Η αισθητική και το γενικότερο όφελος υπερισχύουν της ασχήμιας και του ατομικού κέρδος. Η λογική αυτή δεν ισχύει δυστυχώς πάντα. Δεν ισχύει αυτές τις εορταστικές ημέρες στη Θεσσαλονίκη, αφού ορισμένα από αυτά που συμβαίνουν στον άξονα της Αριστοτέλους με αφορμή το Χριστουγεννιάτικο Χωριό στην πλατεία μπορούν να χαρακτηριστούν έως εξοργιστικά. Σίγουρα αποτελούν ένα κακό πρόσωπο για τη Θεσσαλονίκη, είτε αυτό θεωρείται ευρωπαϊκό, είτε βαλκανικό.
Πρόκειται για την εικόνα των πλανόδιων μικροπωλητών, οι οποίοι έχουν εγκατασταθεί -προφανώς χωρίς άδεια- επί της Αριστοτέλους, ανάμεσα στο Ηλέκτρα Παλάς και στο Ολύμπιον. Ακριβώς μπροστά στα φώτα της πλατείας Αριστοτέλους πουλούν μαλλί της γριάς, καλαμπόκια, κάστανα και ποπ κορν. Έχουν μετατρέψει το πλακόστρωτο σε κανονικό εργαστήριο –με γεννήτριες, ψησταριές, τσουβάλια, συσκευασίες κ.λπ.- αδιαφορώντας πλήρως για τα πάντα. Αν εμποδίζουν τη διάβαση. Αν ενοχλούν τους πελάτες του ξενοδοχείου και των γύρω καταστημάτων. Αν ξεκουφαίνουν όσους προσεγγίζουν την πλατεία. Η εικόνα θυμίζει καλοκαιρινό υπαίθριο πανηγύρι. Μόνο που δεν είναι καλοκαίρι, δεν βρισκόμαστε στην ύπαιθρο και απέχουμε πολύ από οποιοδήποτε πανηγύρι. Βρισκόμαστε, απλώς, στο κεντρικότερο και ακριβότερο σημείο της Θεσσαλονίκης, που υποτίθεται ότι θέλει να προσελκύσει επισκέπτες και να αυξήσει τον τουρισμό της.
Προφανώς μιλάμε για βιοπαλαιστές, αν και κάποιοι αμφισβητούν την κυριολεκτική έννοια αυτού του όρου. Άνθρωποι που ζουν από αυτή τη δουλειά. Αυτό βέβαια δεν επιτρέπει τις παρανομίες. Δεν επιτρέπει την παιδική εργασία. Ούτε τις «μαύρες» πωλήσεις. Ούτε τον πλήρη εξευτελισμό της οργανωμένης πολιτείας, που τόσο σε επίπεδο κεντρικής εξουσίας, όσο και σε επίπεδο αυτοδιοίκησης επιδεικνύει πρωτοφανή ανοχή. Εκτός και αν η κατάντια του ελληνικού κράτους και των δομών του είναι τέτοια που δεν παίρνει καν χαμπάρι τι συμβαίνει στη συμβολή της Μητροπόλεως με την Αριστοτέλους, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Φανταστείτε λίγο ή περισσότερο μακριά. Σε σημεία με χαμηλό ή καθόλου φως. Και μάλιστα την ώρα που οι έλεγχοι και οι φορολογικές επιβαρύνσεις στο στεγασμένο εμπόριο και στους νόμιμους επιχειρηματίες εντείνονται. Η πίεση των μηχανισμών του δημοσίου αυξάνεται διότι το κράτος θέλει έσοδα.
Πέρα, όμως, από αυτά, τα κατά κάποιο τρόπο αυτονόητα και συγχρόνως άχαρα, αφού αφορούν χρήματα και σχέσεις πολιτών με το κράτος, υπάρχουν σαφέστατα ζητήματα αισθητικής και λειτουργικότητας, τα οποία μεταφράζονται σε κοινωνικό πλούτο, άρα αφορούν τους πάντες. Και κανείς δεν δικαιούται να αδιαφορεί εν ονόματι της προοδευτικότητας ή της ανθρωπιάς. Στο κάτω κάτω μερικές δουλειές μπορούν να γίνουν με διακριτικότητα, λίγο πιο δεξιά ή λίγο πιο αριστερά. Όχι στο καλύτερο… θεωρείο.
Η εικόνα του κέντρου της Θεσσαλονίκης δεν είναι η καλύτερη δυνατή ούτε τα φετινά Χριστούγεννα. Πολλά από τα διαχρονικά προβλήματα του κέντρου παραμένουν. Κάποια έχουν βελτιωθεί, κάποια έχουν επιδεινωθεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι πρόσθετες, εξόφθαλμες ανορθογραφίες –οι οποίες μάλιστα σε επίπεδο εντυπώσεων αλλάζουν ακόμη και τις γεωγραφικές συνισταμένες της πόλης μετατοπίζοντας τες ανατολικότερα- μπορούν να γίνουν ανεκτές. Ο δήμος, η αστυνομία, το ΣΔΟΕ, οι φορείς των επαγγελματιών και των εμπόρων έχουν υποχρέωση να αντιδράσουν. Η πόλη τα φετινά Χριστούγεννα έχει ένα στολισμό που έγινε για να τονώσει αφενός το ηθικό των πολιτών και αφετέρου την κίνηση στην αγορά. Ακόμη και με τις αστοχίες της είναι μια αξιοσημείωτη προσπάθεια, που όλοι οφείλουν να στηρίξουν. Όχι μόνο προσθέτοντας φώτα και λαμπιόνια, αλλά και αφαιρώντας ή διορθώνοντας τα κοκκινισμένα στο τετράδιο σημεία.