Γράφει ο Επενδυτής
Πλάγια σκέψη (lateral thinking) είναι η ικανότητα κάποιου να σκέπτεται δημιουργικά και να χρησιμοποιεί την έμπνευση και την φαντασία του για να παράγει νέες ιδέες και να λύνει προβλήματα, βλέποντάς τα από διαφορετικές οπτικές γωνιές.
Πώς η πλάγια σκέψη μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της τρέχουσας πραγματικότητας;
Τα παρακάτω ζητήματα μπορούν να προσεγγιστούν με μια διαφορετική λογική, πέρα τη συμβατική, για παράδειγμα:
• Οι εκροές κεφαλαίων μπορούν να περιοριστούν με διοικητικού τύπου αποφάσεις (όπως γίνεται στο πλαίσιο των κεφαλαιακών ελέγχων).
• Οι εισροές κεφαλαίων όμως είναι κάτι που δεν «διατάζεται». Απαιτείται μια διαφορετική προσέγγιση. Απαιτείται εμπιστοσύνη και ασφάλεια.
• Κατά όμοιο τρόπο η δημιουργία απαιτεί έμπνευση. Η παραγωγή, η υλοποίηση δηλαδή καλά προσδιορισμένων διαδικασιών μπορεί να επιτευχθεί με «διαδικασίες» και οργάνωση – η ανάπτυξη όχι.
• Και βέβαια οι αγορές δαμάζονται μόνο με γήτεμα. Κανείς δεν μπορεί να τις ελέγξει.
Συχνά ακούγεται ότι στη χώρα μας υπάρχει έλλειψη διαθέσιμων πόρων και θεσμική έλλειψη. Αυτό δεν είναι ακριβές. Πόροι υπάρχουν. Υπάρχουν διαθέσιμα περιουσιακά στοιχεία που μπορούν να αξιοποιηθούν. Η αξιοποίηση τους μπορεί να βελτιώσει τη δομή κόστους της επένδυσης, να την καταστήσει περισσότερο αποδοτική και να της προσδώσει συγκριτικά πλεονεκτήματα.
Επιπλέον, το ζήτημα της ρευστότητας που έχει εμφανιστεί μπορεί να καλυφθεί από πόρους που μπορούν να προσελκυσθούν από το εξωτερικό – όπου υπάρχει μεγάλη διαθέσιμη ρευστότητα που αναζητά επενδυτικές τοποθετήσεις.
Αυτή η προσέγγιση για προσέλκυση πόρων από το εξωτερικό μπορεί να διευκολυνθεί όταν αυξηθεί η «θεσμική ελκυστικότητα» της χώρας.
Σε σχέση με το θεσμικό ζήτημα, για την ακρίβεια στην Ελλάδα «δεν υπάρχει θεσμική έλλειψη, υπάρχει θεσμικό έλλειμμα».
Η θεσμική έλλειψη οδηγεί σε επιπλέον θέσπιση νόμων – το οποίο αποτελεί και μια από τις αιτίες προβλημάτων που έχουν αναδειχθεί πρόσφατα – και προφανώς δεν πρέπει να είναι επιδίωξη.
Η προσπάθεια πρέπει να αφορά την κάλυψη του θεσμικού ελλείματος. Αυτή η προσέγγιση συμφέρει γιατί βελτιώνει την «τιμολόγηση» που θα κάνουν οι επενδυτές για τις επενδύσεις τους στην Ελλάδα. Είναι δημοσιονομικά ουδέτερη. Είναι «φτηνότερη» από πλευράς πόρων (π.χ. μείωση φορολογίας). Δίνει δε, διαρκές πλεονέκτημα στην χώρα που θα την εφαρμόσει (για παράδειγμα οι μειωμένοι μισθοί δεν προσδίδουν μόνιμο πλεονέκτημα γιατί πάντα θα υπάρχει κάποια άλλη χώρα φτηνότερη).
Η προσέγγιση όμως της θεσμικής ανάπτυξης απαιτεί περισσότερο χρόνο και είναι δυσκολότερη να εφαρμοστεί γιατί αφορά αλλαγές στην κουλτούρα και τη νοοτροπία της κοινωνίας και του οικονομικού συστήματος. Επιφέρει όμως μόνιμα θετικά αποτελέσματα και εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα της οικονομίας και των επιχειρήσεων.
Για να μπορείς να λύνεις προβλήματα απαιτείται δημιουργικότητα, εφευρετικότητα και καινοτομία. Για να μπορείς να λύνεις προβλήματα με μοναδικό τρόπο, που αλλάζει τα καθιερωμένα και ανοίγει νέους ορίζοντες απαιτείται κάτι που είναι διαφορετικό. Η σύνθετη παρούσα συγκυρία πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσέγγιση εκτός πλαισίου. Δεν πρέπει να μας απασχολεί πως θα κάνουμε τις δράσεις του χθες καλύτερα και πιο φτηνά. Πρέπει να επικεντρωθούμε στο να κάνουμε τα άλλα που δεν κάναμε χθες !