Καλημέρα σας!
Σήμερα είναι Τρίτη και 13 αλλά εμείς συνεχίζουμε απτόητοι. Άλλωστε οι προλήψεις είναι πλέον εκτός μόδας. Στην πραγματικότητα εκτός εποχής. Όσα καλά κι όσα δυσάρεστα συμβούν σήμερα, θα μπορούσαν να έχουν συμβεί και χθες και προχθές. Αλλά και αύριο.
Κόμματα – μαγαζάκια
Πραγματικά εντυπωσιακά είναι όσα συμβαίνουν στα μικρότερα ελληνικά κόμματα και κυρίως σε αυτά που δημοσκοπικά έχουν πιθανότητες να εισέλθουν στη Βουλή. Στην Ελληνική Λύση, στην Πλεύση Ελευθερίας και στη ΝΙΚΗ οι αρχηγοί λειτουργώντας απολύτως ως ιδιοκτήτες της… επιχείρησης τοποθετούν σε δυνητικά εκλόγιμες θέσεις όχι αυτούς που στις 21 Μαΐου μάζεψαν τους περισσότερους σταυρούς, αλλά συγγενείς και φίλους. Καμία δεοντολογία δεν τηρείται από παράγοντες του δημοσίου βίου που επαγγέλλονται -το λιγότερο- την αξιοκρατία, ενώ στην πράξη δείχνουν πως το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να στήσει ο καθένας το… μαγαζάκι του. Προφανώς και δεν υπάρχει νόμος που να υποχρεώσει τον κ. Βελόπουλο, την κ. Κωνσταντοπούλου και τον κ. Νατσιό να τοποθετήσουν τους υποψήφιους βουλευτές κατά σειρά εκλογιμότητας στις πρόσφατες εκλογές, αλλά τόσο η στοιχειώδης δεοντολογία, όσο και η μικρή χρονική απόσταση των προηγούμενων εκλογών στην πράξη «υποχρεώνει» τους αρχηγούς να σεβαστούν τις επιλογές των πολιτών. Μόνο που αυτά ισχύουν αλλού και όχι «στη γη όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα». Εδώ, στην Ελλάδα του 2023 στο ημερολόγιο και στη δεκαετία του 1950 στην πράξη, ως αρχηγικά νοούνται κόμματα πέριξ του 3%, τα οποία προφανέστατα υπάρχουν για να εξυπηρετούν τους αρχηγούς τους. Τα ίδια πάνω κάτω κάνει και ο Γιάνης Βαρουφάκης, αλλά τουλάχιστον εκείνος έχει την δικαιολογία ότι στις 21 Μαΐου το Μέρα 25 βγήκε από τις κάλπες ηττημένο, οπότε ενόψει 25ης Ιουνίου (υποτίθεται ότι) χρειάζονται διορθωτικές κινήσεις. Το ερώτημα που πλανάται είναι αν θα κάνουν και τι θα κάνουν οι ψηφοφόροι αυτών των κομμάτων στις ερχόμενες εκλογές; Πως θα σταθούν απέναντι σε τέτοιες πρακτικές; Το πιθανότερο είναι οι περισσότεροι να μην κάνουν τίποτα και να ξαναψηφίσουν. Εδώ εκατομμύρια Έλληνες ψηφίζουν τα μεγάλα κόμματα, τα οποία όταν βρίσκονται στην κυβέρνηση κάνουν –συνήθως- τα αντίθετα από αυτά που υπόσχονται.
Ο Κ. Φραγκογιάννης στη Θεσσαλονίκη
Περιοδεία στο βορειοελλαδικό τόξο πραγματοποιεί αυτή την εβδομάδα ο τέως υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδιος για θέματα οικονομικής διπλωματίας, Κώστας Φραγκογιάννης, ο οποίος πραγματοποιεί στοχευμένες συναντήσεις σε επιχειρήσεις. Συζητάει με επιχειρηματίες και εργαζομένους, για θέματα επιχειρηματικής εξωστρέφειας, μια θεματολογία, άλλωστε, εντός της οποίας ο ίδιος αισθάνεται εξαιρετικά άνετα. Χθες και σήμερα ο κ. Φραγκογιάννης βρέθηκε στα Ιωάννινα και τη Δυτική Μακεδονία, ενώ την Παρασκευή θα βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη. Οι δύο επιχειρήσεις που θα επισκεφθεί είναι ο όμιλος Κουιμτζή (αγροτικά μηχανήματα, παρελκόμενα αγροτικών μηχανημάτων, αμυντικά συστήματα κ.α.) στη Σίνδο και η γαλακτοβιομηχανία ΜΕΒΓΑΛ στα Κουφάλια. Πρόκειται για δύο επιχειρήσεις έντονα εξωστρεφείς, που πραγματοποιούν μεγάλο κομμάτι του τζίρου τους τόσο σε εξαγωγές, όσο και σε θυγατρικές του εξωτερικού. Αυτός είναι προφανώς και ο λόγος που ο Φραγκογιάννης τις επέλεξε, αφού είναι βέβαιον ότι λόγω αντικειμένου έχει να πει, αλλά και να ακούσει πολλά. Ο ίδιος ως εξωκοινοβουλευτικός υπουργός της προηγούμενης κυβέρνησης Μητσοτάκη, ένας άνθρωπος που προέρχεται από την αγορά δεν θέλησε να ανακατευτεί στο πεδίο της ενεργού πολιτικής και επέλεξε να μην είναι υποψήφιος στις 21 Μαΐου, ούτε στις 25 Ιουνίου. Όπως και να το κάνουμε αυτή η συνθήκη του τεχνοκράτη του παρέχει την άνεση να παρακολουθεί με ψυχραιμία τις εξελίξεις και να εκφράζει τις απόψεις του με… κρύο αίμα.
Το νέο τουριστικό τοπίο
Αποκαλυπτική, όπως το είχε προβλέψει το Café Αριστοτέλους από την προηγούμενη Παρασκευή, ήταν η εκδήλωση για τη βιωσιμότητα του τουριστικού κλάδου, που πραγματοποιήθηκε ως workshop από το Εργαστήρι Κατασκευής Συσκευών Διεργασιών του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΑΠΘ, το απομεσήμερο του περασμένου Σαββάτου, στο πλαίσιο της έκθεσης Κυκλικής Οικονομίας που διοργάνωσε η ΔΕΘ – Helexpo. Κι αυτό διότι στην Ελλάδα μιλάμε πολύ για τον τουρισμό και τις επενδύσεις σε ξενοδοχεία, αλλά ελάχιστα ασχολούμαστε με τις απολύτως απαραίτητες συνθήκες και προϋποθέσεις για να λειτουργήσουν επωφελώς για την κοινωνία και την οικονομία, δηλαδή τις υποδομές και το προσωπικό. Είναι χαρακτηριστικό –όπως ανέφερε στην εισαγωγική του τοποθέτηση ο καθηγητής του ΑΠΘ Άγις Παπαδόπουλος- ότι στην Ελλάδα από το 2010 μέχρι το 2021 ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων αυξήθηκε κατά 21%. Δημιουργήθηκαν κυρίως νέα ξενοδοχεία πέντε και τεσσάρων αστέρων χωρίς, όμως, αντίστοιχη βελτίωση των υποδομών (ύδρευση, αποχέτευση, οδικό δίκτυο, συλλογή απορριμμάτων κλπ.), αλλά και χωρίς ειδική μέριμνα για την εκπαίδευση προσωπικού, που θα καλύψει τις νέες –και ταυτόχρονα- αναβαθμισμένες- ανάγκες που δημιουργήθηκαν. Κάπως έτσι το 2022 στην μαστιζόμενη από υψηλή ανεργία Ελλάδα έλειψαν από τα ξενοδοχεία 7.300 καμαριέρες, 3.600 ρεσεψιονίστ, 5.000 σερβιτόροι, 3.880 βοηθοί σερβιτόροι, 2240 λαντζέρηδες, 2.380 barista, πάνω από 5.000 μάγειρες, ακόμη και 476 διευθυντές! Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου του ΣΕΤΕ, που αναδείχθηκαν στην εκδήλωση, από τις 244.124 θέσεις εργασίας στον ξενοδοχειακό κλάδο, καλύφθηκαν οι 190.875 κι έμειναν κενές οι 53.249. Ανάλογη ή μάλλον ακόμη και πιο επιβαρυμένη είναι η εικόνα φέτος, ενώ συγκλονιστικά είναι τα στοιχεία για την κατανάλωση νερού και ηλεκτρικής ενέργειας. Καλός, λοιπόν, ο τουρισμός, καλά τα ρεκόρ των 30 και εκατομμυρίων αφίξεων και των 19 δισ. ευρώ εσόδων, καλές οι επενδύσεις, καλές και οι δηλώσεις των αξιωματούχων του τουρισμού, αλλά το ζήτημα είναι το τελικό αποτέλεσμα να είναι θετικό σε όλα τα επίπεδα. Θα επανέλθουμε…
Η πόλη ποτέ δεν κοιμάται
Τη Θεσσαλονίκη τη μέρα και τη νύχτα απόλαυσαν 8 Ιρλανδές bloggers τις προηγούμενες ημέρες και μετέφεραν την εμπειρία τους στους χρήστες των σελίδων τους γράφοντας ότι «αυτή η πόλη ποτέ δεν κοιμάται». Φανταστείτε οι ίδιες αυτές Ιρλανδές bloggers να είχαν τη δυνατότητα να μπουν σε… χρονομηχανή και να προσγειωθούν στη Θεσσαλονίκη του 2008, περί τα 15 χρόνια πριν. Τότε που –όπως θυμούνται όπως κάπως μεγαλύτεροι- οι νύχτες άρχιζαν μετά τη μία τα ξημερώματα, κάτι που εντυπωσίαζε ακόμη και όσους έφταναν από την Αθήνα. Τότε που πραγματικά ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης δεν κοιμόταν στην κυριολεξία. Για κάποιους ήταν τα… χρυσά χρόνια. Για κάποιους άλλους τα… χαμένα χρόνια, καθώς πέρα από το ξενύχτι για το… ξενύχτι η Θεσσαλονίκη δεν αξιοποίησε αυτή τη ζωντάνια ούτε μακροπρόθεσμα, ούτε επί της ουσίας, όπως έκανε –για παράδειγμα- η Βαρκελώνη. Ήρθε η οικονομική κρίση και τις νύχτες τις σκέπασε το… σκοτάδι. Μέχρι που σήμερα, αν και η παρουσία των ξένων επισκεπτών στο κέντρο είναι ευδιάκριτη, τις καθημερινές κάποια μαγαζιά –για παράδειγμα- στη λεωφόρο Νίκης κλείνουν στις 11 το βράδυ.
Τα περίπτερα που… φεύγουν
Από τη δεκαετία του 1950 μέχρι πρόσφατα τα περίπτερα στα πεζοδρόμια των ελληνικών πόλεων υπήρξαν ζωντανά κύτταρα όχι μόνο εμπορίου, αλλά και κοινωνικότητας. Όποιος ήθελε κάτι πρόχειρο στην καθημερινότητα –από ασπιρίνη μέχρι σοκολάτα και από τσιγάρα μέχρι εφημερίδα- αναζητούσε περίπτερο. Αλλά και οι απλές κουβέντες της γειτονιάς στα περίπτερα γίνονταν, αφού κατά κανόνα οι περιπτεράδες ήξεραν τα πάντα ή… σχεδόν τα πάντα. Τα τελευταία χρόνια τα περίπτερα ξηλώνονται και η εξυπηρέτηση, πλέον, μεταφέρεται σε μικρά καταστήματα, σε ψιλικατζίδικα νέου τύπου. Προφανώς η απουσία ενός περίπτερου από το σημείο που βρισκόταν επί 80 χρόνια προκαλεί αρχικά έκπληξη και αίσθημα μελαγχολίας και ματαιότητας. Συγχρόνως –δεν μπορεί να μην το επισημάνει κανείς- δημιουργεί και μια αίσθηση άνεσης, αφού τα πεζοδρόμια που απελευθερώνονται δείχνουν την πραγματική τους έκταση. Τις διαστάσεις τους που σε αρκετές περιπτώσεις θυμίζουν λίγο πολύ Κεντρική Ευρώπη. Όπως το σημείο της φωτογραφίας, που τραβήχτηκε χθες στη γωνία Τσιμισκή και Αριστοτέλους, αλλά και πολλά άλλα σημεία τόσο στο κέντρο, όσο και περιφερειακά της Θεσσαλονίκης. Κι επειδή η ιστορία δε γράφεται μόνο από τα επίσημα έγγραφα, αλλά και από τις μικρολεπτομέρειες, τις οποίες λάτρευε ο αξέχαστος Ηλίας Πετρόπουλος, είναι σαφές ότι στη Θεσσαλονίκη η ιστορία του αστικού χώρου αλλάζει όχι απλώς σελίδα, αλλά κεφάλαιο, μόνο και μόνο επειδή από το σκηνικό απομακρύνονται τα περίπτερα.
