Τα stress test μπήκαν στη ζωή μας χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις σε πείσμα των εκτιμήσεων από τις Κασσάνδρες που και αυτή τη φορά δεν ήταν άλλες από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Της Κωνσταντίνας Δημητρούλη
Τεστ αντοχής: ένας ακόμα νέος όρος που μπήκε στην καθημερινότητά μας και πήρε τη σκυτάλη από τα ληξιπρόθεσμα δάνεια υψηλού ρίσκου, τα CDS, τα spread, τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και τις εκδόσεις κρατικών ομολόγων. Ευτυχώς τα τεστ αντοχής ή stress tests μπήκαν στη ζωή μας χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις σε πείσμα των εκτιμήσεων από τις Κασσάνδρες που και αυτή τη φορά δεν ήταν άλλες από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Το μόνο μελανό σημείο είναι ότι αν και αναμενόμενα τα αποτελέσματα των τεστ δεν καταφέραμε τελικά να αποφύγουμε τη συμμετοχή μας σε μία ακόμα αρνητική λίστα. Στα 7 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκ των οποίων τα 5 είναι ισπανικά μικρά αποταμιευτικά και 1 γερμανική, η οποία έχει ούτως ή άλλως λάβει ήδη κρατική βοήθεια περιλαμβάνεται και μία ελληνική τράπεζα η ΑΤΕ Bank. Το γεγονός αυτός δυστυχώς επιβεβαιώνει ότι δύο είναι οι χώρες που τελικά αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας τους, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Αλλά και αυτό φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη και άλλωστε η ίδια η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Αρχών Τραπεζικής Εποπτείας (CEBS) τονίζει σε ανακοίνωσή της ότι τα ιδρύματα αυτά δεν σημαίνει ότι θα καταρρεύσουν ή τίθεται σε κίνδυνο οι πελάτες τους. Τα τεστ αυτά δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με καχυποψία και να δημιουργήσουν πανικό στην αγορά. Θα έπρεπε να έχουν γίνει πολύ νωρίτερα, διότι κατ’ αυτόν τον τρόπο εξετάζεται σε βάθος χρόνου και με βάση τα χειρότερα σενάρια η δυνατότητα των ιδρυμάτων να αντιδράσουν. Επομένως, δεν σημαίνει ότι τα ιδρύματα αυτά μένουν στην ίδια τάξη ή αποβάλλονται από την τραπεζική αγορά. Αντίθετα μένουν μεταξεταστέα και με τις απαραίτητες κεφαλαιακές ενέσεις μπορούν να αντέξουν και να περάσουν στα επόμενα τεστ.
Άλλωστε τα τεστ αντοχής ήρθαν για να μείνουν σύμφωνα με την ανακοίνωση της CEBS. Σκοπεύει να τα διατηρήσει και στα επόμενα χρόνια και μάλιστα να τα επεκτείνει και να τα βελτιώσει. Να σημειωθεί ότι το 2009 η CEBS είχε πραγματοποιήσει σε 26 μόνο ιδρύματα ανάλογα τεστ αντοχής, ενώ φέτος ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 91. Από κάθε χώρα μέλος οι τράπεζες που συμμετείχαν έπρεπε να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον 50% του ενεργητικού του εγχώριου τραπεζικού κλάδου.
Μάλιστα θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο μικρός αριθμός των τραπεζών που συμμετείχαν το 2009 στα τεστ αντοχής αποτέλεσε μάλιστα σημείο έντονης κριτικής από Αμερικανούς αναλυτές, οι οποίοι θεωρούν ότι η ΕΕ καθυστέρησε να προχωρήσει σε αυτά τα τεστ αντοχής σε μεγαλύτερο δείγμα τραπεζών.
Βέβαια να υπενθυμίσουμε ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ είναι αυτό που ευθύνεται για την κρίση του 2008 με τα σύνθετα προϊόντα του και μόνο φέτος περίπου 100 ιδρύματα έχουν βάλει λουκέτο στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού. Επίσης οι ΗΠΑ ανάγκασαν 10 από τις 19 μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας να αντλήσουν περισσότερα κεφάλαια μετά τα δικά τους «τεστ αντοχής» που πραγματοποίησαν πέρυσι.
Ως προς την καθυστέρηση, η CEBS προτίμησε να ολοκληρωθούν τα προγράμματα στήριξης των τραπεζών, ώστε να αποκομίσει μία πιο σαφή και αξιόπιστη εικόνα για την κατάστασή τους. Με τον τρόπο αυτό πάντως η ΕΕ και η ΕΚΤ δίνει την καλύτερη απάντηση σε αυτούς που εκτιμούσαν ότι ο χρηματοπιστωτικός κόσμος της Ευρώπης δεν θα αντέξει και δεύτερη ύφεση. Το γεγονός ότι οι τράπεζες άντεξαν, και θα αντέξουν σύμφωνα με την προσομοίωση στα χειρότερα, είναι μία νότα ελπίδας μετά από πολλούς μήνες απογοήτευσης και ισχυρής πίεσης προς οτιδήποτε έχει το πρόθεμα –ευρώ. Ως προς τους μεταξεταστέους, είναι γνωστό ότι χρειάζονται είτε περισσότερο την προσοχή των «διδασκάλων» ή τη συνεργασία των καλύτερων «μαθητών».
Τεστ αντοχής: ένας ακόμα νέος όρος που μπήκε στην καθημερινότητά μας και πήρε τη σκυτάλη από τα ληξιπρόθεσμα δάνεια υψηλού ρίσκου, τα CDS, τα spread, τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης και τις εκδόσεις κρατικών ομολόγων. Ευτυχώς τα τεστ αντοχής ή stress tests μπήκαν στη ζωή μας χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις σε πείσμα των εκτιμήσεων από τις Κασσάνδρες που και αυτή τη φορά δεν ήταν άλλες από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Το μόνο μελανό σημείο είναι ότι αν και αναμενόμενα τα αποτελέσματα των τεστ δεν καταφέραμε τελικά να αποφύγουμε τη συμμετοχή μας σε μία ακόμα αρνητική λίστα. Στα 7 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκ των οποίων τα 5 είναι ισπανικά μικρά αποταμιευτικά και 1 γερμανική, η οποία έχει ούτως ή άλλως λάβει ήδη κρατική βοήθεια περιλαμβάνεται και μία ελληνική τράπεζα η ΑΤΕ Bank. Το γεγονός αυτός δυστυχώς επιβεβαιώνει ότι δύο είναι οι χώρες που τελικά αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα σε όλα τα επίπεδα της οικονομίας τους, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Αλλά και αυτό φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη και άλλωστε η ίδια η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Αρχών Τραπεζικής Εποπτείας (CEBS) τονίζει σε ανακοίνωσή της ότι τα ιδρύματα αυτά δεν σημαίνει ότι θα καταρρεύσουν ή τίθεται σε κίνδυνο οι πελάτες τους. Τα τεστ αυτά δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με καχυποψία και να δημιουργήσουν πανικό στην αγορά. Θα έπρεπε να έχουν γίνει πολύ νωρίτερα, διότι κατ’ αυτόν τον τρόπο εξετάζεται σε βάθος χρόνου και με βάση τα χειρότερα σενάρια η δυνατότητα των ιδρυμάτων να αντιδράσουν. Επομένως, δεν σημαίνει ότι τα ιδρύματα αυτά μένουν στην ίδια τάξη ή αποβάλλονται από την τραπεζική αγορά. Αντίθετα μένουν μεταξεταστέα και με τις απαραίτητες κεφαλαιακές ενέσεις μπορούν να αντέξουν και να περάσουν στα επόμενα τεστ.
Άλλωστε τα τεστ αντοχής ήρθαν για να μείνουν σύμφωνα με την ανακοίνωση της CEBS. Σκοπεύει να τα διατηρήσει και στα επόμενα χρόνια και μάλιστα να τα επεκτείνει και να τα βελτιώσει. Να σημειωθεί ότι το 2009 η CEBS είχε πραγματοποιήσει σε 26 μόνο ιδρύματα ανάλογα τεστ αντοχής, ενώ φέτος ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 91. Από κάθε χώρα μέλος οι τράπεζες που συμμετείχαν έπρεπε να αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον 50% του ενεργητικού του εγχώριου τραπεζικού κλάδου.
Μάλιστα θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο μικρός αριθμός των τραπεζών που συμμετείχαν το 2009 στα τεστ αντοχής αποτέλεσε μάλιστα σημείο έντονης κριτικής από Αμερικανούς αναλυτές, οι οποίοι θεωρούν ότι η ΕΕ καθυστέρησε να προχωρήσει σε αυτά τα τεστ αντοχής σε μεγαλύτερο δείγμα τραπεζών.
Βέβαια να υπενθυμίσουμε ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ είναι αυτό που ευθύνεται για την κρίση του 2008 με τα σύνθετα προϊόντα του και μόνο φέτος περίπου 100 ιδρύματα έχουν βάλει λουκέτο στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού. Επίσης οι ΗΠΑ ανάγκασαν 10 από τις 19 μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας να αντλήσουν περισσότερα κεφάλαια μετά τα δικά τους «τεστ αντοχής» που πραγματοποίησαν πέρυσι.
Ως προς την καθυστέρηση, η CEBS προτίμησε να ολοκληρωθούν τα προγράμματα στήριξης των τραπεζών, ώστε να αποκομίσει μία πιο σαφή και αξιόπιστη εικόνα για την κατάστασή τους. Με τον τρόπο αυτό πάντως η ΕΕ και η ΕΚΤ δίνει την καλύτερη απάντηση σε αυτούς που εκτιμούσαν ότι ο χρηματοπιστωτικός κόσμος της Ευρώπης δεν θα αντέξει και δεύτερη ύφεση. Το γεγονός ότι οι τράπεζες άντεξαν, και θα αντέξουν σύμφωνα με την προσομοίωση στα χειρότερα, είναι μία νότα ελπίδας μετά από πολλούς μήνες απογοήτευσης και ισχυρής πίεσης προς οτιδήποτε έχει το πρόθεμα –ευρώ. Ως προς τους μεταξεταστέους, είναι γνωστό ότι χρειάζονται είτε περισσότερο την προσοχή των «διδασκάλων» ή τη συνεργασία των καλύτερων «μαθητών».