Στη Βουλγαρία και τη Σερβία θα βρεθεί σήμερα Δευτέρα και αύριο Τρίτη ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η επίσκεψη έχει χαρακτηριστεί επίσημη και ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας θα συναντήσει στη Σόφια και το Βελιγράδι τις πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών, αλλά η ουσία βρίσκεται αλλού. Στις συναντήσεις που θα πραγματοποιήσει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης με Έλληνες επιχειρηματίες, οι οποίοι δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια.
Πρόκειται για συναντήσεις τις οποίες οργανώνει ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, στο πλαίσιο του Δικτύου Ελληνικών Επιχειρήσεων και Συνδέσμων Βαλκανικών Χωρών, που έχει δημιουργήσει στη Θεσσαλονίκη τους τελευταίους 18 μήνες, σε συνεργασία με τις συλλογικότητες των ελληνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις Βαλκανικές χώρες. Στην προκειμένη περίπτωση τις συναντήσεις Μητσοτάκη οργανώνει ο ΣΒΒΕ με το Ελληνικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο στη Βουλγαρία και τον Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων στη Σερβία.
Επισήμως το θέμα των δύο συναντήσεων είναι η αναζήτηση τρόπων για να αξιοποιηθεί η παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων στα Βαλκάνια, ώστε να υπάρξουν πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία. Θεωρείται βέβαιο, όμως, ότι ο κ. Μητσοτάκης στις συναντήσεις του θα ακούσει από πρώτο χέρι τις συνθήκες της επιχειρηματικότητας σε αυτές τις χώρες, στις οποίες εν πολλοίς καταφεύγουν ελληνικές επιχειρήσεις. Kάτι τέτοιο από το 1995 μέχρι το 2010 για μια ελληνική επιχείρηση γινόταν κυρίως στη λογική της επέκτασης των δραστηριοτήτων και στην αξιοποίηση των ειδικών προνομιακών σχέσεων, που αρκετές από τις χώρες των Βαλκανίων διατηρούν με τρίτες χώρες, όπως για παράδειγμα η Ρωσία. Όμως, τα τελευταία χρόνια της μεγάλης κρίσης στη χώρα μας μια «μετακόμιση» συχνά είναι συνώνυμη με την επιβίωση μιας εταιρίας.
Ασφαλώς δε χρειάζεται κάποιος –πολύ περισσότερο ένας κορυφαίος πολιτικός, ο οποίος προφανώς αισθάνεται εν δυνάμει πρωθυπουργός- να μεταβεί στη Σόφια και στο Βελιγράδι για να μάθει τους λόγους που οι ελληνικές επιχειρήσεις μετακομίζουν εκεί στην προσπάθεια τους να αναπτυχθούν. Όλοι γνωρίζουμε ότι η υπερφορολόγηση, η έλλειψη ρευστότητας και η υποχώρηση της εγχώριας κατανάλωσης έχουν δημιουργήσει αρνητικά ασφυκτικές συνθήκες στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ιδιαιτέρως σε σχέση με τη χαμηλή φορολογία, την περιορισμένη γραφειοκρατία και το πολύ μικρότερο από την Ελλάδα εργατικό κόστος. Πάντα, όμως, έχει αξία να δει κάποιος από κοντά τα δεδομένα και να ενημερωθεί απευθείας από ανθρώπους που έχουν εφαρμόσει και υλοποιούν το σχέδιο της μετακόμισης. Να συζητήσει με Έλληνες επιχειρηματίες που ξενιτεύτηκαν και ασφαλώς γνωρίζουν τι πρέπει να γίνει για να επιστρέψουν. Ή ακόμη και με ποιόν τρόπο η ελληνική οικονομία θα αποκομίσει οφέλη από αυτή την εξωστρέφεια των Ελλήνων επιχειρηματιών, κάτι που σε αυτή τη χρονική στιγμή «καίει» τη χώρα μας.
Η επίσκεψη Μητσοτάκη στη Βουλγαρία και τη Σερβία γίνεται σε μία φάση κατά την οποία το κεφάλαιο Βαλκάνια ανοίγει και πάλι πολλαπλώς για την Ελλάδα, κάτι που έχει ξεχωριστή αξία για τη Θεσσαλονίκη. Ας μη ξεχνάμε ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επανέλαβε το Σάββατο, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του Γραφείου Πρωθυπουργού στο κτίριο του υπουργείου Μακεδονίας Θράκης, ότι σκοπεύει να πραγματοποιεί στη Θεσσαλονίκη τις συναντήσεις του με ηγέτες των χωρών της περιοχής.
Τα Βαλκάνια παραμένουν προνομιακός χώρος δράσης για τις ελληνικές επιχειρήσεις, παρά την κρίση που μαστίζει την Ελλάδα. Κυρίως βέβαια για εταιρίες που βρίσκονται στο βορειοελλαδικό τόξο, καθώς υπάρχει γεωγραφική εγγύτητα που βοηθάει. Οι οικονομίες των χωρών της περιοχής εξακολουθούν να έχουν μικρό μέγεθος, ακόμη κι έναντι της σημερινής Ελλάδας. Επίσης, αν μια «μετακόμιση» είναι σε θέση να σώσει μια ελληνική εταιρία πρόκειται για θετική εξέλιξη.
Το ζήτημα είναι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε τα οφέλη που υπάρχουν αφενός να πολλαπλασιαστούν και αφετέρου να διαχέονται και στις δύο πλευρές. Διότι –κακά τα ψέματα- πλεονεκτήματα υπάρχουν σε μια βαλκανική χώρα με χαμηλή φορολογία, μικρούς μισθούς και ελάχιστες ασφαλιστικές εισφορές. Όπως υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες σε μία χώρα όπως η Ελλάδα, που αφενός ακόμη κρατιέται στον πυρήνα όχι μόνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, αλλά και όλων των σημαντικών δομών του δυτικού κόσμου και αφετέρου διαθέτει επιχειρηματίες με τεράστια εμπειρία και εξωστρέφεια που αγγίζει τις πιο δύσκολες αγορές στα πέρατα του κόσμου.