθε κράτος, πολύ περισσότερο στις ΗΠΑ, δεν είναι ο πρόεδρος που καθορίζει αποκλειστικά την ακολουθητέα πολιτική. Τα εξωθεσμικά κέντρα που τον επιλέγουν, τον προβάλλουν και τον αναδεικνύουν σε πρόεδρο έχουν συγκεκριμένους στόχους, που υπηρετούν συγκεκριμένα συμφέροντα. Μάλιστα δε, αν αναλογιστεί κάποιος ότι κατά την τελευταία 40ετία δεν υπήρξε πρόεδρος στις ΗΠΑ που να διακρίνεται για την πολιτική του ευφυία, ή να μην είναι ευάλωτος, δεν χρειάζεται να σκεφτούμε για πολύ ποιοι κυβερνούν (και όχι μόνον στις ΗΠΑ).
Βεβαίως, δύσκολα μπορεί κανείς να βγάλει συμπεράσματα μόνον από τους λόγους και τις εξαγγελίες κατά την προεκλογική περίοδο, μπορεί όμως να στηριχτεί σε ενδείξεις. Όπως στην περίπτωση του Ισραήλ, φερ’ ειπείν, όπου μπορεί μεν ο Τραμπ να μη είναι ο Μεσσίας που ονομάτισαν ήδη, σίγουρα όμως αλλάζει άρδην η πολιτική Ομπάμα, ο οποίος αναφέρθηκε σ’ αυτήν κατά την αποχαιρετιστήρια ομιλία του, λέγοντας πως εγκυμονεί μεγάλος κίνδυνος (σημ.: ο εποικισμός, και η άρνηση αναγνώρισης παλαιστινιακού κράτους) για το ίδιο το Ισραήλ και είναι πολύ άσχημο για τους Παλαιστίνιους, τονίζοντας μάλιστα, πως όλο το πλέγμα που έχει διαμορφωθεί, αποτελεί κίνδυνο για την ασφάλεια της ίδιας της Αμερικής.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ απάντησε στην αντι-ισραηλινή πολιτική Ομπάμα: «Μπαίνουμε σε μια νέα εποχή και όπως είπε και ο Ντόναλντ Τραμπ, αυτό πρόκειται να γίνει γρηγορότερα απ' ό,τι πιστεύουν κάποιοι. Σε αυτήν την καινούργια εποχή όσοι προσπαθούν να βλάψουν το Ισραήλ θα πληρώνουν βαρύ τίμημα», πρόσθεσε.
Το ενδιαφέρον του Τραμπ εστιάζεται στον Ειρηνικό διαβλέποντας ότι σε λίγο χρόνο η Κίνα δεν θα είναι απλώς μια περιφερειακή δύναμη, αλλά υπερδύναμη ικανή να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ σε πολλούς τομείς. Και όπως έγραψα σε παλαιότερο σημείωμα, αυτή η πολιτική υποχρεώνει τις ΗΠΑ να κλείσουν το μέτωπο με την Ρωσία. Κανείς δεν μπορεί να τα βάλει με όλους ταυτοχρόνως, ούτε καν το Βυζάντιο κατά την εποχή της παντοδυναμίας του.
Για την έναρξη της σύγκρουσης με την Κίνα, έγραψα προ ημερών, και είναι βέβαιο πως πολλά θα γραφούν προσεχώς επ’ αυτού. Πλην της Κίνας, υπάρχουν και δύο άλλα προβλήματα που ανακύπτουν και που μπορεί να καταστούν καθοριστικά. Πρόκειται για τον φόβο κατάρρευσης του Πακιστάν, όχι μόνον λόγω των αυξανομένων εντάσεων με την Ινδία, αλλά και λόγω απειλής ενίσχυσης εξτρεμιστικών ισλαμικών ομάδων. Πρόκειται επίσης και με την απρόβλεπτη συμπεριφορά της Βόρειας Κορέας, η οποία έχει έτοιμους διηπειρωτικούς πυραύλους.
Ως προς την Βόρεια Κορέα, μπορεί να διασκεδάζουμε με τα καμώματα του Προέδρου της, αλλά λησμονούμε ότι έχει 1.2 εκατομμύρια εν ενεργεία στρατιώτες. Τι θα συμβεί αν υπάρξει αποσταθεροποίηση του καθεστώτος; Η αστάθεια ή κατάρρευση ενός κράτους που διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής δεν είναι κάτι που μπορεί να περάσει απαρατήρητο.
Υ.Γ.: Για τρία εφιαλτικά σενάρια κάνει λόγο το βιβλίο «7 Deadly Scenarios: A Military Futurist Explores War in the 21st Century» του Andrew Krepinevich και ένα άρθρο των Bruce Bennett και Jennifer Lind, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό International Security.