της Κάτιας Γερακαρίτου
Σε επικερδή δραστηριότητα μπορεί να εξελιχθεί η καλλιέργεια του ιπποφαούς στη χώρα μας, με το ενδιαφέρον να καταγράφει αυξητικές τάσεις. Η υψηλή θρεπτική αξία, οι πολλαπλές όσο και μοναδικές φαρμακευτικές χρήσεις του, αλλά και οι υψηλές λιανικές τιμές που επιτυγχάνει, αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά του ιπποφαούς, οι ρίζες του οποίου χάνονται στα βάθη των αιώνων.
Η καλλιέργεια του ιπποφαούς «δοκιμάζεται» επί ελληνικού εδάφους τα τελευταία δύο με τρία χρόνια σε διάφορες περιοχές της χώρας, όπως στην Κρήτη, την Πελοπόννησο, το Άργος, τη Λαμία, τα Γιάννενα, τη Κοζάνη, τη Ροδόπη και την Κατερίνη. Ήδη έχουν μπει γύρω στα 1.800 στρέμματα σε όλη την Ελλάδα, με τις πιο παλιές φυτείες να είναι σήμερα 2 ετών. Σύμφωνα με τον γεωπόνο και συγγραφέα βιβλίου για το ιπποφαές κ. Κάσσανδρο Γάτσιο, το φυτό για να μπει σε πλήρη παραγωγή χρειάζεται 4 με 5 χρόνια. «Στα δυο επόμενα χρόνια θα ξεκινήσει η παραγωγή για τις πρώτες καλλιέργειες και έτσι θα αρχίσουμε να έχουμε εμπορία και μεταποίησή του ιπποφαούς» τόνισε ο κ. Γάτσιος στη Voria.gr.
Προϋποθέσεις καλλιέργειας
Το ιπποφαές είναι ένας φυλλοβόλος και ανθεκτικός θάμνος, με το ύψος του να φτάνει τα 2-4 μέτρα. Αντέχει σε όλες τις θερμοκρασίες (-45 με +45 βαθμούς κελσίου) και μπορεί να καλλιεργηθεί σε περιοχές με γόνιμο έδαφος, λιγότερο, αλλά και σε άγονα εδάφη. Είναι ένα φυτό που δεν θέλει αζωτούχα λιπάσματα και μπορεί εύκολα η καλλιέργειά του να γίνει βιολογική καλλιέργεια. Είναι φυτό χωρίς μεγάλες απαιτήσεις σε νερό, ωστόσο για επιτυχή καλλιέργεια θα πρέπει να εξασφαλιστούν οι απαραίτητες ποσότητες νερού, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα χρόνια μετά την εγκατάσταση των νεαρών φυταρίων στον αγρό.
Ωστόσο, χρειάζεται μεγάλη προσοχή για το εάν τα φυτά, που θα καλλιεργηθούν είναι αρσενικά ή θηλυκά γιατί άλλου είδους καλλιέργεια χρειάζονται τα αρσενικά και άλλη τα θηλυκά. Το ιπποφαές μπορεί να καλλιεργηθεί ατομικά και συλλογικά. Το καλύτερο, σύμφωνα με τους ειδικούς, θα είναι να γίνουν ομάδες παραγωγών, οι οποίοι θα προχωρήσουν και στην πρώτη μεταποίηση.
Η καλλιέργεια του ιπποφαούς μπορεί να επιδοτηθεί μόνο σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και σε νέους αγρότες, εφόσον, όπως τονίζει, μπουν σε λειτουργία τα προγράμματα. Σήμερα πάντως, μπορεί να επιδοτηθεί μόνο η μεταποίηση του μέσω προγραμμάτων, όπως το Leader και ο Αναπτυξιακός νόμος. Ήδη, σύμφωνα με τον κ. Γάτσιο, υπάρχει ενδιαφέρον από επιχειρηματίες να κάνουν μονάδες μεταποίησης.
Απαιτήσεις
Το κόστος προετοιμασίας της καλλιέργειας για τον πρώτο χρόνο ανέρχεται σε 800 – 900 ευρώ το στρέμμα. «Τα τρία πρώτα χρόνια το κόστος είναι πολύ μικρό καθώς δεν θέλει λιπάνσεις και ψεκασμούς. Το βασικό κόστος αφορά στη συγκομιδή, η οποία έχει κάποια σχετική δυσκολία» σημείωσε ο κ. Γάτσιος.
Χαρακτηριστικό του ενδιαφέροντος που καταγράφεται είναι ότι σύμφωνα με τον κ. Νικόλαο Μεσελίδη ιδιοκτήτη του φυτωρίου Ιπποφαούς Πέλλας, η εταιρεία του οποίου θα βρίσκεται σε περίπτερο στην 24η Agrotica, φέτος ήταν δύσκολο να βρεθούν φυτά στο εξωτερικό. «Για να αγοράσουμε, αναγκαζόμαστε να κάνουμε παραγγελία περίπου ενάμιση χρόνο νωρίτερα» είπε ο κ. Μεσελίδης, αναφέροντας, παράλληλα ότι φέτος το φυτό κόστιζε από 3,5 – 5,5 ευρώ, ανάλογα με την ποικιλία.
Αποδόσεις
Το φυτό έχει τη δυνατότητα να δώσει καρπούς 10 -15 κιλά το δέντρο, ανάλογα με την ηλικία, την ποικιλία και τις μεθόδους παραγωγής και συγκομιδής. «Εγώ είμαι πιο συγκρατημένος και μιλώ για 6-7 κιλά το δέντρο κατά μέσο όρο, δηλαδή περίπου 900 με 1000 κιλά το στρέμμα» υπογράμμισε ο κ. Γάτσιος.
Τα προϊόντα του ιπποφαούς στην αγορά της Ευρώπης έχουν πολύ υψηλές τιμές. Οι τιμές του ελαίου του ιπποφαούς στη λιανική φθάνουν μέχρι και 150 ευρώ /κιλό ενώ η τιμή του χυμού κυμαίνεται μεταξύ 50- 57 ευρώ /λίτρο. «Κάποιες μικροποσότητες που βγήκαν στην Ελλάδα, πωλήθηκαν σαν σταφίδα ως 70 ευρώ το κιλό. Και με 10 ευρώ να πωληθεί είναι σαν να το πουλάμε για 3 - 3,5 ευρώ νωπό τον καρπό. Δίνει ένα πολύ καλό εισόδημα» ανέφερε ο κ. Γάτσιος.
Οι ιδιότητες του ιπποφαούς
Η φαρμακευτική αξία του είδους αυτού μνημονεύεται σε βιβλία της παραδοσιακής θιβετιανής ιατρικής, αλλά και οι πρόσφατες επιστημονικές εργασίες, που έγιναν σε διάφορα μέρη του κόσμου, απέδειξαν την μεγάλη αξία του φυτού αυτού.
Οι ερευνητές σήμερα αποδίδουν τις κυριότερες φαρμακευτικές του ιδιότητες, στην αφθονία των αντιοξειδωτικών και των πολυακόρεστων λιπαρών του οξέων. Η συγκέντρωση του σε βιταμίνη C, είναι 30 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του πορτοκαλιού και 5 φορές μεγαλύτερη από την συγκέντρωση του ακτινίδιου ενώ έχειι περισσότερη βιταμίνη Α από το καρότο. Η περιεκτικότητα του σε βιταμίνη Ε, είναι πιο μεγάλη από εκείνη του σίτου και του αραβοσίτου.
Τα πολυακόρεστα οξέα, ω-3 και ω-6, αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό της περιεκτικότητας των ελαίων των σπόρων του ενώ το έλαιο της πούλπας του περιέχει περισσότερο από το 50% της περιεκτικότητας του σε παλμιτικό οξύ (ω-7). Επίσης και οι δύο κατηγορίες ελαίων περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε και πολλών άλλων πολύτιμων ουσιών. Περιέχουν επίσης, πολλές φυτοστερόλες που ξεπερνούν κατά πολύ σε ποσότητα εκείνες του ελαίου της σόγιας. Οι ουσίες αυτές θεωρούνται σαν ουσίες που προλαμβάνουν τις καρδιακές παθήσεις ενώ οι τοκοφερόλες τα φλαβονοειδή και τα καροτίνια που περιέχει είναι πολύτιμες ουσίες που προστατεύουν τον οργανισμό από διάφορες άλλες ασθένειες.